ZELFDISCIPLINE EN CONFUCIUS

VOORBEELD VOOR BOEL.

Admiraal Yi Sun Sin was een geducht baasje. Toen Japan Korea in 1592 aanviel, bouwde hij schildpadschepen, ‘s werelds eerste pantserschepen, die meer dan 500 Japanse vaartuigen kelderden in minder dan 6 maand.

In 1993 tekende Zuid-Korea een andere scheepsbouwoverwinning op : het gaf Japan het nakijken en haalde op wereldvlak het grootste aantal bestellingen binnen. Het hart van deze prestatie is de Okpo-scheepswerf. Twee decennia geleden verplichtte de regering de Daewoo-groep deze scheepswerf over te nemen. In het reddingsplan waren afslankingen, machtiging en uitstel legio ; maar ook Confuciaanse idealen zoals zelfdiscipline, familiegeest en sociale harmonie.

Daewoo, een chaebol, één van de konglomeraten die meer dan de helft van de Koreanse ekonomie domineren, telt wereldwijd 100.000 werknemers en haalde in ’93 zo’n 34 miljard $ omzet.

Toch is dit bedrijf jong. In 1967 begon Kim Woo Choong met 3 vennoten, 1 sekretaresse en een kapitaal van 18.000 $ de lompenhandel Daewoo. Nu is Daewoo aktief in de financiële en de bouwsektor, elektronika, huishoudelijke produkten, zware machines en autokonstruktie.

Workaholic Kim (57) verzeilde in 1978 in de scheepsbouw omdat de overheid, zoals gezegd, hem verplichtte de Okpo-scheepswerf, nabij Pusan, over te nemen. De werf die eigenlijk in 1975 had moeten openen was toen voor 30 % afgewerkt en ze zou het grootste droogdok ter wereld krijgen. Maar het plan dateerde van voor de oliekrisis in 1973.

De scheepswerf likwideren wou Kim niet ; hij peuterde overheidsbestellingen los, maar in ’79, na de moord op president Park Chung Hee, verloor hij die. Kim bouwde daarop, tegen kostprijs, een roestvrije chemie-tanker voor een Noorse firma. Met deze prestatie als paradepaardje, liepen de bestellingen binnen. Er kwam geld in het laatje bij Daewoo Shipbuilding & Heavy Machines (DSHM), zoals de werf werd genoemd. Het aantal werknemers steeg van 8600 in 1981 tot 31.480 in 1984.

Maar in 1986 werden de oude, onderdrukkende arbeidswetten afgeschaft : de Zuidkoreaanse zakenlui verloren hun goedkope werkkrachten. Kim veranderde van managementaanpak : van konflikt en onderdrukking naar medewerking en overeenstemming.

Er volgden “gezinsopleidingen” om de wonden tussen bedrijfsleiding en vakbonden te helen en managers en arbeiders samen bezochten Japans efficiëntste bedrijven. Gecentralizeerde hiërarchie werd verbannen op de scheepswerf. Het effekt was enorm : in ’89 had de scheepswerf 1 bediener per halfautomatische lasmachine nodig ; in ’92 nog 1 per 6 machines, nu 1 per 8.

Daewoo organizeerde zijn produktieproces rond wat tegelijk zijn grootste voordeel en zijn grootste rem is : het gigantische droogdok. Dit leidde tot een ommekeer in de konventionele scheepsbouwtechniek : vroeger werd 50 % van het schip buiten het droogdok gebouwd ; nu 85 %. Kollega’s bouwen een schip uit 120 blokken, DSHM uit 80. Een supertanker bouwen, kostte vroeger 15 maanden, nu 8. In 1993 kreeg DHSM meer bestellingen dan welke andere scheepsbouwer ter wereld : 54 schepen, goed voor 2,8 miljard $.

De produktie ligt sinds ’89 2,4 keer hoger, het aantal jobs daalde van 31.000 naar 11.000. Zij die de werf verlieten, werken nu voor de auto-afdeling. Op precies dezelfde wijze én onder rechtstreeks bevel van, precies ja : Kim himself.