7 manieren waarop het Oekraïense techbedrijf MacPaw innoveert om de oorlog het hoofd te bieden

Oprichter en CEO Oleksandr Kosovan legt uit hoe zijn Oekraïense techbedrijf MacPaw creatief moest zijn om de Russische invasie het hoofd te bieden.  

Het Oekraïense softwarebedrijf MacPaw gaat prat op de 30 miljoen gebruikers die het wereldwijd heeft. Op één op vijf Macs ter wereld draait minstens één product van MacPaw – CleanMyMac X is het bekendste. Het bedrijf is gespecialiseerd in software voor macOS en iOS van het Amerikaanse Apple.

1. Met de gratis SpyBuster-app, die MacPaw in het begin van de oorlog ontwikkelde, kunnen bedrijven beter Russische cyberaanvallen afslaan. “We wisten dat de servers in Rusland gewoonlijk gemonitord worden door de FSB (Russische veiligheidsdienst, die vroeger KGB heette, nvdr). “Alle internetverkeer dat via Rusland gaat, is een potentiële bedreiging”, zegt CEO Oleksandr Kosovan, die MacPaw in 2008 oprichtte. “We verzamelden informatie over Russische IP-adressen, Russische domeinnamen en andere nuttig informatie in één app.” Met die app kunnen gebruikers hun data beter beveiligen, omdat ze zien welke apps en internetverbindingen in verbinding staan met servers in Rusland en Wit-Rusland.

2. MacPaw ontwikkelde Together App voor de samenwerkingstool Slack, die MacPaw net als zoveel andere bedrijven gebruikt. “Het is de eerste app die we ontwikkelden na de invasie vorig jaar – je mag niet vergeten dat de oorlog niet één maar negen jaar geleden begon”, zegt Kosovan. “Het is een tool die je regelmatig vraagt in te checken. We ontwikkelden Together om te weten of onze mensen veilig zijn. Mensen konden zo inchecken, hun locatie delen, om hulp vragen. We hebben die tool gratis gemaakt, zodat andere bedrijven er ook gebruik van kunnen maken.”

3. Bereid je goed voor, zelfs al weet je niet wat je kunt verwachten. Oleksandr Kosovan was met zijn gezin op vakantie in Thailand toen steeds meer verontrustende berichten binnenkwamen over de samentrekking van Russische troepen aan de Oekraïense grens. Twee weken voor de Russische invasie op 24 februari vorig jaar keerde hij alleen naar Oekraïne terug om noodplannen op te stellen. “We wisten niet echt waar ons aan te verwachten, en wat er gebeurde was in elk geval heel anders dan wat we hadden gedacht. Ik installeerde een tijdelijke schuilplaats in ons kantoor in Kiev, waar we voedselvoorraden en enkele noodvoorzieningen hadden. Ongeveer twintig mensen bleven met mij in Kiev. Ik reserveerde ook plaats in een coworkingruimte buiten Kiev, zodat andere collega’s door zouden kunnen werken.”

4. Met code freeze voorkom je dat de tegenstander misbruik van je product kan maken, terwijl je er zelf niet aan kunt werken. “We moesten onze klanten garanderen dat onze producten veilig bleven werken. Onze mensen in bezette gebieden zouden de controle over hun Macs mogelijk kunnen verliezen aan onze vijanden. We installeerden software om dan voor code-freezemodus te zorgen, zodat er geen grote veranderingen konden worden aangebracht aan onze producten”, vertelt Oleksandr Kosovan. Zo kon alle software ook blijven draaien met een minimum aan service. Wanneer het personeel op veilige plekken was na de chaotische begindagen, begonnen ze weer met software-updates en de uitgave van nieuwe versies van de producten. Alle klanteninformatie draaide tegen het begin van de inval ook op servers in veilige landen als de Verenigde Staten en de betalingsprovider opereert vanuit het Verenigd Koninkrijk.

5. Energiebronnen diversifiëren om om te gaan met de black-outs door de Russische bombardementen op de elektriciteitsinfrastructuur sinds oktober. Daardoor werd het heel moeilijk het werk te plannen. MacPaw maakte drie verschillende plannen om om te gaan met black-outs, afhankelijk van de duur en de omvang van de storing. “Zo kon je op tijd water verwarmen of je telefoon opladen. We pasten ons aan, begonnen verschillende energieleveranciers- of bronnen te gebruiken. We kochten gaandeweg meer generatoren, installeerden een aparte keuken waar mensen maaltijden konden opwarmen en hun toestellen konden opladen. Naar kantoor komen werd plots populair”, lacht de CEO van MacPaw.

6. Programma’s voor het welzijn van de werknemers. Al voor de oorlog was ‘stay human’ – blijf menselijk – een van de bedrijfswaarden van MacPaw. Het bedrijf stelt dat de veiligheid van zijn mensen de grootste prioriteit is van het bedrijf, meer dan de productiviteit. “Een interne enquête over de mentale gezondheid van onze werknemers liet verontrustende cijfers zien”, zegt Oleksandr Kosovan. “Mensen zijn tot 60 procent minder productief, ze hebben last van depressies.” Elke medewerker kan psychologisch of emotionele steun krijgen en mensen die niet in staat zijn hun werk uit te voeren, krijgen vrij om te herstellen. “We betalen ook de helft van de prijs voor individuele sessies terug wanneer ze in therapie gaan – niet 100 procent, omdat we alleen zeker zijn dat de sessies nodig zijn wanneer mensen zelf ook meebetalen”, aldus Kosovan. “We hebben ook interne specialisten in mentaal welzijn die problemen identificeren en indien nodig doorverwijzen naar hulp.”

7. Investeren in nieuwe start-ups. Olekandr Kosovan is naast zijn operationele rol bij MacPaw ook een investeerder in start-ups. Hij zag hoe het afgelopen jaar in zijn land nieuwe start-ups ontstonden, die inspeelden op behoeften van het leger en de maatschappij. “Nu aangetoond is hoe efficiënt drones zijn in een oorlog, ontstonden meer bedrijven die zich daarop richten. Er zijn ook fantastische start-ups die onze strategie compleet veranderen”, zegt de ondernemer. “Met het Delta Situational Awareness-systeem kwam er technologie om beter te weten waar de vijand zich bevindt. Er is ook een nieuwe tool die voor een ongelofelijke precisie zorgt bij onze artillerie. Zo konden we toch terugvechten, hoewel we veel minder munitie hebben.”