Belgische ondernemers over de Poolse verkiezingen: ‘Je voelt je als investeerder welkom in Polen’

Op zondag 15 oktober trekken de Polen naar de stembus. Hoe staat de economie ervoor na twee legislaturen van rechts-nationalistisch beleid door de partij Recht en Rechtvaardigheid? “Vanuit economisch standpunt is er geen enkele reden om niet in Polen actief te zijn.” Drie Belgen met veel ervaring in Polen aan het woord.

De partij Recht en Rechtvaardigheid (Prawo i Sprawiedliwość PiS) won zowel de verkiezing van 2015 als die van 2019 en is dus al acht jaar aan de macht. De rechts-nationalistische partij krijgt veel kritiek vanuit het buitenland, maar hoe staat de Poolse economie ervoor? We vroegen het aan drie Belgen met veel ervaring in Polen.

Bruno Lambrecht is directeur van de Poolse poot van de industriële groep CFE. Het bedrijf is al sinds 1996 actief in het land, heeft een tweehonderdtal werknemers en haalt een jaaromzet van 130 miljoen euro. Een van de meest in het oog springende klanten van CFE is de Plopsa Groep.

Luc Van der Biest is directeur investeringen en constructie van Plopsa Groep. De Belgische onderneming heeft of bouwt in Polen vier pretparken rond het centrale figuurtje Maja De Bij, bekend en geliefd in heel Polen en bij alle leeftijden. Volgens het jaarverslag verwelkomden alle Plopsaparken in Polen samen in 2022 meer dan 4 miljoen bezoekers. De groep haalt een omzet boven 100 miljoen euro en heeft meer dan duizend mensen in dienst.

Cynthia De Pauw is director international development voor de logistieke speler Eutraco en werkt in heel Europa. De Belgische onderneming werd opgericht in 1967, heeft vandaag een zeshonderdtal medewerkers, meer dan 300.000 vierkante meter magazijnen en is in volle expansie in diverse Europese landen. De Pauw is ook de voorzitter van de Belgian Business Chamber (BBC) die Belgische bedrijven wegwijs maakt in Polen. Honderden Belgische ondernemingen hebben de weg naar de Poolse markt al gevonden.

Hoe beoordeelt u het beleid van de regering?

BRUNO LAMBRECHT. “Ze heeft vooral zorg gedragen voor de mensen met een laag inkomen. Kort nadat PiS in het najaar van 2015 aan de macht kwam, lanceerde de regering het plan 500+, dat is 500 zloty kindergeld per maand per kind. Omgerekend is dat 108 euro. Daar kun je in Polen een winkelkar mee vullen. De regeringspartij belooft nu het bedrag op te trekken tot 800 zloty. Zo stijgt de koopkracht en steunt ze de economie. Er gaan meer goederen rond, er wordt meer geproduceerd. CFE heeft de voorbije jaren 500.000 vierkante meter logistieke en industriële centra gebouwd. Echt een booming periode.”

CYNTHIA DE PAUW. “Ik ben pas in 2017 in Polen beland. Sindsdien is er veel gebeurd. De lonen zijn opgetrokken, de belastingen zijn hervormd, de bedrijven werden gesteund in de covid-tijden. In de aanloop naar de verkiezingen hoor je steeds meer beloften om dat sociale beleid voort te zetten en de aandacht meer op particulieren en minder op bedrijven te richten.”

LUC VAN DER BIEST. “Ik heb begrip voor de gewone Pool die voor PiS kiest. Als je leent voor de aankoop van een eerste woning of appartement van maximaal 600.000 zloty (130.000 euro), leen je tegen 2 procent vast. De appartementenmarkt lag op apegapen, maar dankzij die maatregel krabbelt de sector weer overeind. Nog een voorbeeld: wie vier of meer kinderen heeft, kan levenslang met heel het gezin van het openbaar vervoer gebruikmaken. Ik ken iemand die drie kinderen had en er opzettelijk nog een bijmaakte” (lacht).

Hoe is het klimaat voor buitenlandse investeerders?

LAMBRECHT. “We kijken positief naar onze activiteit in Polen. Iedereen die hier al langer is, blijft. En wie nog niet op de Poolse markt actief is, laat zich misschien leiden door perceptie. Ja, Polen kan zich recalcitrant opstellen in Europa, maar economisch bekeken is er geen enkele reden om niet in Polen actief te zijn.”

DE PAUW. “Je voelt je als investeerder welkom. Mensen zijn blij dat je zakendoet met hen. De Polen zullen altijd hun best doen om uitleg te geven over wetgeving, manieren van werken, procedures.”

