Bol.com opent de jacht op lokale handelaars

De Nederlandse webshop Bol.com wil meer lokale handelaars aantrekken die hun producten op zijn platform verkopen. Moet u zich laten verleiden?

Het Nederlandse bol.com, het nummer één in Nederland en Vlaanderen, betreedt volgende zomer ook de Waalse markt. Het ‘Nederlandse Amazon’ is van plan zijn 21 miljoen artikelen in Wallonië te leveren in meer dan 42 categorieën, variërend van boeken tot elektronica, speelgoed, sport en huishoudelijke artikelen. Die items kunnen worden opgehaald en teruggestuurd in Delhaize-winkels. Bol.com is eigendom van de Ahold Delhaize-distributiegroep.

In tegenstelling tot andere spelers (zie kader Collishop wapent zich), is bol.com een marktplaats. Net als de Amerikaanse reus Amazon, verwelkomt de site externe handelaren naast de items die het zelf verkoopt. Het bedrijf werkt samen met 20.000 partners, waarvan ongeveer 2000 in Vlaanderen en Brussel. Het gaat bijvoorbeeld over de schoenenketen Torfs, of Club Brugge, dat kleding en andere gadgets op de site verkoopt. De activiteit op de marktplaats is zeer belangrijk voor bol.com. Een op de twee transacties heeft betrekking op een product dat door een derde handelaar wordt verkocht. Maar is het voor hen nog altijd interessant op het platform te verkopen? Aan welke voorwaarden moeten ze voldoen? Welke valkuilen zijn er?

Vast bedrag en commissie

De woordvoerder van bol.com zegt dat alle zelfstandige winkeliers welkom zijn. Olivier Lechien: “Er zijn drie categorieën van derde verkopers op onze site: verkopers die nog niet online verkopen en willen beginnen met e-commerce zonder te investeren in logistiek en IT-infrastructuur, zelfstandigen die al een onlineactiviteit hebben die ze willen stimuleren door een ander verkoopkanaal te ontwikkelen, en degenen die alleen op het net verkopen en hun distributiekanalen willen diversifiëren.”

Derden kunnen kiezen wat ze op het platform willen aanbieden. Ze maken een beschrijving van elk van hun producten en kunnen bestaande illustraties gebruiken. Bol.com rekent bij elke verkoop een vast bedrag van 1 euro en een commissie van 5 tot 25 procent aan, afhankelijk van de categorie. Er zijn verschillende logistieke mogelijkheden: ofwel slaat de zelfstandige zijn artikelen op in het magazijn van de groep in Nederland en laat hij bol.com de leveringen afhandelen, ofwel doet hij alles zelf. Dankzij een tussenformule kan de onderneming ook een beroep doen op de bezorgingspartners waarmee de site samenwerkt – bpost, PostNL, DHL en DPD – en genieten van voorkeurstarieven.

De wet van het algoritme

Over het verkopen via het Nederlandse platform is de Unie van Zelfstandige Ondernemers (Unizo) genuanceerd. “De marktplaatsen zijn zeer sterk in marketing”, legt Mien Gillis, een retailspecialist van de organisatie, uit. “Ze trekken veel klanten aan. Voor een handelaar is het alsof hij een winkel opent op een heel interessante locatie.” Maar het algoritme van de site legt de nadruk op de handelaars die het meest verkopen, op tijd leveren en positieve scores laten zien. “De normen zijn zeer streng”, zegt Kenny Van Paesschen, manager van de webshop Babygoodies, die is gespecialiseerd in artikelen voor baby’s en kinderen. “Elke week krijg je een score. Volgens die score word je minder of meer naar voren geschoven. Als je de eerste bent, kun je veel verkopen. Anders verkoop je niets. En met soms tien verkopers in dezelfde categorie is het een echte competitie.”

Van Paesschen doet het vrij goed. “Onze omzet is met 20 tot 25 procent gestegen sinds we zijn begonnen met de verkoop op bol.com”, zegt hij. “We zijn drie tot vier jaar geleden begonnen met 200 artikelen. Wij bieden er nu 1200 aan, tegenover 3000 in onze eigen webshop. Met de site kunnen we veel volume realiseren en het kost je niets als je niet verkoopt.” De Mechelse onderneming is verantwoordelijk voor haar eigen logistiek. De baas is ook de eigenaar van het distributiecentrum ShopWeDo, dat de logistiek van bijna 90 Belgische webwinkels beheert. Op die manier kan hij de eisen van bol.com op het gebied van levertijden en kosten nauwgezet respecteren.

‘Snel van het platform gegooid’

“De levertijden zijn zeer streng”, zegt Gillis. “Om concurrentieel te blijven, moet je soms de volgende dag leveren. Maar veel zelfstandige winkeliers beschikken niet over een voldoende geautomatiseerd systeem om bestellingen om middernacht af te sluiten en de volgende dag te leveren. Ze moeten dan een logistiek centrum gebruiken dat alles regelt, maar dat is duur. Daarnaast biedt bol.com een retourtermijn van dertig dagen, de wettelijke termijn bedraagt veertien dagen. Partners worden daardoor geconfronteerd met meer retours via bol.com dan via hun eigen webshop.” Gillis stelt ook de leveringskosten aan de orde. “Je kunt geen hogere prijzen op bol.com plaatsen dan op je eigen site”, zegt ze. “Maar vanaf 20 euro moet de levering van een op de site besteld product gratis zijn. Een zelfstandige moet zich dus afvragen of hij bereid is zich aan te passen. Anders wordt hij snel van het platform gegooid.”

