Wijn-Belgen

Een eigen wijngaard hebben in Frankrijk of een ander wijnland is een droom die al veel Belgen hebben gerealiseerd. Maar het is niet alleen genieten, want de concurrentie is scherp en de marges drogen op. Moraal van het verhaal: er gebeurt in de wijnbouw niet veel of het gebeurt met passie en een visie op lange termijn.

Wie droomt er nu níét van om zijn laatste jaren als ondernemer door te brengen op een uitgestrekt wijnbouwdomein? Een terugkeer naar de bodem en de natuur die helemaal in de tijdgeest past. En dat allemaal rond een eeuwenoud product.

In België, toch een land van wijnaficionado’s, hebben enkelen hun portemonnee aangesproken om hun droom waar te maken. In de huidige moeilijke economische context is dat niet zonder gevaar. Daarom moeten ze zich in hun avontuur ook laten leiden door kardinale deugden, als daar zijn: respect voor het product en de mensen die het bewerken, een langetermijnaanpak en zelfs burgerzin.

Van reclame naar wijn

In dat verband strekt de aanpak van Christophe Muguerza en Dimitri Winners nadrukkelijk tot voorbeeld. De twee ondernemers, die uit de reclamewereld komen, hebben samen Indoor Media opgericht, vertrekkend van twee entiteiten – Boomerang en Vespasius – die ze elk apart hadden uitgebouwd. Aanvankelijk waren de twee wijnliefhebbers niet van plan om in de sector te investeren, maar ze kregen er uiteindelijk toch zin in op de meest spontane wijze: een plotse bevlieging.

“Ik was al een tijdje geïnteresseerd in wijn toen ik met een aantal vrienden terechtkwam op een salon van natuurwijnen (wijnen van wijnbouwers die het gebruik van onkruidverdelgers, exogene giststoffen, kunstmest, geneesmiddelen tegen ziekten zoveel mogelijk beperken – nvdr). Daar stootte ik bijna toevallig op de wijnen van René Mosse, een atypische wijnboer. Ik was meteen weg van de typische aroma’s van de wijn én van de charme van de wijnmaker. Mosse verwerkt de chenin op een uitzonderlijke wijze, met een sublieme mineraliteit. Dat is iets unieks. In een blind-proeverij wedijvert hij met de beste witte wijnen”, vertelt Dimitri Winners, terwijl hij de neus steekt in een glas Bonnes Blanches 2006, een van de emblematische cuvées van René Mosse.

Later ontmoetten de twee ondernemers René Mosse opnieuw, toen die naar België gekomen was op vraag van zijn invoerder Philippe Paridans. Dimitri Winners: “Het was toen dat we te weten kwamen dat hij in financiële moeilijkheden verkeerde en dat, als er niets gebeurde, zijn domein geliquideerd zou worden. Dat was in april 2005 en de liquidatie was voorzien voor 7 juni. Philippe Paridans heeft ons toen gevraagd of wij met al onze financiële ervaring niets konden doen. Ik heb er met mijn partner over gesproken, want een van onze regels is dat de ene niets onderneemt zonder de andere. We waren het echter snel eens. We kwamen heel gauw tot het besef dat daar een waar patrimonium te redden viel.”

Verwaarloosd management

Spoedig daarna gingen Christophe en Dimitri ter plekke, aan de Loire, een kijkje nemen. Drie dagen lang plozen ze de boekhouding uit. “We gaven ons er al snel rekenschap van dat de zaak over onvoldoende kapitaal beschikte en dat het om een structureel probleem ging. Met investeringen en behoorlijke beheersinstrumenten was er echter wel iets aan te doen. We kwamen tot de vaststelling hoezeer het management verwaarloosd was geweest en hoezeer het bijna middeleeuwse Franse banksysteem het bedrijf onder water duwde met prohibitieve tarieven”, gaat Muguerza verder.

Nadat ze de situatie geanalyseerd hadden, besloten de twee partners het heft in handen te nemen, overtuigd als ze waren van de kwaliteit van het werk van de wijnbouwer en van zijn potentieel. Ze stelden wel enkele voorafgaande voorwaarden aan de overname: het domein van 12 hectare aankopen dat de wijnboer tot nog toe alleen maar pachtte, de passieve vennoten uit de onderneming verwijderen, het domein uitbreiden met de aankoop van een perceel in Savennières, en zelf gaan onderhanden met de banken.

Nieuw businessplan

“Die ingrepen waren niet evident voor René Mosse. Het bedrijf werd uitgekleed. Ik denk dat hij dat kon verdragen omdat wij ons niet met zijn werk wilden bemoeien. We hadden een absoluut vertrouwen in zijn manier van werken. We moesten er bijvoorbeeld niet aan denken om hem te vragen zijn rendement te verhogen. We hadden van meet af aan een visie op lange termijn. Daarom was de aankoop van de grond ook van fundamenteel belang. Omdat hij zonder kunstmest of pesticiden werkt, waren we meteen van oordeel dat het om een onschatbaar kapitaal ging”, analyseert Dimitri Winners.

De twee Belgen stelden een nieuw businessplan en een nieuwe juridische structuur op, waarin ze twee andere vennoten opnamen: Jean-Michel de Haan en Pierre-Yves Puissant. Voor de herkapitalisatie werd in totaal 900.000 euro ingebracht, 400.000 euro eigen middelen, de rest via financiering. Sinds hun kapitaalinjectie zijn het Domaine Agnès en René Mosse opnieuw financieel gezond. De cijfers over 2007 geven een positief resultaat, terwijl voordien elk jaar 25.000 euro verloren werd.

De interventie van Christophe Muguerza en Dimitri Winners heeft niet alleen René Mosse gered, ze had ook een weerslag op hun eigen leven. “Voortaan gaan we elke maand twee of drie dagen naar daar. We zitten dan vier uur in de trein en dat geeft ons de gelegenheid om alles op een rijtje te zetten. Ter plekke krijgen we een ware zuurstofkuur. We komen in een heel andere wereld. We geven René advies en hij leidt ons binnen in het hart van de wijnbouw. Het is een unieke ervaring die in de richting gaat van een betere levenskwaliteit”, beschrijft Mu-guerza.

Comme Chez Soi

Dat hun wijn veel erkenning krijgt, is voor het ondernemersduo een bron van tevredenheid. De wijnen van René Mosse vallen in de smaak van chique restaurants zoals Comme Chez Soi, Bon Bon of de Bistro du Mail.

Hoe atypisch ook, het ondernemersavontuur van Muguerza en Winners heeft ook een moraal. “Tenzij je over buitengewone middelen beschikt of er een niet al te scrupuleuze visie op zakendoen op nahoudt, zijn heel wat wijngebieden op dit ogenblik niet toegankelijk, en dan heb ik het niet alleen over Bordeaux of Bourgogne. Je moet je dan ook richten op kleinere appellations die uitgebaat worden door wat afwijkende wijnboeren. De benadering met natuurwijnen lijkt me het meest veelbelovend, zowel vanuit economisch als rationeel oogpunt, omdat ze aangeeft dat er een nieuwe wind waait door de wijnsector, een frisse wind die de liefhebbers bekoort, die genoeg hebben van de houtige eenvormigheid van heel wat flessen. Als je in die niche investeert, moet je beschikken over een goede teeltcultuur en vooral over een langetermijnvisie. Die twee elementen zijn onlosmakelijk met de passie verbonden”, zo besluit Winners. (T)

www.domainemosse.com

Door Michel Verlinden en Jacqueline Remits