Voorbij de kerktoreneconomie

Doemdenkers zien de industrie in België wegkwijnen. Verdwijnen zelfs. Bert De Graeve, CEO van Bekaert, is de 25ste Trends Manager van het Jaar. De Graeve en zijn team tonen hoe het anders kan. De beursgenoteerde staaltechnologiegroep Bekaert investeert volop in groei met innovatie en internationalisering als belangrijkste motoren. En zo blijft Bekaert een van de Belgische industriële vaandeldragers. Actief in sectoren als automobiel en bouw, ontsnapt Bekaert niet aan de crisis. Maar Bert De Graeve liet de onderneming ook de afgelopen jaren groeien. Door proactief te reageren en de organisatie af te stemmen op de veranderende omgevingsfactoren hield hij de organisatie daadkrachtig. De Graeve schuwde daarbij geen moeilijke beslissingen. Zijn sterke visie op ondernemerschap en zijn voortdurende zoektocht naar verbetering kleuren zijn managementbeslissingen.

De verkiezing van De Graeve gaat in tegen enkele maatschappelijke denksporen. Vandaag is het bon ton om industriële activiteiten in ons land met een scheef oog te bekijken. Het gedateerde beeld van aftandse fabrieken met schoorsteenpijpen die de nabije omgeving en de rest van de wereld vervuilen, leeft nog in vele hoofden. Industriële fabrieken zijn de boeman in de klimaatdebatten. Sluit ze en het lijkt of de wereld gered is.

De crisis raakt de sector genadeloos hard. De nieuwsflashes over ontslagen overspoelen kranten en beeldbuizen. Ze versterken het beeld dat de industriële activiteiten niet meer te redden zijn. Terwijl ze broodnodig blijven. Voor de werkgelegenheid en voor de technologische innovatie die de sectorcreëert.

Bekaert is op dat vlak een rolmodel. In een jaar waarin iedereen de mond vol had over innovatie, paste De Graeve het begrip toe op de werkvloer. In het eerste semester van 2009 zette Bekaert 35 miljoen euro opzij voor onderzoek en ontwikkeling. Het jaar daarvoor steeg het budget ook al met 20 procent. Bekaert is geen staalgroep meer, maar een technologiebedrijf actief in de staalsector. Terwijl de Bekaert Groep klanten heeft in 120 landen, staat het hoofdkantoor nog altijd in Kortrijk. 23.000 personeelsleden werken in 37 landen. Bekaert blijft in eigen land verankerd omdat het internationaal het terrein bezet. Verankering is dus geen voer voor holle debatten, maar moet prioritair op de politieke en ondernemersagenda blijven staan.

Bert De Graeve is niet de eerste Manager van het Jaar uit de Bekaert-stal. Karel Vinck ging hem in 1994 voor. De familiale aandeelhouders van Bekaert zijn discreet, maar professioneel. Lang geleden hebben ze keuzes gemaakt die vele familiale aandeelhouders vandaag wakker houden. Het noodzakelijke evenwicht vinden tussen de familiale belangen en de groei van een onderneming is wandelen op een dunne lijn.

De talrijke rapporten over corporate governance waarmee zoveel Belgische ondernemingen worstelen, zijn al jaren realiteit bij Bekaert. De onafhankelijke bestuursvoorzitter baron Paul Buysse is een steunpilaar voor de onderneming. Zijn raad van bestuur oogt professioneel.

Bekaert heeft een traditie om sterke externe managers aan het roer van de onderneming te zetten. De aanpak legt de familie geen windeieren. Ze bewijst dat familiale bedrijven in Vlaanderen in staat zijn om uit te groeien tot wereldspelers. Het beleid moet hun de noodzakelijke impulsen geven om ze concurrentieel te houden. We moeten starters en kmo’s koesteren en aanmoedigen, maar we hebben de Bekaerts nodig om niet van de wereldkaart te worden geveegd. Vlaanderen overleeft niet met een kerktoreneconomie.

Bert De Graeve is geen tafelspringer, geen BV. De Graeve heeft een succesvol parcours gereden bij bedrijven in diverse sectoren zoals de VRT en Alcatel. Hij is gegroeid tot een captain of industry. Maar dat maakt hem niet onfeilbaar. De verkiezing tot Manager van het Jaar maakt hem evenmin onfeilbaar en geeft hem geen ticket voor een eeuwig leven.

Ook de 25ste verkiezing van de Manager van het Jaar zal niet ontsnappen aan een dosis cynisme. Want zoals het bon ton is om meewarig te kijken naar de industrie, is het vandaag blijkbaar moeilijk morele steun te verlenen aan managers of bedrijfsleiders. De economische crisis heeft het excessieve gedrag van enkelen van hen in de verf gezet en getoond dat ook succesvolle managers soms het antwoord niet meer vinden.

Vloeken op managers die het noorden even kwijt zijn, moet eens kunnen. Ze vervloeken niet. We zullen ze de komende 25 jaar meer dan nodig hebben, de Bert De Graeves van Vlaanderen. Voor de omslag naar een milieuvriendelijke economie, voor onze jobs en voor onze welvaart.

DE AUTEUR IS HOOFDREDACTEUR.

An Goovaerts

De verkiezing tot Manager van het Jaar maakt De Graeve niet onfeilbaar en geeft hem geen ticket voor een eeuwig leven.