Wegwijs in de beursbelasting

Wie belegt in aandelen, fondsen of trackers krijgt te maken met de taks op beursverrichtingen. De tarieven van de beursbelasting zijn de voorbije drie jaar meer dan verdubbeld.

In 2015 heeft de regering-Michel de beursbelasting — de zogenoemde taks op beursverrichtingen — zowel opgetrokken voor aandelen als voor beleggingsfondsen. Het was de derde stijging in drie jaar, en in die periode is de belasting meer dan verdubbeld. Het is maar de vraag of die verhogingen voor de regering ook extra geld in het laatje brengen. De inkomsten zijn de voorbije drie jaar niet in dezelfde mate gestegen als de tarieven. Sterker nog: in 2014 zijn ze zelfs licht gedaald tegenover 2013 (zie grafiek Inkomsten uit beursbelasting stijgen niet). Het doet denken aan de theorie van de econoom Arthur Laffer, die stelt dat de inkomsten uit belastingen dalen als het tarief te hoog ligt. Belastingplichtigen passen hun gedrag aan en beginnen belastingen te ontwijken.

Drie tarieven

Als u inschrijft op een nieuwe uitgifte van een obligatie, een aandeel of een vastgoedvennootschap, draagt u geen beursbelasting af. Dat is ook het geval als u in een kapitalisatie- of een distributiefonds stapt, of als u uit een distributiefonds stapt. Verkoopt u een kapitalisatiefonds, dat de inkomsten herinvesteert, dan betaalt u 1,32 procent.

Bij de aankoop en de verkoop van aandelen betaalt u 0,27 procent beursbelasting. Voor aandelen van gereglementeerde vastgoedvennootschappen en lopende obligaties is dat 0,09 procent (zie tabel De taks op beursverrichtingen: een overzicht). Het is vooral opletten voor zogenoemde trackers of ETF’s, die beursindexen volgen. Naargelang het soort tracker betaalt u 0,09 procent, 0,27 procent en soms zelfs 1,32 procent bij de aankoop en de verkoop. Informeer vooraf naar de tarieven bij uw onlinebroker.

De plafonds voor de heffing liggen erg hoog. Voor het tarief van 0,09 procent bedraagt het maximum 650 euro, voor dat van 0,27 procent 800 euro en voor dat van 1,32 procent 2000 euro. Met een kapitalisatiefonds zit u pas aan dat plafond vanaf 150.000 euro, met een aandeel vanaf 300.000 euro. Een fiscale optimalisatie zit er met die plafonds niet in.

Naar het buitenland

Veel Belgen hebben nog altijd een effectenportefeuille in Luxemburg of Zwitserland. Daar is op zich niets mis mee, op voorwaarde dat ze de roerende inkomsten (intresten en dividenden) elk jaar invullen op hun belastingaangifte. Dat de Belgische beursbelasting de jongste jaren verscheidene keren is opgetrokken, gebruiken Luxemburgse, Zwitserse en zelfs Nederlandse bankiers graag als argument om Belgische cliënten aan te trekken. Beleggers die uit een kapitalisatiefonds stappen, hoeven die heffing van 1,32 procent niet te betalen in het buitenland.

Dat is perfect wettelijk. De wet schrijft voor dat de taks verschuldigd is op “verrichtingen die in België worden aangegaan of uitgevoerd zijn”. Bij een Luxemburgse, Zwitserse of Nederlandse bank worden alle verrichtingen in het buitenland gedaan. Dat private bankers van die instellingen vaak in België vertoeven om hun cliënteel op te zoeken en de portefeuille te bespreken, doet niet ter zake. De roerende inkomsten moeten uiteraard worden vermeld in de belastingaangifte.

Door de beursbelasting keert geregulariseerd geld van Belgen soms niet naar België terug, en geregeld verhuizen Belgische portefeuilles naar Luxemburg. Maar een portefeuille verhuizen naar Luxemburg, Zwitserland of Nederland, enkel om de beursbelasting te omzeilen, is geen goed idee. De beheerskosten van die buitenlandse private bankers liggen doorgaans een stuk hoger dan in België. In Nederland en Luxemburg zijn de tarieven vaak 0,25 procent hoger, in Zwitserland bedraagt het verschil zelfs 0,5 procent.

Niet voor onlinebrokers

In België zijn buitenlandse brokers actief die ermee uitpakken dat u bij hen geen beursbelasting hoeft te betalen, omdat ze in het buitenland zijn gevestigd. Dat argument is twijfelachtig. Volgens de fiscus is in dat geval toch belasting verschuldigd. De belastingadministratie gaat ervan uit dat die onlinediensten zijn verricht in België, als het aanbod gericht is op of beschikbaar wordt gesteld voor beleggers in België. Maar dat standpunt van de fiscus is eigenlijk een interpretatie van de wet. Niet iedereen is het ermee eens.

Kort gezegd: als u naar uw Luxemburgse, Zwitserse of Nederlandse bankier e-mailt om een kapitalisatiefonds te verkopen, betaalt u geen beursbelasting. Doet u hetzelfde via het internet bij een broker die actief reclame maakte in België, dan moet u volgens de fiscus een heffing van 1,32 procent betalen.

Johan Adriaens en Ilse De Witte