Albert Heijn heeft in Nederland dezelfde problemen als Delhaize in België

De verkoop in de Albert Heijn-winkels die langer dan een jaar open zijn, daalde het afgelopen kwartaal opnieuw in Nederland. Deze keer met 1,7 procent. Dat komt omdat de bestedingen per klant weer zijn gezakt. Klanten kopen almaar minder bij Albert Heijn.

Voor basisproducten laten Nederlanders de ‘dure’ Albert Heijn links liggen en kiezen ze voor goedkopere ketens, zoals Aldi en Lidl. Dat is hetzelfde probleem dat Delhaize België heeft: minder trouwe klanten.

Albert Heijn kon zijn marktaandeel toch stabiel houden. Dat is wellicht te danken aan de verdere expansie via kleinere winkels gericht op gelegenheidsaankopen. Vooral ‘AH to go’, aanwezig in veel Nederlandse treinstations, groeit sterk. Maar ook de andere Nederlandse winkels van Albert Heijn brengen al jaren noodgedwongen meer duurdere ‘gemaksartikelen’ om de omzet op niveau te houden: Versnipperde ui in een bakje, speciale vruchtensapjes, in partjes gesneden appels in een zakje enzovoort.

Di strategie heeft een beperkte houdbaarheidsdatum en die is nu verstreken. Er dringt zich een herpositionering op. Een zestal jaar geleden ontketende Albert Heijn nog een prijzenoorlog, met structurele prijsverlagingen en een fors inzetten op het budget-huismerk. Dat was bedoeld om de opgang van Lidl te stoppen. Op korte tijd won Albert Heijn marktaandeel. Maar veel prijsbewuste Nederlanders begonnen met andere ogen naar Albert Heijn te kijken. Zij vonden het ‘een dure Lidl’ en verkozen daarom bij het origineel te gaan winkelen. Als Albert Heijn het weer vooral op de prijs speelt, dan dreigt het nog meer klanten naar de hard discounters te jagen.

Door de aanzienlijke problemen in Nederland zullen zeker bij de aandeelhouders en analisten vragen rijzen over de expansie in België. Of Ahold zich niet beter op Nederland focust. Ahold probeert het gras voor de voeten van criticasters weg te maaien door bij de kwartaalresultaten altijd te zeggen dat de Belgische winkels boven verwachting presteren en fors groeien. Maar eigenlijk is de bijdrage van België bescheiden. De omzet van de Belgische winkels wordt geschat op een paar honderd miljoen euro. Ahold verdient in Nederland meer dan 11 miljard euro per jaar, vooral dankzij Albert Heijn.

Winkels opstarten kost veel geld, zeker omdat de Nederlandse keten bijna al zijn winkels in eigen beheer moet uitbaten. Voorlopig kan Albert Heijn weinig zelfstandige ondernemers overtuigen om via franchising te werken. Het heeft zichzelf een doel gesteld om vijftig winkels in Vlaanderen te openen tegen 2016. Dan hebben de Belgische activiteiten wellicht ook voldoende kritische massa om de opstartkosten zelf te dragen.

Albert Heijn zit op schema om die doelstelling te halen. Maar elke vertraging zal aangegrepen worden door kritische aandeelhouders om het Belgische avontuur in vraag te stellen bij een verdere malaise in Nederland.