Bankneutrale geldautomaten: Batopin wil de volgende twee jaar één locatie per werkdag openen

Batopin, de alliantie van de vier grootbanken, zal de uitrol van zijn netwerk van bankneutrale Bancontact CASH-punten versnellen. “De grote uitdaging is een geschikt pand op de juiste locatie te vinden”, zegt CEO Jeroen Ghysel.

Nergens in Europa zijn Belgen zo ontevreden over de toegang tot cash als in België, bleek uit een enquête die de ECB vorig jaar uitvoerde. “Dat verbaast me niet”, zegt Jeroen Ghysel (45), die sinds 1 juni Batopin leidt. “We zitten volop in een periode van verandering. De banken zijn al enkele jaren hun kantorennet aan het afslanken. Batopin zat vorig jaar nog volop in een ontwikkelingsfase. De mensen waren nog niet vertrouwd met het Bancontact CASH-net van automaten die losstaan van de bankkantoren.”

Batopin werd enkele jaren geleden opgericht door de grootbanken Belfius, BNP Paribas Fortis, ING en KBC. De vennootschap bouwt een netwerk van bankneutrale geldautomaten onder de merknaam Bancontact CASH uit. In de oorspronkelijke plannen was sprake van 2.240 automaten op 750 locaties tegen eind 2024, maar daar kwam veel kritiek op. De bankensector bereikte eind maart een protocolakkoord met de overheid, om in meer automaten op meer locaties te voorzien. Het gros van die inspanning moet van Batopin komen.

Hoe zien de aangepaste plannen van Batopin eruit?

JEROEN GHYSEL. “We volgen de afspraken die vastgelegd zijn in het protocolakkoord. Batopin moet ervoor zorgen dat er tegen eind 2025 op 950 locaties circa 2.500 geldautomaten zijn. De deadline schuift een jaar op, maar we zullen 200 extra locaties creëren en meer dan 200 extra toestellen installeren. Daardoor stijgen de investeringskosten voor de installatie van het Bancontact CASH-net van 100 tot 150 miljoen euro.”

Zijn 2.500 geldautomaten voldoende?

GHYSEL. “Het is voldoende voor een goede dekking van het grondgebied en om aan de behoefte aan cash te voldoen, wetende dat Batopin niet de enige speler op de markt is. Wij doen onze bijdrage om de bereikbaarheid van geldautomaten minstens op het niveau van eind 2021 te behouden en waar nodig tegen eind 2025 te verbeteren. Daarnaast hebben ook de andere banken en bpost nog hun eigen biljettenverdelers, waardoor er in totaal meer dan 4.000 automaten zullen overblijven.”

Waar staat Batopin vandaag?

GHYSEL. “We tellen op vandaag 765 automaten op 324 locaties. De bedoeling is tegen eind dit jaar met 1.086 toestellen aanwezig te zijn op 420 locaties. In 2023 zullen we 200 nieuwe locaties geopend hebben.”

Gaat het niet te traag? U moet in iets meer dan twee jaar het aantal locaties zien te verdubbelen.

GHYSEL. “We zullen het tempo opvoeren en snelheid maken. We hebben al 125 extra locaties geselecteerd, maar dan nog duurt het gemiddeld zes tot zeven maanden voor alle vergunningen binnen zijn, de inrichtings- en beveiligingswerken uitgevoerd zijn, en de locatie in gebruik genomen wordt.”

Hoe selecteert u de locaties?

GHYSEL. “Het voordeel van Batopin is dat we van een blanco blad kunnen vertrekken, want we koppelen de automaat los van het bankkantoor. Daardoor kunnen we locaties kiezen puur in functie van de behoefte aan cash en van de bereikbaarheid. Dan spreek je over plaatsen waar er veel commerciële activiteit is en veel mensen passeren die cash nodig hebben. Dat is niet noodzakelijk de plaats waar je een bankkantoor zou inplanten.”

