Voorbij de crisis

We leven in een tijd van veranderingen en de mensen maken zich zorgen over de toekomst. De stevige en gecoördineerde respons van de Europese Unie op de financiële en economische crisis heeft ertoe bijgedragen dat de economie van de rand van de afgrond weggetrokken werd. Maar de crisis is nog niet voorbij. De uitdaging voor 2010 is duidelijk. Het moet het jaar worden waarin we koers zetten naar een duurzaam herstel.

Ik ben van oordeel dat we sterker dan ooit uit de crisis komen en ik heb vertrouwen om twee redenen. De eerste is dat de EU weet waar ze naartoe wil. We hebben onze prioriteiten vastgelegd: we willen onze alomvattende socialemarkteconomieën nieuw leven inblazen, we weten dat we een lagekoolstofeconomie moeten worden. Ten tweede hebben de solidariteit en het gevoel van hoogdringendheid die tot stand kwamen als reactie op de crisis ons een impuls bezorgd om samen verder te werken aan onze doelstellingen.

De uitgebreide EU was de drijvende kracht achter de wereldwijde samenwerking voor de G20. De samengebundelde middelen en inspanningen van de 27 lidstaten en de Europese Commissie hebben ons de kritische massa bezorgd die nodig is om medeleiderschap te bieden bij de opbouw van een nieuwe wereldeconomie. De Europese ideeën klinken luid door in de oplossingen die aangenomen werden.

Duurzaam herstel vereist nu een effectieve – en wereldwijde – hervorming van de financiële markten. Alleen een meer ethische en verantwoordelijke financiële sector kan de behoeften van de economie behoorlijk dienen. Een doeltreffende regelgeving is bovendien ook in het belang van de financiële instellingen. Omzichtige instellingen zullen niet langer ten prooi vallen aan het roekeloze gedrag van hun concurrenten.

De Commissie heeft gedetailleerde voorstellen uitgewerkt voor de invoering van een nieuwe Europese en wereldwijde toezichtinfrastructuur in 2010. Twee jaar geleden was dat nog ondenkbaar. Nu beschikken we over de unanieme steun van de staats- en regeringsleiders.

In 2010 moeten de beleidsmakers meer dan ooit vooruit denken. Niemand weet wanneer het juiste moment aanbreekt om te kunnen beweren dat de banksector eens te meer in staat is om op eigen benen te staan. Het is nog onduidelijk wanneer we moeten ophouden met de budgettaire stimuli.

Het is onze verantwoordelijkheid om de correcte uitstapstrategie te bepalen en die ook op het juiste ogenblik in werking te stellen. De budgettaire stimuli kunnen niet voor onbepaalde tijd aangehouden worden. Te veel stimulans in een te lange periode zou toekomstige generaties opzadelen met ondraaglijke schulden. Het zou bovendien het risico op een inflatoire bubbel scheppen die op zijn beurt kan leiden naar een nieuwe crisis. Dat betekent dat we in 2010 nieuwe groeibronnen moeten aanboren die kunnen aantreden als de stimuli uiteindelijk afgebouwd worden.

Mijn grootste zorg is de werkgelegenheid. De crisis zal nog meer permanente veranderingen op onze arbeidsmarkten teweegbrengen. We moeten zorgen voor een soepel herstructureringsproces en mensen helpen om in de jobs van de toekomst te belanden. Voorbeelden daarvan zijn te vinden in de slimme, groene technologie, maar ook in de gezondheids- en verzorgingssectoren. We moeten ook een intelligentere gemeenschappelijke aanpak van de economische migratie ontwikkelen om de gaten in ons arbeidspotentieel op te vullen.

We naderen de twintigste verjaardag van de deadline voor de voltooiing van de Europese eenheidsmarkt. Dat is een aanzienlijke verworvenheid, maar ze werkt nog niet naar behoren in ons voordeel. We moeten de ontbrekende schakels identificeren.

De netwerken van de toekomst vormen een topprioriteit. Het is nodig dat alle Europeanen toegang krijgen tot hogesnelheidsbreedband. We moeten slimme netwerken opzetten die ons toelaten om hernieuwbare energie op te nemen in het energieaanbod. Verzekerde energiebevoorrading vereist betere onderlinge verbindingen.

Onderzoek is cruciaal. We beginnen de fragmentering van de nationale onderzoeksinspanningen weg te werken met gemeenschappelijke programmering en door middelen bij elkaar te brengen om infrastructuur zoals laboratoria van wereldklasse en toptelescopen te financieren die geen enkele afzonderlijke lidstaat zich kan veroorloven. Europa moet het uitverkoren continent worden voor getalenteerde onderzoekers van over heel de wereld.

Om van dat alles te kunnen profiteren, zijn open markten op wereldvlak nodig. We verbinden ons tot de Doharonde, maar we zullen ook bilaterale handelsakkoorden nastreven. Non-tarifaire handelsbelemmeringen vormen een belangrijk obstakel voor de exporteurs van de EU. We zullen dan ook aansturen op grotere samenwerking op het vlak van de reglementering.

DE AUTEUR IS VOORZITTER VAN DE EUROPESE COMMISSIE.

José Manuel Barroso Ik ben van oordeel dat we sterker dan ooit uit de huidige crisis tevoorschijn zullen komen.