Voor méér Vlaanderen en voor een béter Vlaanderen

Nog 46 dagen en we kunnen weer allemaal onze stem uitbrengen. Op 7 juni kiezen we onder andere een nieuw Vlaams Parlement. In dit nummer vindt u een grondige analyse van de Vlaamse regering (vanaf blz. 26). Het is de aanzet van een zevendelige reeks over die verkiezingen.

De Vlaamse regering krijgt van de Trends-redactie een ruime voldoende, zij het met grote individuele verschillen. Frank Vandenbroucke (sp.a) en Dirk Van Mechelen (Open VLD) krijgen vier sterren (zeer goed) achter hun naam. Kathleen Van Brempt en Bert Anciaux (beiden sp.a) zijn niet meer dan één ster waard. Vanaf vandaag (en tot zaterdag) vindt u de volledige rapporten per beleidsdomein op www.trends.be (verderop in het magazine vindt u de samenvattingen).

Heel wat verwezenlijkingen van de Vlaamse regering mogen gezien worden: de verlaging van de registratie- en schenkingsrechten, de jobkorting, de redding van KBC, het meerbanenplan, de heroriëntering van de investeringssteun naar milieu- en energietechnologie, het verplicht maken van het inburgeringtraject.

Maar de Vlaamse regering heeft de bal ook misgeslagen: de projecten van publiek-private samenwerking werden geen succes, de gemeenten kregen steeds meer taken zonder daarvoor meer geld te ontvangen, de wachtlijsten in de welzijnssector zijn niet verdwenen. Ook leek de regering soms wel een duiventil.

Het geslaagde parcours van de Vlaamse regering moet wel worden gerelativeerd. De regering werd de jongste jaren slapend rijk dankzij de financieringswet. En met veel geld, is het makkelijk boeren. De echt talentvolle bestuurder ontdek je pas als het slecht gaat. De crisis gaat diep, de financieringsoverschotten komen aan hun einde en de vergrijzing slaat sneller toe in Vlaanderen. Daarom zal de volgende Vlaamse regering keuzes moeten maken. Het zal niet langer mogelijk zijn iedere minister binnen zijn bevoegdheden de vrije hand te laten.

Momenteel overheerst bij de politieke partijen nog het gekrakeel, met als schietschijf Jean-Marie Dedecker. Programma’s staan op de achtergrond of zijn zelfs nog niet bekend. Wat het thema van de verkiezingen wordt, is dan ook nog onduidelijk. We mogen hopen dat het gekibbel stopt en dat de politici de echte problemen aankaarten.

De strijd tegen de economische crisis zou prioriteit nummer één moeten worden. Onvermijdelijk zal de eeuwige discussie tussen liberalen en socialisten weer losbarsten: lasten verlagen of uitkeringen verhogen. Preventief of curatief. Wij kiezen voor het preventieve scenario: nu de lasten verlagen, is morgen jobs redden. De jobkorting voor de werkende Vlaming is vandaag niet het beste middel. Dankzij de zo goed als onbestaande inflatie is de koopkracht niet zo erg aangetast. De situatie van bedrijven is precairder. Werken aan de toekomst van onze ondernemingen moet dan ook de prioriteit worden van de nieuwe Vlaamse regering.

Lastenverlaging is grotendeels een federale bevoegdheid, maar de Vlaamse regering heeft ook heel wat hefbomen in handen om het de bedrijven makkelijker te maken. Minder gemeentelijke lasten, beter onderwijs en een flexibeler arbeidsmarkt zijn maar enkele voorbeelden.

Een nieuwe staatshervorming moet de regio’s meer fiscale autonomie geven zodat Vlaanderen nog meer een rol kan spelen in het lastenverlagingsverhaal. Het bombastische VIA (Vlaanderen In Actie) zal Vlaanderen niet op de sporen zetten. Maar wel een doordachte staatshervorming die nieuwe bevoegdheden en nieuwe financiële middelen moet brengen.

Als die staatshervorming lukt, zal ze de volgende Vlaamse regering voor nog meer keuzes stellen: welk niveau van fiscaliteit, welke uitgaven schrappen, welke uitgaven verhogen? De politieke versnippering dreigt echter zo groot te worden dat minstens drie grote partijen verplicht aanwezig zullen zijn in de nieuwe Vlaamse regering. Keuzes maken, wordt dan wel erg moeilijk. Het maakt uw stem op 7 juni zo belangrijk.

De volgende Vlaamse regering moet de fundamenten van de toekomst leggen. Dus geen Bert Anciauxs of Kathleen Van Brempten meer. En meer Vandenbrouckes en Van Mechelens. Ze moet vooral een homogene ploeg zijn die gaat voor méér Vlaanderen en voor een béter Vlaanderen. Het zal nodig zijn in deze crisis. Nog 46 dagen om uit te maken wie het best deze taak kan opnemen. (T)

De auteur is hoofdredacteur.

Guido Muelenaer