Op het platteland luidt de kritiek vaak dat Batopin automaten installeert in de hoofdgemeente, maar niet in de deelgemeenten. In Moorsele, een deelgemeente van Wevelgem, zag het gemeentebestuur zich genoodzaakt zelf een automaat te plaatsen. Is dat geen blamage voor Batopin?

GHYSEL. “We zullen er nooit in slagen iedereen 100 procent tevreden te stellen. Wij houden rekening met de volumes aan cash op een welbepaalde plaats. De economische activiteit en de bevolkingsdichtheid zijn nu eenmaal vaak groter in een hoofdgemeente. Dat betekent niet dat dat overal het geval is. We beslissen in eer en geweten over een locatie, in de wetenschap dat we ons engageren voor de lange termijn. Dat is misschien te weinig bekend: Batopin sluit standaard huurcontracten met een looptijd van negen jaar. Wij verzekeren de toegang tot cash voor vele jaren. Daarom is de keuze van de juiste locatie zo belangrijk. Maar de grote uitdaging is op die locatie een goed pand te vinden. Die uitdaging is groter dan we hadden ingeschat.”

Hoe komt dat?

GHYSEL. “We hanteren strenge criteria. Het pand moet toegankelijk zijn voor mensen met een beperkte mobiliteit. We hebben ook een minimale breedte van vijf meter aan de straatkant nodig. Het pand moet zich lenen tot de strenge beveiligingsnormen die in ons land van toepassing zijn. Er moet parkeerplaats in de buurt zijn. En ga zo maar door. Soms screenen we tot tien panden in een gemeente voor er een positief resultaat is. Daar kruipt veel werk in.”

Hoe wilt u de uitrol van het net versnellen?

GHYSEL. “We willen de volgende twee jaar één locatie per werkdag openen. Daartoe zullen we meer mensen het terrein opsturen. We willen nog nauwer samenwerken met de lokale besturen, om sneller een geschikt pand te vinden. We doen ook een beroep op de burgers. Via onze website kunnen eigenaars de voorwaarden checken waaraan een pand moet voldoen, en hun pand aanbieden.”

Hebt u begrip voor de kritiek van politici en burgers die vinden dat door de sluiting van de bankkantoren te veel blinde vlekken ontstaan?

GHYSEL. “Bij elk veranderingsproces is er weerstand en moet je mensen begeleiden. Tot voor kort dacht iedereen bij ‘contant geld’ automatisch aan ‘een bankkantoor’. Dat is al een eerste switch die mensen moeten maken. Onze Bancontact CASH-punten zijn nieuw. De locatie, de inrichting, de interface zijn anders. Het is aan ons om te luisteren naar de kritiek, en goed te communiceren over wat ons project precies inhoudt. Batopin wil een oplossing op de lange termijn aanreiken voor iedereen die bezorgd is over de toegankelijkheid van cash. Die boodschap moeten we beter overbrengen bij burgers en lokale overheden. Meer en beter communiceren, mensen blijven informeren, dat is één van mijn prioriteiten. Klantenbevragingen wijzen er trouwens al op dat de tevredenheid toeneemt. Maar er is nog marge voor verbetering.”

Moet er op termijn geen samenwerking komen met Jofico, de joint venture waaraan de kleinere banken de exploitatie van hun geldautomaten uitbesteden?

GHYSEL. “Ik heb geen glazen bol. Batopin staat open voor iedereen die zich erbij wil aansluiten. Veel zal afhangen van de evolutie van de cashvolumes en van het commercieel beleid van de betrokken banken. Eén ding is zeker: de beschikbaarheid van cash zal nog lang een topic blijven.”

Hoe bedoelt u?

GHYSEL. “Cash is een blijver. Het zal niet verdwijnen, er zullen altijd overtuigde en occasionele gebruikers zijn. Men spreekt al lang over een cashless society, maar ik denk dat het voortschrijdend inzicht zegt dat het eerder less cash dan cashless zal zijn.”

Lees ook: