Wat heeft BIAC de belegger te bieden?

Luchthavenexploitant BIAC gaat de komende jaren tientallen miljarden investeren en overweegt een beursgang. Trends legde BIAC op de rooster.

Tien miljard kost de nieuwe ontvangstpier die luchthavenbeheerder BIAC ( Brussels International Airport Company) tegen de lente van 2002 klaar wil hebben. Vóór 2005 volgt nog eens een investering van 20 miljard. Geen wonder dat het bedrijf naar de beurs wil. Trends legde BIAC namens potentiële aandeelhouders op de rooster.

1. Wat is Zaventem waard?

BIAC wil zo’n vijf tot acht miljard frank ophalen. De volgende vijf jaar plant chief operating officer Marc Duyck voor 30 miljard frank aan investeringen. De fondsen zijn bestemd voor pier A, ruimtes voor het personeel, de renovatie van de oude terminal, bagagebehandeling en nog meer infrastructuur. Hij schat de waarde van zijn bedrijf op acht maal de EBITDA – inkomsten voor aftrek van rentelasten, belastingen en afschrijvingen – minus de schulden, wat neerkomt op 24 miljard tot 28 miljard frank.

Wie passeert er langs de kassa? Voornamelijk vadertje staat, die 10 miljard tot 12,5 miljard frank opstrijkt. De overheid heeft sinds de fusie van de Regie der Luchtwegen ( RLW) en het privébedrijf BATC 63,56% van BIAC in handen. De meeste waarnemers verwachten dat ze, naar analogie met Sabena, daarvan nog 15% zal aanhouden. Of ook de privé-aandeelhouders (zie grafiek: Belangrijkste aandeelhouders van BIAC) gaan verkopen, wordt nog bekeken.

2. Welke morzel gronds?

Voor de introductie een feit is, moet een aantal voorwaarden zijn vervuld, waarschuwde algemeen directeur Pierre Klees enkele weken geleden. Hij wil alvast duidelijkheid over het statuut van de gronden. Geen vierkante meter grond is vandaag eigendom van BIAC. De overheid verhuurt de oppervlakte volgens een zestal verschillende juridische statuten.

Duyck steekt zijn voorkeur voor een oplossing zoals die in Schiphol uit de bus viel, niet onder stoelen of banken. De Nederlandse overheid blijft eigenaar, maar de gronden worden via een eeuwigdurende erfpacht aan Luchthaven Schiphol verhuurd. Marc Duyck: “De staat mag de volle eigendom in Zaventem behouden als BIAC in ruil een kostenloze licentie krijgt gedurende honderd jaar. BIAC moet dan de milieureglementen naleven en de gronden alleen voor luchthavenactiviteiten gebruiken.”

3. Wanneer gaan de winsten omhoog?

BIAC haalde in 1999 een rendement op de geïnvesteerde middelen van 7%. Pierre Klees vindt dat veel te laag. Het streefdoel is 13%. Dat getal wordt berekend op basis van een risicovrije rente van 8% en nog eens 5% voor de risicovolle investering die een luchthaven wordt geacht te zijn. BIAC is daarom op zoek naar andere inkomsten en zal in april 2001 diverse tarieven verhogen. “Onze tarieven zijn veel te laag,” zegt Marc Duyck, verwijzend naar een recente studie van ABN AMRO. Daar prijkt Brussel op een dertiende plaats in Europa – na Frankfurt, Parijs ( Charles de Gaulle) en Schiphol. Voor elke transferpassagier vraagt BIAC vanaf volgend jaar 300 frank, goed voor een bonus van 900 miljoen. Een stijging met 25% van de landingsvergoedingen brengt nog eens 420 miljoen frank in het laatje. “Daarmee groeit het rendement van 7% naar 11%,” rekent Marc Duyck. “De resterende 2% halen we uit een versnelde groei door de nieuwe pier A.”

4. Ambtenaren naar de beurs?

Beleggers zullen wel even opkijken van een beursgenoteerd bedrijf waar 600 van de 750 werknemers het statuut van ambtenaar genieten. Toch is het onvermijdelijk: de ambtenaren van de RLW kregen destijds de garantie dat aan hun rechten niet wordt geraakt. Met een gemiddelde leeftijd van zowat 45 jaar zit BIAC dus nog vijftien tot twintig jaar safe. Het verhoogt nog het belang van de onderhandelingen met de bonden over een nieuw statuut.

Dat zal niet raken aan de statutaire rechten, maar wel incentives bevatten om de mensen te doen overstappen naar het contractuele statuut. En een aantal functies – luchthaveninspectie, veiligheid – zullen hoe dan ook bemand blijven door ambtenaren. Duyck: “We hebben Deloitte & Touche ingeschakeld om alle geïnteresseerden een basiscursus financiën te geven. Zo groeien de twee categoriën langzaam naar elkaar toe.”

5. Blijft België best?

Niet alleen personeelsstrubbelingen zijn een heet hangijzer. Het ontbreekt BIAC nog steeds aan internationale ambitie. De Brusselse luchthavenuitbaters hebben steeds op de eigen markt gefocust. Switch, de IT-business unit, is de uitzondering die de regel bevestigt.

Marc Duyck wijst op de geringe rentabiliteit van de buitenlandse activiteiten van Schiphol Group en British Airport Authority ( BAA). BIAC wil hooguit in eigen land kansen ontplooien, in Antwerpen en Oostende bijvoorbeeld. “Antwerpen heeft alle kansen om door te groeien tot een tweede London City Airport,” zegt Marc Duyck. “Oostende wordt rendabel vanaf een jaarlijks volume van 200.000 ton vracht. Beide luchthavens kunnen op termijn een zekere waarde bieden. De vraag is alleen: wanneer begint die termijn? Want de huidige cijfers zien er niet schitterend uit.”

Daarom richt alleen Switch zich deels naar het buitenland. Met gemengd resultaat. Begin 1998 hoopte de IT-dochter op grootse contracten in New York en Toronto. Die werden echter weggekaapt door het Amerikaanse Airinc. Alleen in Schiphol sleepte Switch een order in de wacht, maar die is bijna afgewerkt.

6. Klikt het internationaal?

Meer vaart vindt Switch misschien in Airports United, een portaalsite van elf luchthavens. Ook Hongkong, Singapore, Toronto en Zürich doen mee. De site start in het eerste kwartaal van 2001 en begeleidt de reiziger in zijn zoektocht naar luchthavens. Airports United biedt onder meer automatisch boeken en een getrouwheidsprogramma. Probleem: BAA start met een concurrerende site.

Verder heeft BIAC geen plannen voor een internationale samenwerking. In de jaren negentig kwam Schiphol voortdurend als kandidaat-partner op de proppen. Maar de Nederlander sloot een verbond met Frankfurt via Pantares. Ook met Zürich ziet Marc Duyck geen samenwerking mogelijk. ” Where is the beef? Aan al die akkoorden gaan lang aanslepende onderhandelingen vooraf. We hebben nauwelijks synergieën bij de aankoop, want investeringen gebeuren niet gelijktijdig. En het management in Zürich is erg nieuw, met een gemiddelde leeftijd van 35 jaar.”

De twee jongste leden van het directiecomité van BIAC zijn begin de vijftig.

luc huysmans wolfgang riepl