Vrijdenken is ook Vlaams

L eo Delcroix (53) – ondernemer, directeur van een grote Nederlandse business-school en politiek insider – is een vrijdenker (zie blz. 26). Hij laat zich niet de tong afsnijden in de strijd van paars-groen en paars tegen centrumrechts en behoudend en spreekt creatiever dan de officiële vrijgeesten.

Meer dan partijpolitiek en programma’s bindt een linkse levensstijl en een links levensgevoel de tenoren van Verhofstadt I en Verhofstadt II. Die linkse levensstijl is cement in de jaren van voorspoed en sluitende begrotingen (dan hindert libertijnse wettenmakerij niemand, on s’amuse). Maar diezelfde linkse levensstijl is lucht in jaren van tegenspoed en begrotingsputten. 2003 en 2004 worden bangelijke jaren. Dat wist premier Guy Verhofstadt (en Guy Quaden van de Nationale Bank plus andere paladijnen van het paarse regime perfect, maar ze hebben het weggemoffeld tot de stemmen van de bedrogen kiezers binnen waren). De intimi van de premier verklappen dat paars een wankele ploeg is en regelrecht de problemen inzeilt. Het bewijst dat de intimi met de voeten op de vaste grond staan en de domineestaal van de paarse positivo risqué vinden.

Leo Delcroix heeft een lage dunk van deze en de vorige regering en noemt ze “wansmakelijk”. Het blijft niet bij kritiek. Hij pleit voor een vrijdenkend overleg tussen de centrumrechtse politieke partijen en politici. Zonder uitsluiting. Voor de verkiezingen stuurde hij een brief naar een brede kring geïnteresseerden met de aanbeveling: stem voor alle oppositiepartijen, basta met het intellectuele cordon sanitaire. Een gesprek tussen CD&V, N-VA en Vlaams Blok moet kunnen om de averechtse coalitie van blauw-rood met haar stevige verankering en legitimatie in Brussel-Wallonië en haar zwakke verankering en legitimatie in Vlaanderen te breken. Een entente rond een minimumprogramma tussen rooms, N-VA en rechts-radicaal is een democratisch en verdedigbaar alternatief contra de huidige coalitie, laat hij uitschijnen. De aanloop naar de stembusslag van juni 2004 wordt heet. Tegen die tijd vallen wel wat schellen van de ogen bij de centrum- en de rechtse vleugel van de VLD.

Leo Delcroix is een frisse stem in het debat. Na zijn politieke deemstering viel hij niet in het zwarte gat waarin oud-politici metamorfoseren tot levende karikaturen. Op zijn 49ste durfde de CD&V hem niet te handhaven; de zuiderse villa en de milieuboxen speelden tegen de oud-CVP-secretaris, ex-minister van Defensie en senator. In de herfst van 2003 volgt de rechtszaak over het smeergeld van Plascobel voor de milieuboxen en zal blijken of Leo Delcroix schoon is.

Als voor elke politieke villa in het zuiden met dezelfde maatstaven rekenschap zou worden gevraagd, zou de Wetstraat leger worden. Wat er ook van weze: Leo Delcroix heeft het oor van niet de minsten in de CD&V en werkt aan een intellectuele comeback met een sleutelroman, een hernieuwde webstek en interviews. CD&V moet niet bevreesd zijn om een conservatievere partij te worden, meent Delcroix. Conservatief is een seculiere uitdrukking die de christen-democratische boodschap zeer goed benadert. Dat is ook de oproep van CDA’er, senator (Eerste-Kamerlid) en staatsrechtsgeleerde Alphons Dölle in de jongste ChristenDemocratische Verkenningen, het tijdschrift van het Wetenschappelijk Instituut van het CDA. Voor de postideologische, technocratische paarsen wordt juni 2004 een spannende deadline.

Frans Crols