VAN DER BIEST. “Na Kownaty en Warschau bouwen we nu een park nabij Gdansk. Voorts vragen we bouwvergunningen aan voor een waterpark naast Majaland in Warschau. En in Gliwice nabij Krakau kopen we grond voor een vierde Majaland. Als buitenlandse investeerder hoef je niet op subsidies te rekenen, maar voor zulke parken krijgen we steevast de volle steun van de burgemeester. Die wil natuurlijk ook dat de kinderen uit de regio een zwembad hebben” (lacht).

Weegt de slechte relatie met de Europese Unie op de economie?

LAMBRECHT. “Eerlijk? Helemaal niet. Iedereen weet dat Warschau in de clinch ligt met Brussel over heikele punten zoals de erosie van de rechtsstaat en de pertinente weigering van Polen om migranten uit het Midden-Oosten toe te laten. Maar dat zijn politieke kwesties. In het dagelijkse economische leven hoor of zie je daar weinig tot niets van.”

DE PAUW. “Polen komt op een veel te negatieve manier in de media. Sommige kwesties worden uit hun context gelicht. De media melden wel dat Polen veel Europees geld krijgt, maar zelden zie je reportages over hoe goed Polen dat geld investeert en hoeveel bedrijven uit andere Europese landen er mee aan verdienen.”

VAN DER BIEST. “Polen is niet langer het meest democratische land, maar als ik morgen in Europa naar een land moet vluchten, dan zal het naar Polen zijn. Ik sta achter waarden zoals respect en een gegeven woord houden: dat zijn dingen die ik in Polen meer ontmoet dan in Vlaanderen. Politici in België blijven aarzelen en palaveren, in Polen neemt men beslissingen.”

Wat is de grootste zwakte en de grootste sterkte van de Poolse economie?

LAMBRECHT. “De inflatie is een pijnpunt. Die ligt boven het Europese gemiddelde, op een gegeven moment bedroeg ze 18 procent. Daar moet aan gewerkt worden. De grote troefkaart is dat de binnenlandse consumptie hoge toppen scheert omdat de modale Pool almaar rijker wordt. De economie groeit al jarenlang met 4 tot 5 procent, behalve tijdens de pandemie, en dat is hoger dan het Europese gemiddelde. Polen is nu de zesde economie in de Europese Unie.”

DE PAUW. “De Poolse economie is robuust, groeit als kool, heeft letterlijk en figuurlijk ruimte voor nieuwe zaken. De zwakte is dat de wetgeving en de economische omgeving heel snel veranderen. Dat maakt het voor ondernemers moeilijk om ver in de toekomst te kijken.”

VAN DER BIEST. “De sterkte is dat de mensen steeds meer verdienen, meer vrije tijd hebben en dus meer naar Majaparken kunnen komen. Ik zie vrij veel Polen die in België werkten, terugkeren naar hun land. Dat is het resultaat van de economische groei. Een zwakte zie ik niet meteen, maar wel nog een sterkte: Polen wordt steeds belangrijker als politiek-militaire speler. De solidariteit met Oekraïne is gigantisch. De hulp, de hotels waar Oekraïners gratis konden verblijven, de gezinnen die vluchtelingen thuis opnemen, de verbale en militaire steun: dat is allemaal indrukwekkend. Ik denk dat Polen daar heel stevig uit komt. Polen kan over een jaar of tien het sterkste land van Europa zijn.”

Wat zijn uw prioriteiten voor de volgende legislatuur?

LAMBRECHT. “Wij geloven in de verdere industrialisatie van Europa. Het is onze ambitie voluit mee te werken aan industriële projecten die verbonden zijn aan de vergroening van de economie, zowel in België als in Polen.”

DE PAUW. “Ik wil dat de Belgian Business Chamber (BBC) nog meer naambekendheid krijgt als platform dat concrete hulp kan bieden aan bedrijven die zich in Polen willen vestigen en hen kan verbinden met Belgische bedrijven met ervaring in het land. We willen ook meer actief zijn in de regio’s van Polen, niet alleen in Warschau.”

VAN DER BIEST. “Ik hoop in het voorjaar de bouwvergunningen te krijgen voor het eerste waterpark bij Majaland in Warschau. In Gliwice bij Krakau starten we met de procedures voor bouwvergunningen. In Gdansk zijn we volop aan het bouwen. Ik wil daar graag openen op 1 juni. Dat is in Polen de Dag van het Kind.”