WALES. Arme buren

Veel Britten verdienen hongerlonen, de prijs voor hun sukses

bij buitenlandse investeerders. Wales spant daarbij de kroon.

Locatie : Londen, Cardiff.

Een vrouw die 7 nachten per week van ‘s middags vijf uur tot ‘s morgens negen uur in een rustoord werkt tegen een uurloon van 61 frank, of een bewakingsagent die voor een werkweek van 100 uur maar 1 Britse pond (45,6 frank) per uur verdient… Het zijn maar enkele van de schrijnende gevallen die bij de Londense Low Pay Unit binnenlopen, een organizatie die opkomt voor mensen met lage lonen in Groot-Brittannië.

“Paradoksaal genoeg zijn lonen een van de belangrijkste oorzaken van armoede in ons land, ” zegt Chris Pond, direkteur van de Low Pay Unit. “Een derde van de Britse armen komt uit huishoudens waar het gezinshoofd een job heeft. “

Volgens Pond is 1 op 4 Britten arm. Die verbijsterende score wordt bevestigd door Tony Atkinson, ekonomieprofessor aan de universiteit van Oxford en armoedespecialist. “Dat cijfer heeft de EU-definitie als maatstaf : je bent arm als je minder hebt dan de helft van het gemiddelde beschikbaar inkomen van je land, ” aldus Atkinson. Ter vergelijking : volgens dezelfde definitie is slechts 6 % van de Belgen arm.

De Britse regering schafte in ’93 de minimumlonen af, en ging ook met de grove borstel door de arbeidersrechten. Pond : “Terwijl in België wilde stakingen meestal door de vakbonden erkend worden, kan een Britse vakbond voor zoiets gerechtelijk vervolgd worden. Over een staking moet weken voordien een stemming per post georganizeerd worden. “

Volgens Pond wil de Britse regering de lage-lonenlanden bekonkurreren. “We slagen daar aardig in, ” zegt Pond, terwijl hij een artikel uit Le Monde van 1 februari ’95 toont waarin een Taiwanese industrieel goedkeurend opmerkt dat hij in Groot-Brittannië lagere lonen aantreft dan in zijn land.

GEWILLIG.

Dat alles heeft zijn goeie kant : 32 % van alle niet-Europese investeringen in de EU tussen ’90 en ’92 ging naar de Britten. Binnen Groot-Brittannië is Wales kampioen : met amper 5 % van de Britse bevolking sleepte het de voorbije 10 jaar 16 % van alle buitenlandse investeringsprojekten in de wacht.

Stel je het uurloon van ’94 (inclusief werkgeversbijdrage) in de Britse verwerkende nijverheid gelijk aan 100, dan bedroegen de Belgische 167, de Nederlandse 157 en de Duitse 199, volgens een studie van de US Deparment of Labor. Wales doet er een schepje bovenop, volgens het Britse Central Statistical Office : met een gemiddeld weekloon van 301 pond (13.725 frank) in april ’95, zat een voltijdse werkkracht in deze regio 10,4 % onder het Britse gemiddelde. Bovendien zijn arbeiders in Wales flexibel en gewillig. In de generatoren-fabriek van het Duitse Bosch in Cardiff, hoofdstad van Wales, is er een geen staking-overeenkomst, zijn er 9 werkdagen meer dan in Duitsland en werken de arbeiders in ploegen van 12 uur. “Ze weten wat werken is, ” zegt Anton Willemen van Dredging International dat voor 15 miljoen pond bagger- en opspuitingswerken uitvoert voor de aanleg van een dam in de baai van Cardiff. “We werken dag en nacht, 7 dagen op 7 met een ploeg van 100 mensen, waarvan 60 uit Wales. Als we de zondagmorgen om 2 uur 5 bouten van een bepaald type nodig hebben, zullen ze die zoeken tot ze ze vinden. “

De steenkool- en metaalindustrie, met bijna 120.000 werknemers de ruggegraat van Wales in ’71, verloor in de jaren ’70 en ’80 liefst 100.000 jobs. De WDA (Welsh Development Agency) in Cardiff, een overheidsdienst opgericht in ’76, had tot taak dat verlies goed te maken door het aantrekken van investeringen naar Wales. In ’73 had Sony al geïnvesteerd in Wales, intussen uitgegroeid tot de grootste televisiefabriek van Europa. In het zog van Sony volgden vele andere : tussen april ’83 en november ’95 steunde de WDA 1480 projekten, goed voor 140.000 jobs en 7,7 miljard pond (351 miljard frank).

België nam daarvan 30 miljoen pond (1,4 miljard frank) voor zijn rekening. Zo is de Gentse PI Holding voor 80 % aandeelhouder in Punch Precision, dat tv-onderdelen levert aan Sony. Direkteur Steven Cheesewright stemt zijn brutolonen op de goedbetaalde arbeiders van Sony af : maandelijks 1200 pond (54.720 frank) voor 5-daagse werkweken van 40 uur. “Als ik extra-bestellingen had, zouden ze zonder morren op zaterdag werken, ” aldus Cheesewright.

Ondanks de golf van investeringen heerst in Wales nog steeds een hardnekkige armoede. In ’92 was het BBP (Bruto Binnenlands Produkt) per hoofd in Wales slechts 84,7 % van het Britse gemiddelde, een kleine daling in vergelijking met 10 jaar daarvoor. Bovendien waarschuwt de Confederation of British Industry, de Britse werkgeversorganizatie, dat de groei in Wales vertraagt. De buitenlandse investeringen, destijds binnengehaald als de redders van Wales, hebben veel goeds gedaan, maar zijn blijkbaar geen wondermiddel.

JVG

CHRIS POND (LOW PAY UNIT) “Als een Britse vakbond een wilde staking erkent, kan ze voor de rechter worden gedaagd. “