Vrees voor een nieuwe Aziatische crisis

Een mogelijke afbouw van het monetaire stimulusprogramma van de Amerikaanse centrale bank zette de groeilanden onder zware druk.

De groeimarkten hebben geen al te beste maand achter de rug. Vooral landen met een tekort op de lopende rekening als India, Indonesië, Thailand, Turkije en de Filipijnen, hebben geleden. Die landen hebben buitenlands kapitaal nodig om dat tekort aan te vullen. Dat buitenlandse kapitaal is zeer vluchtig. De verwachting dat de Amerikaanse centrale bank, de Federal Reserve, haar inkoopprogramma van overheidspapier (85 miljard dollar per maand) in september begint af te bouwen, heeft de rente in de Verenigde Staten doen stijgen. “De hogere Amerikaanse rente beïnvloedt de groeilanden met een tekort op de lopende rekening op twee manieren. Enerzijds wordt het voor beleggers opnieuw aantrekkelijker om hun geld te parkeren in de VS. Anderzijds wordt carry trade — waarbij grote beleggers goedkoop geld lenen in de VS en dat beleggen in de groeilanden — minder interessant”, aldus Lammens.

De combinatie van grote marktpartijen die hun geld weghalen en kleine beleggers die volgen, heeft grote druk gezet op de munten van bijvoorbeeld India en Indonesië. Zo erg zelfs dat gevreesd wordt voor een nieuwe Aziatische crisis, al staan die landen er wel beter voor dan in de jaren negentig, met bijvoorbeeld minder schulden in buitenlandse munten.

Europa en de VS

“Een opvallende trend vorige maand was dat de Europese aandelen het beter hebben gedaan dan de Amerikaanse”, analyseert Lammens. De economische data in Europa wijzen op een zeer licht herstel, wat de markten positief verraste. In de VS kregen de markten negatieve verrassingen te verwerken, met onder andere een lager dan verwachte economische groei. De Amerikaanse dollar bleef dan ook steken tegenover de euro, terwijl de munt wel fors terrein won op de groeilanden.

De beter dan verwachte Europese cijfers kwamen vooral de markten in de periferie van de eurozone ten goede, omdat net die landen het meeste belang hebben bij een hervatting van de groei. Het renteverschil — de spread — tussen Spanje en Italië enerzijds en Duitsland anderzijds is dan ook gedaald (zie grafiek Licht herstel doet rentespreads dalen). Enkel in de laatste week van augustus steeg de spread opnieuw door de onzekerheid over Syrië.

Volgens Lammens is de geleidelijke afbouw van het aankoopprogramma van overheidsobligaties in de VS verrekend in de obligatiemarkten, en zijn ook de Amerikaanse aandelen tegen zestien keer de verwachte winst van dit jaar fair geprijsd. Indien de Amerikaanse centrale bank effectief de geleidelijke afbouw aankondigt, dan zal dat dus geen groot blijvend effect hebben op de Amerikaanse markten. Rekening houdend met de faire waardering van Amerikaanse aandelen is het dan ook aangeraden enkel in te stappen tijdens correcties van 10 procent of meer. Europese aandelen hebben op hun beurt een inhaalbeweging te goed.

September

September belooft net als augustus interessant te worden. Op 18 september moet duidelijk worden of de Federal Reserve zijn stimulusprogramma begint af te bouwen. De voorbije weken zijn veel vraagtekens geplaatst bij het nut van het programma, dus de druk op de Fed groeit. Lammens gelooft er erg sterk in dat de afbouw begint in september. Toch ziet hij risico’s die mogelijk tot uitstel leiden. Voor 1 oktober moet er in de VS een begroting voor 2014 goedgekeurd zijn en enkele weken later bereikt het land zijn schuldplafond. Dat kan weer tot een politieke impasse in Washington leiden. De centrale bank zou kunnen beslissen dat het niet opportuun is haar beleid te wijzigen vóór er een politiek akkoord is. Ook een oorlog in Syrië en een escalatie van de crisis in de groeilanden kan roet in het eten gooien. Europa lijkt een oase van rust, waar enkel een regeringscrisis in Italië de wateren kan beroeren.

Samen met Piet Lammens, marktexpert van KBC, kijken we aan het begin van elke nieuwe maand terug naar de voorbije maand.

We gaan na wat er gebeurd is in de financiële markten, en waar beleggers de komende weken op moeten letten.

MATHIAS NUTTIN