Water met een rietje

Aquafin en de gemeente Bornem testen dit jaar een waterzuiveringssysteem met drijvende rietmatten. Een primeur voor Vlaanderen.

Bornem was een van de eerste Vlaamse gemeenten met een waterzuiveringsstation en een volledig rioleringsnetwerk. Proper werk, maar die ijver heeft een keerzijde. De gemeente heeft nog een gemengde riolering, waarbij afvalwater en regenwater samen worden afgevoerd. Moderne rioleringen daarentegen scheiden het afval- en het regenwater.

De gemengde riolering zorgt voor problemen bij plotse regenval. De riolering kan niet alle water naar de waterzuiveringsinstallatie voeren en laat een deel van het water rechtstreeks naar het oppervlaktewater stromen via overstorten. Dat zijn nooduitlaten van de riolering die in de grachten en de beken terechtkomen. Roland Deurinck, al achttien jaar milieuambtenaar van Bornem: “Het gevolg is dat een mengsel van vuil rioolwater en regenwater ongefilterd in de natuur terechtkomt. Het overgestorte water bevat misschien maar 1% vervuiling, maar de impact op de natuur kan groot zijn. Dat geldt zeker voor een kwetsbare zone als het gebied rond de Oude Schelde.” Plotse regenpieken die de gemengde riolering overbelasten komen meer dan tien keer per jaar voor.

Al vijftien jaar is de Bornemse milieudienst op zoek naar een goede zuiveringsmethode voor de overstorten in de gemeente. Bij een eerste poging leidde men het overtollige overstortwater af naar bezinkingsbekkens in een rietveld. Een rietveld? “In Vlaanderen zitten er te veel stikstof en fosfaten in het oppervlaktewater. Omdat het water dus te rijk aan voedingsstoffen is, worden planten die in een voedselarm milieu gedijen verdrukt. Vooral veen- en heideplanten zijn het slachtoffer. Welnu, rietplanten voeden zich met stikstof en fosfaten. Die kunnen het evenwicht herstellen.” Het idee was goed maar het succes wisselde. Door de sterke schommelingen in de waterstand in het Bornemse poldergebied verdronk het riet tijdens de regenpieken.

Rietmatten.

Nu zoekt de gemeente dus samen met Aquafin naar een beter procédé. Ze willen een zuiveringsmethode met drijvende rietmatten uitproberen. De bedoeling is dat het overstortwater wordt afgeleid naar een opvangbekken van 20 bij 50 meter, waarin rietmatten in verschillende compartimenten drijven. De rietmatten zijn per compartiment bevestigd aan een drijvende kunststofmat. De wortels van het riet functioneren als een filter voor het rioolwater dat over de matten wordt geleid.

Aquafin heeft 5 miljoen frank uitgetrokken voor het rietmattenproject. Indien succesvol, zal de methode ook elders in Vlaanderen worden toegepast. Het pilootproject zou in februari van start gaan, maar door administratieve problemen is er wat vertraging opgelopen. Roland Deurinck hoopt dat het systeem nog voor de zomervakantie operationeel zal zijn.

e.v.