Your Friends & Neighbors

Na zijn controversieel debuut “In the Company of Men”, zet de scenarist en regisseur Neil LaBute zijn misogamie en misantropie verder in een briljant gestructureerd drama.

In “Your Friends & Neighbors” vullen pratende mensen voortdurend het scherm met hun ideeën over seks en relaties. Niets bijzonders natuurlijk. Woody Allen heeft er ook een handje van weg om eindeloos over relaties te palaveren en in “Le Déclin de l’Empire Américain” van Denys Arcand harkt een groepje intellectuelen ook zijn ervaringen met seks, relaties en huwelijk bij elkaar. Maar in “Your Friends & Neighbors” is de titel al cynisch bedoeld.

De zes protagonisten uit “Your Friends & Neighbors” hebben geen naam. De locatie is duidelijk New York, maar de stad is in geen enkel beeld te zien. LaBute plaatst de actie steeds binnen de intimiteit van de woon- of slaapkamer, de sauna, de gym, het restaurant of de galerie. De onpersoonlijkheid en – vooral – de benepenheid van de locaties, benadrukt de nietigheid van de personages. Het zijn stuk voor stuk gefrustreerde egocentristen, die elke vorm van communicatie ontvluchten. Hoewel LaBute zich na “In the Company of Men” zowat elke feministe op de hals gehaald heeft, schildert hij de man af als een macho-leeghoofd, wiens volledige levensfunctie gedicteerd wordt door een orgaan dat zich tussen de benen bevindt.

De drie mannen uit “Your Friends & Neighbors” scheppen voortdurend op over hun seksuele prestaties. De acteur Jason Patrick steelt echter de show met zijn verhaal over de groepsverkrachting van de klasidioot tijdens zijn humanioradagen. Het is de meest schokkende scène van de film, door LaBute droog in beeld gezet met een close shot op Patrick.

In feite zijn de drie mannen onzekere zielepoten, die na elke (al dan niet gelukte) “prestatie” vragen : “Ligt het aan mij?”.

De mise-en-scène van “Your Friends & Neighbors” is puntgaaf. De film evolueert van een doorcynische komedie naar een wrang relatiedrama. De scène waarin de bedrogen echtgenoot zijn vriend confronteert met het overspel heeft plaats in een theater. Ondanks hun vriendschap ontlopen ze de maskerade van het (machts)spel niet.

LaBute schetst de vervreemding van de grootstadsmens: van zichzelf en van zijn omgeving, echtgenotes en vrienden inbegrepen. Hij maakt deel uit van een tendens binnen de onafhankelijke Amerikaanse cinema, waar een scabreus taalgebruik en mensonterende situaties centraal staan als reactie op de indoctrinatie van het Hollywood-“feel good”-ideaal. Of LaBute doelbewust zijn toeschouwers wil confronteren of hij een aantal trauma’s van zich af wil filmen, laten we in het midden. De man maakt wel boeiende cinema.

(“Your Friends and Neighbors” wordt in België uitsluitend op video uitgebracht)

PIET GOETHALS