VRAAG 2:

Kan de VLD deze programmapunten waarmaken binnen de architectuur van een federale Belgische staat?

Bart Somers. “De VLD is ervan overtuigd dat we moeten evolueren naar een confederale architectuur. Die zou toelaten dat Vlaanderen, Wallonië en Brussel elk hun eigen beleidsaccenten leggen, ook op sociaal-economisch vlak. De verschillende inzichten in het noorden en het zuiden van het land over de inrichting van de welvaartsstaat bemoeilijken nu immers de noodzakelijke hervormingen die zich opdringen door de globalisering en vergrijzing.”

Roland Duchâtelet. “De situatie in België – waarbij de politieke partijen volgens taalrol zijn gesplitst – is uniek in de wereld. Het ligt dus voor de hand dat we ofwel het land verder zullen moeten splitsen, ofwel zullen moeten terugkomen tot partijen die federaal actief zijn.”

Frank Vanhecke. “Ja, met voldoende politieke moed. De voorgestelde maatregelen zullen met de huidige linkse coalitiepartners (PS en SP.A) echter een utopie blijven. Zolang het (centrum-) rechtse Vlaanderen gegijzeld wordt door een links België, zijn de voorstellen onuitvoerbaar.”

Johan Van Gompel. “De beleidsmakers willen te weinig inzien dat er vooral in Wallonië economische problemen zijn. De werkloosheidsgraad is er ruim tweemaal zo hoog. De werkgelegenheidsgraad in Vlaanderen staat op het Europese peil; in Wallonië bedraagt die amper 55 %. Sinds 1950 lag de groei in Wallonië slechts gedurende negen jaar hoger dan in Vlaanderen. De situatie is eenvoudig: zolang de PS in Wallonië de plak zwaait en de sociale zekerheid federaal georganiseerd blijft, zal de zelfs gedeeltelijke realisatie van de VLD-programmapunten in België dode letter blijven. Het risico bestaat dan dat ons land de in de voorbije decennia opgebouwde welvaartsvoorsprong opnieuw deels zal kwijtspelen.”

Walter Nonneman. “Een aantal voorstellen is niet onmogelijk om in een federale staat uit te voeren, maar dan moet je politiek bereid zijn tot een harde houding en een zeker ‘brinkmanship’, waarbij je het risico loopt om in de oppositie te worden gedrukt. De bekoring om vast te houden aan de macht en zichzelf schaamteloos te compromitteren is nochtans zeer groot, zeker na jaren van oppositie.”

Jef Vuchelen. “De staatsstructuur heeft er niets mee te maken. Alleen in een confederaal model is de realisatiekans groter. Maar zal de macht ook dan niet primeren op het realiseren van beloftes?”

Bart Verhaeghe. “Dit wordt een zeer moeilijk verhaal, aangezien de niet-actieven al regeren in Wallonië, terwijl Vlaanderen gelooft in het model van de actieven. Het is een nieuwe klassenstrijd tussen actieven en niet-actieven.”

Theo Peeters. “De breuklijnen tussen het noorden en het zuiden van het land in het sociaal-economische denken en handelen zijn van die aard dat ze de economische activiteit nodeloos fnuiken. Ik zie echter geen kosteloze oplossing. Maar ik geloof in de lijfspeuk van Willem de Zwijger: Point n’est besoin d’espérer pour entreprendre, ni de réussir pour persévérer. Het is niet nodig te hopen om te ondernemen, noch te slagen om te volharden. ”