Bol.com legt uit dat de levering de volgende dag niet verplicht is. “Het mag twee tot drie dagen duren”, corrigeert Olivier Lechien. “Maar we controleren wel zorgvuldig of de door de partners voorgestelde leveringsvoorwaarden worden nageleefd. Een leveringstermijn van meer dan acht dagen is ondenkbaar.” De woordvoerder erkent dat de leveringskosten moeten wegvallen bij een bestelling boven 20 euro. Maar de verkoper kan die kosten vrij gemakkelijk in zijn prijs opnemen. “We vragen gewoon dat de prijzen redelijk zijn in verhouding tot de markt”, zegt hij. “Er mag niet meer dan 10 tot 15 procent van de referentieprijzen worden afgeweken.” “We kunnen een iets hogere prijs vragen, maar niet veel hoger”, bevestigt de manager van Babygoodies. De concurrentie met andere partners en met artikelen die bol.com zelf verkoopt, is hevig. Als de artikelen vergelijkbaar zijn, is het noodzakelijk ze op één lijn te brengen.

Auteursrecht en handelsgegevens

Tot slot vestigt Unizo de aandacht van de zelfstandige winkeliers op het auteursrecht en de concurrentie tussen bol.com en zijn partners. “Een handelaar die op het platform verkoopt, draagt het auteursrecht op alle foto’s en beschrijvende teksten over aan het bedrijf”, legt Mien Gillis uit. “Die kan de site later gebruiken. Het blijkt dat bol.com vaak een concurrent wordt als het systeem ontdekt dat u veel verkoopt. Het platform begint dan met de verkoop van uw producten tegen een lagere prijs door rechtstreeks bij uw leveranciers in te kopen.” Dat gebeurde vorig jaar met de zaakvoerder van de winkel Fans in Antwerpen. Nico Volckeryck merkte dat sommige van zijn producten van het platform verdwenen waren en dat het platform ze alleen verkocht aan de hand van de originele foto’s en teksten.

“De concurrentie tussen bol.com en zijn partners is ook een beetje vervormd”, voegt Gillis eraan toe. “Een zelfstandige kent zijn klanten op bol.com niet echt omdat het platform de eigenaar van zijn commerciële gegevens is. Het is een beetje alsof je je gegevens aan een concurrent geeft.” Bol.com weerlegt dat. “Er is onvermijdelijk concurrentie tussen de verschillende partners enerzijds en tussen de partners en bol.com anderzijds”, erkent Olivier Lechien. “Het is een open markt. Maar we kortsluiten onze partners niet door hun producten tegen een betere prijs te verkopen. Ons bedrijfsmodel is erop gericht het volume van onze externe handelaars te verhogen.”

Als zelfstandige is het belangrijk de voor- en nadelen tegen elkaar af te wegen alvorens zich te lanceren op bol.com. Het is mogelijk zich te onderscheiden door nicheproducten te verkopen, door gebruik te maken van de site om de voorraden te verminderen of door aanvullende diensten aan te bieden (installatie thuis, onderhoudscontract in combinatie met de verkoop van een grasmaaier, enzovoort). “Wanneer meerdere partners hetzelfde product verkopen, moet je een lage prijs opgeven om zichtbaar te zijn, “, besluit Mien Gillis. “Het is dan mogelijk grote volumes via het platform te verkopen, maar welke marge heeft de handelaar over na het betalen van de commissie, de logistiek, de levering en de retourkosten?”

Collishop wapent zich

De Colruyt-groep heeft ervoor gekozen geen open platform te zijn zoals haar Nederlandse concurrent bol.com. “Zo kunnen we alles onder controle houden”, zegt Dieter Struye, algemeen directeur non-food. “Het assortiment, de prijs, de voorwaarden en de wijze van levering.” Colruyt werkt samen met bpost voor kleine pakjes en levert zelf de grote stukken om de controle over de thuisservice te behouden. Leveringen vinden over het algemeen binnen twee dagen plaats, soms meer. De levering aan huis van sommige artikelen is gratis. Voor de rest geldt de regel: gedurende de week bedragen de verzendkosten 2,95 euro voor kleine artikelen en 22 euro voor grotere artikelen. Een zwak punt in vergelijking met bol.com die gratis levering de volgende dag van meer dan 20 euro garandeert? “Onze kracht is de levering aan de ophaalpunten”, zegt Struye. “We creëerden een heel ecosysteem, met 422 ophaalpunten (Colruyt, Dreamland, OKay). Die levering is gratis.” Volgens hem vindt 95 procent van de leveringen van Collishop bij de ophaalpunten plaats. “Snelheid is belangrijk”, zegt Struye. Maar dat is niet het enige argument. Consumenten waarderen ook de mogelijkheid de ophaling van hun non-foodpakketten te combineren met hun etenswaren. Bovendien vindt de betaling plaats bij het ophaalpunt, waardoor ze de retour- en terugbetalingsprocedure vermijden. Als de klant ontevreden is, laat hij het artikel gewoon in de winkel liggen.” In tegenstelling tot bol.com heeft de groep ervoor gekozen haar assortiment te beperken en zich te profileren als een specialist. Op Collishop biedt Colruyt 24.000 producten in 12 categorieën aan. “Het beperken van het assortiment helpt de klant keuzes te maken”, zegt Dieter Struye. “Onze site is ook gebouwd om advies te geven. De technische fiches voor elk artikel zijn zeer uitgebreid.”