Wie waarschuwt de spaarder?

De Europese spaarrichtlijn blijft een processie van Echternach. Na meer dan twintig jaar discussie hadden de ministers van Financiën vorige vrijdag, 21 maart, eindelijk alle hinderpalen opgeruimd. Maar toen toverde Italië een nieuwe aap uit de mouw. In ruil voor hun handtekening eisten de Italiaanse premier Silvio Berlusconi en co. de kwijtschelding van hun boete wegens staatssteun aan hun melkboeren. Die chantage botste op een njet van Nederland.

Uitstel betekent echter geen afstel. De krijtlijnen liggen immers al in een beginselakkoord vast. Vanaf 2005 zullen de lidstaten hun fiscale gegevens van niet-ingezetenen uitwisselen. Tegelijk komt er een bronheffing van 15 % op inkomsten uit vreemde spaargelden, die geleidelijk zal oplopen tot 30 % in 2010. Dit betekent op termijn het einde van het bankgeheim, aldus Onno Ruding, vice-voorzitter van de Citibank (zie blz. 32).

Ondertussen bereiden de financiële instellingen zich op de verwachte wetswijzigingen voor. In januari liet een woordvoerster van de Belgische Vereniging van Banken ( BVB) zich ontvallen dat de Belgen, die hun centen vóór de deadline zouden repatriëren, niets hoefden te vrezen van de fiscus. Vandaag houdt de beroepsfederatie officieel haar standpunt in beraad, tot de Europese belasting op vreemd spaargeld officieel een feit is en minister van Financiën Didier Reynders ( MR) definitief uitsluitsel heeft gegeven over fiscale amnestie via het nieuwe rulingsysteem.

Met de verkiezingen voor de deur blijft die laatste optie in een dikke mist gehuld. Op een parlementaire vraag van Peter Vanvelthoven ( SP.A) antwoordde de minister dat hij nooit de woorden zwart geld heeft gebruikt, maar dat ter zake wel fiscale amnestie mogelijk is: “Een akkoord maakt het mogelijk om het nieuw aangegeven bedrag te investeren in een economische operatie of in een vennootschap. Als men dergelijk bedrag – of het nu uit het buitenland komt of niet – opnieuw wil gebruiken, is het mogelijk om tot een ruling over te gaan. Men dient drie jaar achterstallige belasting te betalen.” Vervolgens stelt Reynders dat een amnestiemaatregel op nationaal vlak onmogelijk is, maar hij is wel voorstander van een Europese regeling met waarborgen. Over de juiste interpretatie van die woorden zal nog veel inkt vloeien. Zelfs de minister en zijn administratie zijn er onderling nog niet uit.

Ondanks die rechtsonzekerheid, blijven de banken niet bij de pakken zitten. Zo vindt een beweging van Luxemburgse vermogensbeheerders – met Stevens, Zimmer en Lawaisse ( SZL) op kop – naar Brussel plaats. Ook raden vele kantoorhouders de cliënteel aan hun vreemd spaargeld op een Belgische rekening te zetten. In ons land bestaat immers een bevrijdende roerende voorheffing. Dit betekent dat de banken de belasting aan de bron afhouden zonder de inkomsten van de spaarders aan de fiscus door te geven. Bovendien gaat het hier over grote sommen. Zo hebben de Belgische particulieren 174 miljard euro in het buitenland geparkeerd staan. Met een bruto winstmarge van 25 % op deposito’s laten de kantoorhouders zich niet graag een gedeelte van die gerepatrieerde spaargelden afsnoepen door de staat. Bovendien is de Belg van nature niet geneigd zijn niet-aangegeven inkomsten op te biechten. Nochtans is een wettelijke afhandeling – via spontane regularisering of ruling – de enige oplossing om latere moeilijkheden met het gerecht of de fiscus te vermijden.

Hier ligt een belangrijke taak voor de Commissie Bank en Financiewezen ( CBF) weggelegd. Als publieke waakhond moet dit overheidsorgaan de belangen van de particuliere belegger verdedigen, die alweer het slachtoffer dreigt te worden van al die mooie bankierpraatjes.

Eric Pompen