Vrijhandel redt Derde Wereld

Karl was brutaal op 9 december. Zijn cartoon toonde de miserie van de Derde Wereld en tuigde die op met badges van Belgische hulpverenigingen voor het zuiden. Beroepsactivisten remmen de snelle ontwikkeling van de Derde Wereld was de boodschap. De waarheid is brutaal en weerlegt de waan van de dag.

Trends bevindt zich in goed gezelschap. The Economist grijpt op 11 december naar hetzelfde thema: The real losers from Seattle. Trends waardeert humanitaire acties en noodhulp. Wel vinden we het bizar dat degenen die hun medeburgers de les spellen over het leed van de Derde Wereld, dezelfden zijn die in Seattle en bij gelijkaardige gelegenheden – denk aan de mislukking van het MAI (Multilateral Agreement on Investment) in 1998 – de hulpmiddelen om de arme landen te redden, bestrijden en bekladden. De belangrijkste hulpmiddelen zijn vrijhandel en rechtstreekse investeringen vanuit de industriewereld. Deze hulpmiddelen overklassen elke actie van 11.11.11, Mensenbroeders, Oxfam, Wereldwinkels, Vredeseilanden. Voor elke 10 miljoen frank die hun campagnes opleveren, verschaffen vrijhandel en rechtstreekse investeringen miljarden frank aan ontwikkelingskansen. Het is alsof bepaalde medeburgers de collectebus voor de Derde Wereld behoeven als boetedoening voor hun GSM, té veel PK, hun gerenoveerde boerderijtje, familievakantie per jet naar het zuiden, smakelijke kerstdis en vaste baan in het onderwijs. Welvaart en welbehagen trouwens die gevolgen zijn van het economische systeem dat vele genieters ervan willen ontzeggen aan de armen van het zuiden.

De kolonialisten waren paternalisten en schaamden zich daarvoor niet. Veel van de derdewereldactivisten zijn evenzeer paternalisten, wat ze ontkennen. De activisten decreteren hoe de Derde Wereld zich dient te gedragen: wat de ontwikkelingslanden moeten doen met hun schaarse middelen, groen, water, werknemers, kinderen.

Het afwijzingsfront bestaat uit vakbonden, boerenbonden, groenen, ontwikkelingshelpers, socialisten en poujadisten, doorspekt met militanten die van het zich vermommen als schildpad, koe of indiaan een tweede natuur maken om hun argumenten uit te beelden. Vul dit gezelschap aan met de chaoten die in Seattle de ruiten insloegen en auto’s omkieperden omwille van hun haat tegen de moderne wereldeconomie, en het circus is volledig.

Dit front verzet zich onder meer tegen de ondoorzichtige WTO (Wereldhandelsorganisatie). Grappig: de representativiteit van de actiegroepen is mager en hun ondoorzichtigheid groter dan die van de WTO. Wie kiest en legitimeert het bestuur, de staf, de voorhoede van bijvoorbeeld Greenpeace? De donateurs of coöpteren zij zichzelf? Zag u ooit het jaarverslag van een Europese vakbond, een boerenbond of een humanitaire groep volgens wettelijke normen en met een accountantsverklaring?

De stijgende wereldhandel heeft over de voorbije vijftig jaar de economische groei gestimuleerd: WTO-cijfers tonen tussen 1950 en 1998 een groei van het wereld-BBP (bruto binnenlands product) van index 100 tot 600 en een groei van de werelduitvoer van index 100 tot 2000. In 1950 bedroeg de export 8% van het wereld-BBP, vorig jaar 26,4%. Grote delen van de wereldeconomie blijven afgeschermd van de vrijhandel: scheepvaart, landbouw en textiel. Meer vrijhandel verhoogt de autonome groei van de landen in ontwikkeling.

Europa verzet zich, uit schrik voor zijn boeren, tegen het liberaliseren van de handel in landbouwproducten; de westerse vakbonden zijn schijnheilig, achter hun eis om slechts producten en diensten in te voeren van landen die minimale syndicale rechten toekennen, schuilt de tactiek om de jobs van hun leden te beschermen met tolmuren.

Hebben de Belgische politici met verantwoordelijkheid voor de internationale handel hierover een mening? De beleidsbrief Buitenlandse Zaken van minister Louis Michel (PRL) maakt niemand wijzer en staatssecretaris Pierre Chevalier (VLD) verwijt de VS Seattle slecht te hebben georganiseerd en alleen te denken aan het eigenbelang. Dat klopt, maar de pot verwijt de ketel dat hij zwart ziet. Belgische liberale ministers worden verondersteld de vrijhandel hoog te achten (het is historisch de levensbron van het liberalisme). Ook van hen komt er geen moedige daad tegen Fort Europa, de voorrechten van de plat gesubsidieerde Europese landbouwers en de nonsens van de activisten tegen de internationale economie. Het meekabbelen met de gemeenplaatsen van het politiek correcte denken maakt dat de beide bewindslui, en de regering waarvan zij lid zijn, de hersenen niet moeten inspannen.

In november 2000 en in vele novembers van het derde millennium zullen scouts, chiro, KSJ dus telkens opnieuw de straat op moeten om te schooien. Wie gelooft dat de Derde Wereld dergelijke armzalige behandeling zal blijven tolereren?

FRANS CROLS