We ontsnappen er niet aan: het winkeldorp

Overal in Europa steken de ‘retail parks’ de kop op, die de traditionele baanwinkels vervangen. Of we daar werkelijk mee geholpen zijn, is zeer de vraag.

Van Bologna tot Boekarest, van Lissabon tot Aarlen, overal zitten de retail parks in de lift. In de stadsranden rijzen tegenwoordig steeds vaker hele winkeldorpen uit de grond. Gedaan met de traditionele ‘schoendozen’ langs autowegen, het is tijd voor een nieuw concept, dat shoppen aantrekkelijk en gezellig wil maken. De promotoren vergissen zich niet: de formule kent succes.

Ten noorden van Lissabon wijdde Sonae Imobiliaria al in 2000 zijn eerste winkeldorp in. In 2004 komt er een tweede bij in Setubal. In Boekarest zijn Euro Méditerranée Consulting ( EMCT) en Carrefour een joint venture aangegaan voor de ontwikkeling van Retail Park Militari. Dat complex komt op een terrein van elf hectare ten westen van de stad. Het is duidelijk een handelspool in wording en er is nu al een Carrefour-hypermarkt gevestigd, een winkelgalerij met 44 boetieks en een Bricostore. “Vanaf 2003 wordt het aanbod van het winkeldorp aangevuld,” benadrukt directeur-generaal Michaël Richard van EMCT. “Het geheel zal dan bijna 40.000 vierkante meter tellen, verdeeld over een aantal middelgrote verkooppunten voor kleding, sportartikelen, huishoudelijke apparaten enzovoort. Er komt ook een voedingswinkelcentrum en een multiplexbioscoop met twaalf zalen. Ook worden 1700 parkeerplaatsen voorzien.

Doeltreffendheid

In Bologna heeft Pradera, het Britse fonds dat gespecialiseerd is in handelszaken in de stadsrand, in november het Meraville Retail Park geopend, een complex dat in twee fasen wordt aangelegd en uiteindelijk 34.000 vierkante meter zal bestrijken. Op dit ogenblik bestaat het uit zestien units en zijn Leroy Merlin, DIY Store, Décathlon, MediaWorld en Coop er onder meer gevestigd. Daarbij komen nog een restaurant en een fitnesscenter. “Het concept van een retailpark blijkt erg rendabel, omdat je niet met dezelfde managementinspanning zit als bij een winkelcentrum en zijn overdekte mall,” zegt David Fletcher, asset manager bij Pradera. “Daarnaast kan er ook een vrijetijdsdimensie aan toegevoegd worden, maar dat is niet essentieel, want winkelen in de stadsrand wordt niet beschouwd als een leuke maar een nuttige bezigheid. De consument is dus best bereid wat uit te geven, maar wil dat ook zo snel mogelijk doen.”

Wat prompt bevestigd wordt door Stany De Rechter, directeur immobiliën bij E5-Mode: “De handel in de stadsrand moet georganiseerd worden met het oog op efficiëntie,” zegt hij. “Vanuit dat oogpunt biedt het ongetwijfeld voordelen om rond een enkele pool een aantal winkels samen te brengen die samen een gediversifieerde mix aanbieden. Andere belangrijke elementen blijven de toegankelijkheid en de parkeermogelijkheden.” E5-Mode zal, net als Brantano, GB Partner, JBC en nog een boel andere ketens, aanwezig zijn in Aarlen, in het eerste concept van zijn soort in ons land. Het werd ontwikkeld door promotor De Vlier en bestaat uit een complex op vijf minuten van de stad. De 26 winkels (33.000 vierkante meter) liggen in U-vorm rond een immense parking. De opening is voorzien in 2003.

Povere innovatie

Al lijkt het een economisch geslaagde oplossing, toch voldoet ze op architectonisch of stedenbouwkundig vlak nauwelijks. Dat is althans de mening van twee Belgische architecten, Jacques Zajtman en Paul-David Perraudin, allebei lid van de Cité de l’Architecture. “Afzonderlijke units vervangen door een zee van asfalt is maar een povere innovatie,” zeggen ze met spijt in het hart. Het regent overigens kritiek: er wordt weinig zuinig omgesprongen met de grond door de aanleg van een groot aantal bovengrondse parkings, aan de buitenmuren is nauwelijks aandacht besteed, er is geen enkele band met de omgeving, er wordt een voertuigenstroom op gang gebracht, de weerslag op het milieu is negatief, enzovoort. “Het concept beantwoordt niet aan de huidige stadsproblematiek. We moeten af van het idee dat het centrum en de rand elkaars tegengestelde zijn. De stad bestaat uit verschillende centra die naast elkaar bestaan en elkaar versterken.”

Véronique Pirson [{ssquf}]

Het regent kritiek: er wordt weinig zuinig omgesprongen met de grond, er is geen enkele band met de omgeving, er wordt een voertuigenstroom op gang gebracht, enzovoort.