Werken aan de snelweg

Architecte Martine De Maeseneer kreeg de opdracht om de oude gebouwen van typemachinefabrikant Olympia om te bouwen tot een eigentijds kantoorgebouw voor IT-bedrijf System Solutions. Het resultaat is een hightechwerkpaleis.

L uc Dehaene, managing director van System Solutions, hecht veel belang aan de huisvesting van zijn bedrijf. Tot voor een maand werkten de vijftig IT-specialisten van System Solutions in een oude omgebouwde hoeve in Groot-Bijgaarden. Het pand straalde een huiselijke sfeer uit, belangrijk volgens Luc Dehaene, want, stelt hij, “de medewerkers moeten zich ook op het werk een beetje thuis voelen.”

Ook voor het nieuwe gebouw was dat een van de uitgangspunten. Maar voor de rest vertoont de nieuwe werkomgeving weinig gelijkenissen met de vorige. Kan ook moeilijk anders, een semi-industrieel gebouw uit de jaren zestig in modernistische stijl heeft andere kwaliteiten dan een knusse hoeve. De setting is ook compleet verschillend: de hoeve lag tussen de velden; vanuit het nieuwe gebouw kijk je uit op de wirwar van snelwegen die voor de aansluiting van de E40 met de ring rond Brussel zorgen.

Het nieuwe hoofdkwartier diende voorheen als kantoor-, show – en opslagruimte voor typemachinefabrikant Olympia. Toen Luc Dehaene het gebouw in 1998 kocht, was het absoluut niet klaar voor zijn ambitieuze plannen. Via een kennis die beroepshalve het werk van Martine De Maeseneer kende, kwam Luc Dehaene in contact met de jonge architecte. Haar ideeën over de transformatie van het gebouw vielen in goede aarde. “Ik had wel een aantal eisen en ideeën, maar voor de rest heb ik de architecte zo vrij mogelijk gelaten. Die vrijheid stimuleert immers de creativiteit,” zegt Luc Dehaene.

“Maar die eisen waren wel niet min,” reageert Martine De Maeseneer. “Luc wou een auditorium in het gebouw, de kantoorruimten moesten opsplitsbaar zijn in twee delen, hij wou een honderdtal parkeerplaatsen… allemaal zaken die binnen het bestaande gebouw niet evident waren.”

Hoewel het vroegere Olympiagebouw bijna volledig werd ontmanteld, kan je de oorspronkelijke structuur – vooraan kantoren en showroom, achteraan het hogere opslaggebouw – nog duidelijk herkennen in het nieuwe complex. Aan het volume van het gebouw werd weinig veranderd. Martine De Maeseneer: “De structurele kwaliteiten van het gebouw hebben we versterkt, de voorgevel hebben we grotendeels intact gehouden. Maar een van mijn grootste bekommernissen was licht in het gebouw krijgen. Daarom dat we zowel vooraan als achteraan grote glaspartijen hebben geplaatst. Op verschillende plaatsen zijn ook de vloeren en de wanden in glas.”

Het totale complex omvat nu ongeveer 5000 m². System Solutions gebruikt hiervan ongeveer drie vijfde. De rest wordt verhuurd aan de LCI Computer Group, een Europese holding van onafhankelijke informaticabedrijven waartoe System Solutions behoort. Beide delen zijn min of meer elkaars spiegelbeeld, maar kunnen ook als een geheel gebruikt worden. Het auditorium, goed voor ongeveer 100 zitplaatsen, neemt een centrale plaats in tussen de twee bedrijfsunits. Bedoeling is dat ook derden deze infrastructuur kunnen gebruiken. Rond het auditorium bevinden zich drie multifunctionele zalen: receptie- of demoruimte in het geval er een evenement plaatsvindt in het auditorium, anders informele ontmoetingsplaats voor de medewerkers.

In het gedeelte van System Solutions (LCI Computer Group volgt pas later) zijn er drie kantoortypes: afgescheiden kantoorruimtes voor de directie, landschapskantoren voor de technici en loftkantoren (in de vroegere opslagruimtes) voor de consultants.

De zakenman-bouwer Luc Dehaene houdt van technologie en dat merk je aan het gebouw. De servers worden niet weggemoffeld in een afgelegen kamertje maar staan trots tentoongesteld in een soort vitrine. Vlakbij het onthaal zodat elke bezoeker ze zeker gezien heeft. Het gebouw heeft ook een domoticasysteem en is uitgerust met een VRV ( Variable Refrigerating Volume) verwarming-koelingsysteem. Dit systeem zorgt ervoor dat de temperatuur in het gebouw in balans blijft: is het in het ene deel te koud en in een ander deel te warm dan wordt die warmte naar het koude deel getransporteerd. Een leuke gadget zijn de wanden in liquid cristal glas in de kantoorruimten van de directie: een druk op de knop en het heldere glas verandert in een fractie van een seconde in mat ondoorzichtig glas. De grote ramen in de voorgevel zijn in heat mirror-glas. Deze glassoort wordt gebruikt in de ruimtevaart en zorgt ervoor dat de zonnewarmte buiten blijft. “We zijn een hightechbedrijf met een vooruitstrevende cultuur, dat mag je ook zien aan het gebouw,” zegt Luc Dehaene.

Opvallend is de belangrijke plaats die de wagen in het ontwerp heeft gekregen. Rond het gebouw is – zoals bij een speelgoedgarage van Fisher Price of Matchbox – een hellingsbaan geconstrueerd die naar de overdekte parking op het dak leidt. Ook onder het gebouw is er parkeerruimte voorzien. Daarvoor (en voor de inbreng van het auditorium) moest de kelder uitgediept worden. Volgens de architecte geen eenvoudige klus omdat dit implicaties had voor de stabiliteit van het gebouw.

Naast veel glas en aluminium zijn er ook een aantal minder evidente en duurdere materialen in het gebouw verwerkt: Gneis-steen (een soort natuursteen) in de ondergrondse parking, taxus-fineerhout voor het plafond van het auditorium, Gaugin-marmer en spiegels op verschillende plaatsen in het gebouw. “Ik vind dat je het gebouw moet laten aansluiten bij de persoonlijkheid van de opdrachtgever,” zegt Martine de Maeseneer hierover. ” Rem Koolhaas onderscheidt verschillende soorten opdrachtgevers. Ik vind dat Luc echt thuishoort in de categorie van de zakenman. Zakenmannen – met Rockefeller als archetype – bouwen, managers niet. Luc is een echte zakenman, iemand die zelf een bedrijf heeft opgestart. En hij is ook fier op dat bedrijf. Zo’n gebouw is natuurlijk het medium bij uitstek om dat te tonen.”

laurenz verledens