‘Zonder vertrouwen gaat het niet’
Het prille economische herstel stemt de topheadhunter Spencer Stuart optimistisch. Hij gelooft in groei op de executive search-markt. Patrick De Schutter, een Vlaming met een uitgebreid netwerk in het Belgische bedrijfsleven, heeft het Belgische team ondertussen versterkt.
Recent onderzoek van de Association of Executive Search Companies (AESC) moet aangename lectuur zijn geweest voor de topheadhuntingbedrijven. Het Global Executive Outlook Report van de AESC van eind vorige maand leert dat 74 procent van de CEO’s meer dan in 2013 geneigd is een nieuwe carrièrestap te maken. 51 procent van de CEO’s is positief over de jobmarkt voor topmanagers, dat is 15 procent meer dan begin 2013.
Volgens Peter Felix, de voorzitter van de AESC, zijn CEO’s door de gunstigere economische vooruitzichten meer bereid een carrièrerisico te nemen. Daarnaast wijst Felix op de nog altijd hoge vraag naar topexecutives in de groeimarkten en de vergrijzing die zich ook op topniveau laat voelen. Veel bedrijven merken dat hun directiecomité verjongd moet worden.
Allemaal goed nieuws voor Spencer Stuart, een van de Big Five-spelers op de markt, naast Korn/Ferry, Russell Reynolds, Egon Zehnder en Heidrick & Struggles. Het haalde in 2012 een wereldwijde omzet van 460 miljoen euro en is daarmee het derde grootste executive search-bedrijf.
Henrik Maartensson, een van de partners in de Belgische poot, merkte de voorbije jaren dat er een grotere risicoaversie was voor een search dan vroeger. “En dan heb ik het niet alleen over het bedrijf dat terughoudend is om een nieuwe CEO te zoeken, maar wel over de bereidheid van een kandidaat om de stap te doen. Een kandidaat is veel kritischer geworden en weegt het risico af tegen de verwachtingen. Dat komt ook omdat het werk van de CEO complexer werd. De tijd is voorbij dat het managementmodel bij grote bedrijven als een General Electric niet verandert.”
Groei in Noord-Europa
De positieve marktvooruitzichten zijn welkom, toch voelde Spencer Stuart de impact van de Grote Recessie niet zo erg als andere spelers. Neem het jaar 2012. Toen kromp de executive search-markt met 6,2 procent. Spencer Stuart bleef groeien: plus 5 procent. Simone Maggioni, sinds 2007 aan het hoofd van Spencer Stuart in Brussel en daarvoor aan de slag in Milaan, benadrukt dat het searchbedrijf weliswaar door de crisis van 2008-’09 geraakt werd, maar al snel weer groei kon optekenen. Sindsdien is de situatie niet gewijzigd.
Spencer Stuart mocht na de val van Lehman Brothers directiecomités en raden van bestuur vervangen bij bedrijven die een bail-out van de Amerikaanse overheid hadden gekregen: verzekeraar AIG, Citigroup en General Motors. Sinds 2009 heeft Spencer Stuart wereldwijd 1500 CEO-searchen en successieopdrachten uitgevoerd.
Een op de vijf CEO-wissels bij de grootste 300 Europese bedrijven werd door het searchbedrijf verricht. Bij de grootste 500 Amerikaanse beursgenoteerde bedrijven was Spencer Stuart goed voor meer dan een derde van de CEO-opdrachten waarbij een externe manager werd gezocht. Een sterk trackrecord dat het bedrijf ook de komende jaren wil voorleggen.
Maartensson verwacht niet dat de groeiherneming overal dezelfde zal zijn. “Ik zie de toename vooral uit Noord-Amerika en Noord-Europa komen. De opkomende landen blijven interessant, maar minder dan vroeger. Bedrijven hebben daar massaal in geïnvesteerd en wachten nu op de return. CEO’s moeten daar aan boord blijven om voor een stabilisering te zorgen.”
Spencer Stuart lijkt in elk geval klaar om op de stijgende vraag naar toptalent in te spelen. Een paar maanden geleden haalde de Belgische poot een nieuwe topper als partner binnen: Patrick De Schutter. Hij was vroeger partner bij Andersen en partner-bedrijfsrevisor bij Deloitte. De man heeft een uitgebreid netwerk bij de Belgische middelgrote en grotere familiebedrijven en andere belangrijke lokale spelers. Hij was jaren gespecialiseerd in financiële audits bij familiebedrijven. Hij is ook medeoprichter van het Instituut voor het Familiebedrijf en medeoprichter en bestuurder van FBNet Belgium, het netwerk voor de grootste 200 Belgische familiebedrijven.
