WAAROM STAKEN DE VAKBONDEN?

Het oppervlakkige antwoord is uiteraard eenvoudig. De vakbonden staken tegen het Generatiepact en vooral tegen de brugpensioenmaatregelen. Het conventionele brugpensioen is vandaag mogelijk vanaf 58 jaar. In 2008 wordt dat 60 jaar, maar brugpensioen op 58 zal nog altijd mogelijk blijven voor lange loopbanen en zware beroepen.

De lange loopbanen zijn gedefinieerd en de voorwaarden worden opgetrokken in 2008 en 2012. Over de zware beroepen mag nog een stevige babbel verwacht worden. Want de vakbonden hopen daar zoveel mogelijk uitzonderingen goedgekeurd te krijgen.

De zelfstandigenorganisatie Unizo heeft berekend wat de impact is van deze verhoging van de brugpensioenleeftijd en de loopbaanvereisten op de participatiegraad (zie blz. 16-17). En die blijkt erg miniem te zijn. In 2012 zal de participatiegraad 0,32 % hoger liggen. Dat is zelfs minder dan peanuts als we weten dat we nog 10 %-punten moeten stijgen tegen 2010.Waarom staken de vakbonden als die maatregel zo weinig impact heeft? Omdat het brugpensioen een vuurtoren is, argumenteert Aernout De Koster van het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO). Deze verhoging wordt een richtingaanwijzer voor tal van andere systemen. Als het baken zestig jaar wordt, dan zal de mentaliteit bij de prille vijftigers veranderen en zullen ze minder snel aan brugpensioen denken. Vandaag komt bijna een kwart van de nieuwe gepensioneerden uit het brugpensioen. Kan dat teruggedrongen worden tot 15 % of minder? Het zou kunnen, maar denken de mannen met de rode, groene en blauwe hesjes die morgen op straat komen zover? De vakbondsverantwoordelijken dragen alleszins een grote verantwoordelijkheid. Zij moeten hun achterban duidelijk maken waarover dit verhaal gaat. Maar het is moeilijk te roeien tegen de stroom op. ACV-voorzitter Luc Cortebeeck heeft het mogen ervaren. Hij onderhandelde mee over het Generatiepact, hield zijn achterban weg van de staking van de rode collega’s, maar kreeg het deksel op de neus. Morgen vrijdag staakt het ACV mee zonder enig voorbehoud. Luc Cortebeeck kan niemand garanderen dat zijn achterban het zal houden op één dag staking. Maar waarom staken de vakbonden? We stellen de vraag nog eens opnieuw. De regering mag als eerste schuldige aangewezen worden. Sinds zijn aantreden heeft premier Guy Verhofstadt (VLD) een feel good show opgevoerd. De zon scheen, ook als het regende. België gezakt in een of andere landenrangschikking? De berekeningen waren verkeerd. Het lijstje is eindeloos. En plots uit het niets moet dan een hete aardappel als het brugpensioen worden doorgeslikt. Op geen enkel moment heeft deze regering een coherent verhaal kunnen vertellen. De enige pogingen daartoe waren Open Brieven van zetelende (socialistische) ministers.

De grote uitdaging voor de regering is om van het Generatiepact een coherent en positief verhaal te maken. Het gaat om het behoud van ons welvaartssysteem, het gaat om de redding van de sociale zekerheid. Het gaat om de verhoging van de pensioenen. De werknemers en de bevolking zijn bereid mee te stappen in een verhaal dat geloofwaardig is, een toekomst biedt en gedragen wordt door een regering met daadkracht. Een big bang is niet mogelijk omdat er geen zwaard van Damocles boven het hoofd hangt zoals in 1982 en 1993. Dat maakt de oefening moeilijk. De regeringsleider die dit verhaal kan vertellen, verdient het premierschap. Degene die dat niet kan, moet maar gaan fietsen in een land waar de zon meer schijnt.

Guido Muelenaer