Het begrotingstekort dat vorig jaar 2 miljard kleiner was dan verwacht, maskeert de structurele problemen waarmee onze overheidsfinanciën en de sociale zekerheid kampen. Alleen radicale beleidskeuzes kunnen het stelsel nog redden.
Het is onwaarschijnlijk hoe politici de sociale zekerheid of het faillissement ervan regelen.” Dat zegt Guido Van Oevelen, voorzitter van Zorgnet Vlaanderen, het netwerk van gezondheidsinstellingen deze week in Trends. Hij waarschuwt voor de steeds stijgende kosten van de gezondheidszorg en ergert zich eraan dat er geen structurele maatregelen worden genomen om het systeem financieel te redden.
Nochtans weet iedereen dankzij de rapporten van de Studiecommissie voor de Vergrijzing dat in 2050 de gezondheidszorg 5 procent meer van het bbp kost dan vandaag. Dat is 18 miljard extra. En dat is wellicht een minimum, want jaar na jaar moet de commissie haar voorspellingen naar boven toe bijstellen.
De berichten over de relatief gezonde overheidsfinanciën dreigen ons in slaap te wiegen. Het klopt dat het tekort op de begroting op 4,1 procent van het bbp afklokte en dat dit een beter resultaat is dan de verwachte 4,6 procent. Het gaat hier om een budgettaire meevaller van 2 miljard euro.
Voegen we daar de offi-ciële cijfers van de sociale zekerheid aan toe, die vorig jaar een miniem tekort optekende van 0,1 procent van het bbp, en iedereen denkt dat we klaar staan om de vergrijzingsgolf aan te pakken. Maar schijn bedriegt. Zo bedraagt het tekort van de sociale zekerheid 26 miljard euro. Dankzij alternatieve financiering en allerlei toelages van de federale schatkist wordt de put in de sociale zekerheid gevuld. Maar deze symptoombestrijding is nefast.
Een aantal structurele uitgavenmechanismen in de sociale zekerheid kunnen en moeten een halt worden toegeroepen. Daarbij moeten de beleidsmakers bereid zijn een aantal taboes over de sociale zekerheid te laten vallen. Dat we met z’n allen langer moeten werken, daar bestaat nu eindelijk een consensus over. Over de maatregelen die in het domein van de gezondheidzorg moeten genomen worden, bestaat minder eensgezindheid.
Worden bepaalde vormen van geneeskundige verzorging minder of niet terugbetaald? Een moeilijke morele discussie, want waar leg je hier de grens? Het debat over de radicale keuzes die zich in de ziekteverzekering opdringen, moet eigenlijk nog starten.
Waar we sowieso dringend komaf mee moeten maken, is de groeinorm boven inflatie van 4,5 procent in de gezondheidszorg. Want als we dat systeem in stand houden, stijgen de uitgaven van de ziekteverzekering van 28 miljard euro in 2010 naar meer dan 35 miljard euro in 2014. Die groeinorm vervangen door een nieuwe op basis van de gemiddelde nominale groei van de uitgaven in de gezondheidszorg van de voorbije vijftien jaar zou 1,7 miljard besparen. Al is dat nog altijd maar een deel van een grotere saneringsoperatie die zich opdringt.
Lees mensen ‘Niemand durft te zeggen dat het feest uit is’, blz. 102
ALAIN MOUTON
Het debat over de radicale keuzes in de ziekteverzekering moet nog starten.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier