Wallonië ontwaakt in optimisme

Wallonië presenteert zich graag als een terre d’accueil, ook voor bedrijven. De Amerikaanse informaticagiganten Google en Microsoft hapten al toe. Ook Vlaanderen lonkt.

Wallonië glimt van trots, ondanks de crisis. Op 3 maart opent Microsoft met groot vertoon zijn Microsoft Innovation Centre op het bedrijvenpark Initialis in Bergen. Het Centre wordt een technologisch platform voor kmo’s die zich specialiseerden in e-health. De grote baas van Microsoft, Steve Ballmer, reist voor de gelegenheid even naar ons land.

Ook Google vond en zocht in Wallonië een geschikt terrein voor de ontwikkeling van een datacenter. De bouwaanvragen voor de tweede ontwikkelingsfase in Saint-Ghislain, een deelgemeente van Bergen, zijn net ingediend. De komst van de twee technologiegiganten is een aardig succes en een opsteker voor het Waals gewest. Het ondersteunt het beeld van het ‘ontwakende Wallonië’.

Wallonië kan uitpakken met nog een rist, weliswaar minder mediagenieke, internationale investeerders. Een recent voorbeeld is Wyeth Pharmaceuticals, dat onlangs door Pfizer is overgenomen. Het Belgische filiaal van de Amerikaanse farmaceutische groep laat een bedrijfsgebouw van 7000 vierkante meter optrekken in Louvain-la-Neuve om het daarna te huren van investeerder AXA. Er is sprake van een investering van 45 miljoen euro.

Waar blijven de Chinezen?

Die farmaceutische sector is een van de sterkhouders van de Waalse economie. Zo investeert GlaxoSmithkline Biologicals (GSK) jaarlijks 50 tot 100 miljoen euro. Het gloednieuwe onderzoeks- en productiecentrum in Waver-Noord is een tastbaar teken van de verankering van de multinational op Waalse bodem.

Een andere befaamde serial investor is Baxter, de uitvinder en marktleider van de infuuszakjes. Ook dat bedrijf is een structurele investeerder in het zuiden van het land, meer bepaald met zijn stevige inplanting in Lessen. Baxter besliste om het Europese onderzoekscentrum van de groep neer te planten in het Parc de l’Alliance in Eigenbrakel. Goed ingelichte bronnen fluisteren dat de Amerikanen het daarbij niet laten. In acht jaar heeft de farmaceutische sector minstens 469 miljoen euro geïnvesteerd op Waalse bodem.

Het zuiden van het land wordt duidelijk een gewaardeerd speelterrein van de Amerikanen. Volgens een grove schatting zouden ze er tussen 2000 en 2008 1,15 miljard euro geïnvesteerd hebben. Daarmee nestelen de Verenigde Staten zich stevig op de eerste plaats onder de buitenlandse investeerders in het gewest, net voor… Vlaanderen.

Die tweede plaats neemt Vlaanderen al jaren in. “Nochtans bewerken we de Vlaamse investeerders niet zo intensief”, zegt Philippe Suinen, de topman van Awex, het Waalse exportagentschap. “We beschouwen de Vlamingen niet als buitenlanders. Maar we helpen ze natuurlijk wel graag voort als ze bij ons komen aankloppen. Overigens meen ik dat het Waalse imago in Vlaanderen is verbeterd.”

Grote afwezige in de ranking van buitenlandse investeerders is China. Maar daar wil Awex op korte termijn verandering in brengen. “We hebben vergevorderde contacten met een belangrijke Chinese investeerder”, zegt Philippe Suinen. “Wegens de crisis sleept het dossier wat aan. Maar een dergelijke investeerder kan als katalysator fungeren in een toekomstig businesscenter. We denken dan aan een soort incubator die speciaal gewijd is aan China.” Ook voor India werkt Awex aan een gelijkaardig innovatiecentrum dat een rechtstreekse band zou hebben met de Indiase onderneming ORG Informatics.

Awex noteerde tussen 2000 en 2008 voor 5,75 miljard buitenlandse investeringen in Wallonië en de creatie van 15.838 banen. Alles bij elkaar heeft het agentschap 723 dossiers verwerkt. 2008 was geen somber jaar voor het zuiden van het land. Integendeel. Met een buitenlands investeringsvolume van 776 miljoen euro en 2543 geplande arbeidsplaatsen was het beter dan 2007.

En 2009? Suinen geeft toe dat enkele kandidaat-investeerders hun project wegens de crisis uitstelden. Toch toont hij zich optimistisch voor 2009 en 2010. Peptalk? “Nee, gewoon een kwestie van de crisis niet simpelweg te ondergaan en de zaken nuchter te bekijken. We willen dat alle exporterende bedrijven, net als de buitenlandse investeerders, ten volle kunnen profiteren van de toestand. Er is geen credit crunch bij Awex. Voor investeerders blijft Wallonië ideaal gelegen: op een dagrit kan je met de vrachtwagen twee derde van de Europese markt bevoorraden.” Awex heeft besloten om zijn ploeg handelsattachés te versterken in de Verenigde Staten (+4) en, iets bescheidener, in China (+1).

Themaparken in opmars

Naast de farmaceutische sector stapelt ook de (petro-)chemie de investeringen op: 923 miljoen euro en 1551 arbeidsplaatsen tussen 2000 en 2008. De Amerikanen van Flexys (40 banen) en de Fransen van Pennel & Flipo (38 jobs) waren in 2008 het actiefst in de sector.

Andere bloeiende sectoren in Wallonië zijn de papiersector (768 miljoen euro tussen 2000 en 2008) en de metaalverwerking (617 miljoen euro). Dan volgt de logistiek (541 miljoen euro) waar in 2008 de Australiërs van Manuport het initiatief namen met een investering van 10 miljoen euro in hun Luikse vestiging. Volgens Awex surfen zowel de distributie als de logistiek op dit ogenblik op een krachtige golf. “We beweren niet dat we 25 sectoren hebben waarin we uitmunten, daarom leggen we de nadruk op vijf concurren-tiepolen waarin Wallonië toegevoegde waarde genereert”, zegt Suinen.

Een andere sterkhouder van de Waalse economie is de voedingsnijverheid (540 miljoen euro aan investeringen in acht jaar). Met een belangrijk aandeel van het Vlaamse Van den Broeke-Lutosa, nu PinguinLutosa. Volgens Awex investeert het bedrijf tientallen miljoenen euro’s in dure productielijnen die moeilijk verkast kunnen worden.

De investeringen op Waalse bodem gaan logischerwijze ook gepaard met vastgoedinvesteringen. Een opvallende tendens daarbij is de doorbraak van de themaparken. Zo kan de intercommunale Igretec (Charleroi en het zuiden van Henegouwen) nu eindelijk zijn Ecopôle zien opbloeien, een project waarin het concept van duurzame ontwikkeling centraal staat.

Een ander voorbeeld is het aeronautische deel van het wetenschapscentrum van Libin/Transinne (provincie Luxemburg). De intercommunale Idelux gaf architect Philippe Samyn de opdracht om het Galaxiaproject uit te werken. Het is nu het nieuwe zenuwknooppunt van het Italiaanse Vitrociset, een bedrijf dat in 2007 door de ESA uit het centrum in Redu verdreven werd. (T)

Door Philippe Coulée en Guy Verstraeten