Westen heeft baat bij toenadering tot Teheran

Na zestig jaar instabiliteit in het Midden-Oosten, is het tijd voor een structurele oplossing voor het Israëlisch-Palestijnse conflict. Die oplossing zal niet komen van de oorlog die volop woedt in de Gazastrook, maar wellicht wel uit een onverwachte hoek: Teheran. Te gek voor woorden? Niet voor wie de situatie al jaren volgt en nuchter tegen de feiten aankijkt.

Robert Baer, de gewezen CIA-baas voor het Midden-Oosten, is zo iemand. In zijn boek The Devil We Know, dealing with the New Iranian Superpower schetst hij een scenario waarin alle oliebronnen in het Midden-Oosten, die van Saudi-Arabië incluis, onder invloed komen van Iran.

Het Westen doet er, in zijn eigen belang, goed aan daar eens over na te denken. De economische belangen in de regio zijn immers groot, ook voor Vlaamse bedrijven. De Verenigde Arabische Emiraten zijn bijvoorbeeld goed voor 1,3 miljard euro Vlaamse export. Denk aan onze baggeraars of de Vlaamse kmo’s met technologische hoogstandjes, zoals satellietcommunicatiespecialist Newtec of ShowTex met zijn hoogwaardige textiel voor showevenementen in Dubai. Niemand, zeker Europa niet, heeft baat bij een rampscenario waarin de oliebevoorrading van het Midden-Oosten onder invloed komt van een vijandig Iran . En dat is precies waar Baer voor waarschuwt.

In Libanon hielp Iran de Hezbollah aan de macht na de mislukte Israëlische inval in 2006. Mogelijk komt ook de Palestijnse verzetbeweging Hamas op termijn versterkt uit de krachtmeting met Israël. En nu al is Teheran voor de gewone Arabier de enige islamitische macht die de Palestijnse zaak ter harte neemt.

Ook de Golfstaten dreigen steeds meer onder de rechtstreekse invloedssfeer van Teheran te komen. Bij de man in de straat hebben de Arabische leiders alle legitimiteit verloren. De regimes van de belangrijkste oliestaten in het Midden-Oosten voelen almaar duidelijker van waar de wind komt: Teheran heeft sterke steunpunten in Libanon, Irak, Gaza en Bahrein – hefbomen waar Riyad noch Washington over beschikt. Altijd al, met of zonder mollahs, was Iran trouwens de imperiale mogendheid van het Midden-Oosten. Robert Baer, maar ook Alastair Crooke (een oud-gediende van de Britse veiligheidsdienst MI6), meent dat het Westen dus alles te winnen heeft bij een constructieve samenwerking met Teheran.

Wie de retoriek van Teheran nuchter analyseert, minimaliseert ook de dreiging van de Iraanse president Ahmadinejad om “Israël van de kaart te vegen”. Ahmadinejad is immers een marionet van de religieuze leiders, en die zijn heel wat pragmatischer dan twintig jaar geleden. Er is in Teheran meer rationaliteit en pragmatisme aanwezig dan bij de radicale soennitische fracties van al-Qaeda, met hun blinde antiwesterse haat. De kans bestaat dan ook dat Teheran, in ruil voor internationale erkenning, wil meewerken aan een tweestatenoplossing voor het Israëlisch-Palestijnse conflict en Hamas daarvoor kan winnen. Het westen heeft er alle baat bij de slogan ‘war on terror’ te overstijgen. (T)

Door Erik Bruyland