Meer aandacht voor raden van bestuur
Ondanks de crisis is de business van de executive search-bedrijven niet fundamenteel veranderd, zeggen de Belgische partners van Spencer Stuart. Er zijn wel nieuwe trends zoals de daling van de gemiddelde houdbaarheid van de CEO. Ook zijn de CEO’s gemiddeld jonger. “De leeftijd neemt af, ook in de raden van bestuur, maar we kunnen daar geen specifiek cijfer op plakken”, zegt partner Danny Vanhaecht.
De searchbedrijven nemen ook meer en meer andere taken op zich dan de klassieke zoektocht naar een CEO of een lid van een directiecomité. Er gaat meer aandacht naar het plaatsen van leden van de raad van bestuur, advies aan deze board en de evaluatie van de functionering van de raad van bestuur.
“Advies en board assessment nemen zeker toe bij Spencer Stuart. In de VS en Groot-Brittannië is dat een goed ingeburgerde praktijk en zijn we marktleider. Het is een trend die hier ook al enkele jaren aan de gang is”, weet De Schutter. “De Belgische raden van bestuur zijn professioneler geworden. Het klopt niet langer dat het altijd dezelfde mensen zijn die je er tegenkomt. Er zijn meer internationale profielen in de raad van bestuur.”
“België scoort goed. Het staat in Europa op de derde plaats als het over het aantal buitenlandse bestuurders in Bel-20-bedrijven gaat. Ook bijvoorbeeld buitenlandse topmensen vinden hun weg naar de Belgische bestuurskamers”, zegt Vanhaecht.
Een advies dat Maggioni meer en meer geeft aan de bedrijven is dat ze een divers team moeten samenstellen aan de top. “Zorg ervoor dat er verschillende talen en nationaliteiten zijn aan de top van het bedrijf. Dat vermijdt interne spelletjes in het directiecomité of de raad van bestuur, ik heb het zelf al vastgesteld.”
“Een overheidsbedrijf is als een privébedrijf”
Opvallend voor de executive search-markt is dat het al jaren dezelfde spelers zijn die de top van de sector uitmaken. “Zonder vertrouwen gaat het niet en kandidaat-CEO’s weten wat ze mogen verwachten van de Big Five-searchers. Vertrouwen betekent ook confidentialiteit”, zegt Maggioni.
De sector blijft zeer discreet. Vroeger kwamen de media niet eens te weten welke CEO door welk searchbedrijf werd geplaatst. Nu is bekend dat Russell Reynolds een nieuwe CEO voor bpost moet zoeken. Maar daar blijft het ook bij. Namen van op de shortlist halen de pers niet. Of het moeten kandidaat-managers van een Belgisch overheidsbedrijf zijn.
Het is niet de eerste keer dat er in de media heisa ontstaat over de opvolging van de CEO van een overheidsbedrijf. Ten eerste spelen politieke belangen een rol, ten tweede zijn de toplui van overheidsbedrijven ook de meest bekende bij het grote publiek. Bij de recente opvolgingssaga’s van Belgacom en vooral de NMBS kwam de sector van de executive search ongewild in de vuurlinie te staan.
In de pers doken namen op die zich op de shortlist van een search bevonden. “Als de naam van kandidaten bij wijze van spreken al na een uur de pers haalt, dan is dat een groot probleem, maar die lekken komen niet van de executive searchers“, benadrukt Vanhaecht. “Vertrouwelijkheid is essentieel voor onze geloofwaardigheid en dat respecteren wij altijd.”
Maggioni benadrukt dat een overheidsbedrijf niet verschilt van een privébedrijf als het een nieuwe CEO zoekt. “Het moet op dezelfde professionele manier worden aangepakt. Geen stap mag overgeslagen worden. Ik heb geen vooroordeel tegenover overheidsbedrijven. Maar ik kan geen CEO selecteren zonder duidelijke opdracht en profiel en als men de procedure niet wil volgen. Wij weten dat we een impact hebben op de toekomst van een bedrijf en van een toekomstige CEO. Daar ga je niet licht over.”
“Het gevolg van de publieke discussie over de selectie van de manager van een overheidsbedrijf zal als gevolg hebben dat topkandidaten terughoudender zijn om voor een overheidsbedrijf te werken”, voorspelt Vanhaecht.
ALAIN MOUTON
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier