WIJZE LES VAN BUFFETT

De Bel20 scheert weer hoge toppen. De bekende index van negentien steraandelen op de Brusselse beurs flirt met de symbolische grens van 4000 punten. Speculatie en psychologie vieren hoogtij. Een plotse raid of fusie – Fortis wordt gekaapt door een Angelsaksische bankier of Dexia en KBC smelten samen – kan de index als een jojo doen opveren en voor hetzelfde geld valt hij straks weer als een pudding in elkaar.

Zaterdag 6 mei gaat in de VS de internationale jamboree voor beursfanaten door: de jaarlijkse algemene vergadering van Berkshire Hathaway, het miljardenvehikel van superbelegger Warren Buffett. Met duizenden zullen ze opnieuw aanwezig zijn op dit ‘Woodstock voor kapitalisten’. En zoals elk jaar zullen ze er opnieuw de enige wijze les horen die Buffett, het ‘orakel van Omaha’, na jarenlange ervaring heeft geleerd.

Een les in kopen en bijhouden. En toch wordt zijn theorie zo weinig in de praktijk toegepast. Ondanks alle hypes en crashes uit het verleden blijven beurzen vervallen in extremen. Beleggers kopen massaal in de aanloop naar een piek en verkopen panisch wanneer de curve een dalende knik vertoont. “Beurzen zakken veel te laag en stijgen veel te hoog,” stelt de zeventigjarige Roland van der Elst, die de beurs al meer dan dertig jaar volgt. Het lijkt wel alsof niemand eruit geleerd heeft.

Dat we nu al op een extreme piek zitten, is niet zozeer zijn vrees. Maar er zijn wel gevaarsignalen. De rente stijgt en de energieprijzen zijn hoog. Beleggers hebben niet veel alternatieven buiten aandelen. En banken verkopen weer beleggingsproducten – fondsen mét kapitaalgarantie – als zoete broodjes en met agressieve marketingtechnieken. Jan met de pet wordt naar de beurs gelokt, banken spelen de rattenvanger van Hamelen.

Passief beleggen lijkt daarbij het credo. De bankier speelt als een volleerde banketbakker in op de markt: wil de klant zoetigheid zonder te veel gevaarlijke calorieën (lees: rendement zonder veel risico), dan kan hij die krijgen. Bankiers en beheerders van beleggingsfondsen staren zich blind op de referentie-index. Die sterindexen zijn populair zolang de markten aantrekken. En als de kater komt, komt die des te harder aan. Nochtans kan het anders. Volgelingen van Buffett laten die financiële wasproducten liever links liggen. Zij concentreren zich op investeringsmaatschappijen die hun hebben en houden transparant in de kijker (lees: op de beurs) zetten. Vrij vertaald: naar Belgische normen mikken ze op fondsen zoals Ackermans & van Haaren, Brederode, Sofina of NPM.

De voordelen zijn legio. Beheerders van die fondsen zijn figuren zoals Luc Bertrand, Pierre Van der Mersch of Albert Frère – de Belgische Buffetts. Zij beleggen op de lange termijn. Ze keren slechts dividenden uit als er geen betere opportuniteiten zijn op de beurs of in private equity. Ze specialiseren zich: ze investeren niet in alles en traden of speculeren niet. Ze hebben ervaring. En ze zijn heuse insiders, ze netwerken en weten perfect hoe in de bestuurskamers van bepaalde bedrijven de vork in de steel zit.

En hun holdings zijn vaak goedkoper dan klassieke beleggingsfondsen. Figuren zoals Bertrand of Van der Mersch hebben lak aan een teveel aan makelaars of adviseurs (die u als belegger erg veel geld kosten), zij durven op tafel te slaan (denk maar aan Buffett, die ooit de torenhoge ontslagpremies van CEO’s aanklaagde) en laten zich niet op stang jagen door wat analisten voorspellen. En jawel, ze mikken op rendement, niet op controle. Iets wat zelfs Albert Frère heeft ingezien.

Eigenlijk investeren deze figuren niet in aandelen, maar in bedrijven en managers. En dan nog bij voorkeur managers die de reflex van een familiale patron hebben: namelijk 100 % eigenaar zijn, er al zijn centen in stoppen en het bedrijf nog in geen honderd jaar willen verkopen omdat de volgende generatie er aankomt.

Beleggen is een werkwoord, redeneren kenners zoals Roland Van der Elst en zijn grote voorbeeld Warren Buffett. Dat impliceert twee dingen: ofwel gaat u zelf op pad om de bedrijven en managers achter de aandelen te doorgronden, ofwel laat u dat werk doen door zij die het kunnen. Maar in beide gevallen blijft uw tijdshorizon de lange termijn.

piet depuydt