Vol gas vooruit

Volgende week wordt Inter Jordan Gas officieel boven de doopvont gehouden. Deze joint venture tussen Tractebel Groep en Amoco zal tegen begin volgende eeuw een volledig nieuwe gaspijplijn in Jordanië aanleggen en commercieel exploiteren.

Amman (Jordanië).

“Belgen beschikken over een sterke troef in het Nabije Oosten. Zij hebben geen banden met het blok van de ex-kolonialen Frankrijk en Groot-Brittannië en behoren evenmin tot de Amerikaanse invloedssfeer. Bovendien zijn we dynamisch en flexibel. Dat verhoogt onze kansen in de regio.”

Eric Van Kerckhoven spreekt met kennis van zaken. Op amper zes maanden tijd sleepte de regional CEO development Near East van Tractebel Elektriciteit & Gas Internationaal ( EGI) samen met zijn ontwikkelingsteam een miljardencontract in de wacht. In januari ’97 ondertekenden de Groep Tractebel en de petrochemische multinational Amoco een overeenkomst met het ministerie van Energie en Natuurlijke Rijkdommen voor de ontwikkeling, de bouw en de exploitatie van een gaspijplijn in Jordanië (inclusief export naar omliggende landen). Amoco staat in voor het technisch gedeelte, terwijl Tractebel het commercieel en financieel luik voor zijn rekening neemt.

Dit is geen sleutel-op-de-deur, maar een BOO-project : build, own and operate. Inter Jordan Gas de nieuwe joint venture tussen Tractebel en Amoco, die deze maand officieel wordt opgericht start van nul. Zij staat in voor de ontwikkeling, de financiering, de aanleg en de commercialisatie van de infrastructuur. Concrete cijfers wil of kan Tractebel niet geven, maar het verwacht op termijn wel een positief hefboomeffect. De Belgische nutsgroep heeft zich immers tot doel gesteld om tegen de eeuwwisseling zowel binnen als buiten België evenveel elektrische productiecapaciteit te hebben, namelijk 13.000 MW. Vandaag controleert Tractebel in het buitenland al 10.000 MW elektrisch productievermogen, 1405 MW warmteproductie en 70 miljard m3 gasdistributie.

EEN GLOBETROTTER

is Van Kerckhoven zonder twijfel. Sinds ’78 reist deze burgerlijk ingenieur en MBA voor diverse multinationals Eternit, Indosuez en Ciments d’Obourg de hele wereld rond. Na negen maanden Kazachstan verblijft de regionale manager van Tractebel EGI sinds deze zomer in Amman. Deze maand trekt hij definitief het Tractebel Guest House (1250 m², waarvan 750 m² gebouwen) de vroegere residentie van de Belgische ambassadeur in.

Van Kerckhoven : “Dat is niet alleen veel gezelliger én goedkoper dan een hotel, maar biedt ook de mogelijkheid om medewerkers, die hier gedurende een beperkte periode verblijven, onderdak te verlenen. Zo creëer je huiselijkheid en een team spirit, twee onmisbare criteria om buitenlandse projecten tot een goed einde te brengen. Bovendien kunnen we hier sociale evenementen organiseren, wat onze integratie in de lokale gemeenschap zal bevorderen. Het behoort immers tot de groepsstrategie om zich in de plaatselijke samenleving onder te dompelen. Goed kunnen luisteren lost vele problemen op en opent wegen naar nieuwe contracten.”

Gas is een nieuw product in de regio

Op nog geen 200 meter van de opdrachtgever, het Jordaanse ministerie van Energie, huurt Tractebel eveneens de derde verdieping van het Hajarat-complex (550 m²), waarin de energiegroep binnen de twee maanden haar vier Jordaanse vennootschappen wil onderbrengen : Tractebel EGI Powerfin Jordan (investeringsmaatschappij), Tractebel Near East (regionaal bijhuis van Tractebel), Jordan Power Utility Company (werkmaatschappij in de elektriciteitssector) en Inter Jordan Gas (joint venture met Amoco, investeerder en exploitant van het gastransport en distributieproject).

Met Inter Jordan Gas sluit Tractebel opnieuw aan bij zijn roots. In het begin van de 20ste eeuw lag één van zijn voorvaderen Tractionel mee aan de basis van diverse centrales en tramlijnen in het Nabije Oosten (zie kader : Traditie). Na de Tweede Wereldoorlog vielen deze activiteiten nagenoeg stil, met uitzondering van het complex voor fosfaathoudende meststoffen van Al-Kaïm (Irak), dat in ’80 sleutel-op-de-deur werd opgeleverd. Sindsdien werden nog maar sporadisch opdrachten binnengehaald, voornamelijk in het nabijgelegen Arabisch schiereiland : de studie voor de grote moskee van Abu Dhabi (Verenigde Arabische Emiraten) en de bouw van een centrale in Oman (eerste privé-elektriciteitsproject in de Arabische wereld).

Het Jordaans contract betekent een nieuwe start voor Tractebel in het Nabije Oosten. Van Kerckhoven : “Gas is een nieuw product in de regio. Tien jaar geleden ontdekte Egypte deze natuurlijke energiebron in zijn ondergrond. Onze taak bestaat er nu in om zo snel mogelijk een netwerk van Aqaba aan de Rode Zee doorheen Jordanië tot aan de Syrische grens (totale lengte van zo’n 400 km) operationeel te maken (zie kaart). Tegelijk moeten wij leveranciers zoeken, leidingen leggen en industriële klanten (elektriciteitscentrales én ondernemingen) aantrekken. Maar dat is de kracht van ons samenwerkingsverband. Dankzij de uitgebreide groepsintegratie beschikken wij op elk vlak van engineering tot distributie over specialisten ter zake.”

Hub naar Irak en Palestina

Op termijn hoopt Tractebel de hele regio met gas te kunnen bedienen. Van Kerckhoven : “Egypte, Syrië en Irak beschikken over gas. Bovendien worden steeds nieuwe velden gevonden, ook in het noordoosten van Jordanië. Nu olie steeds schaarser wordt, wint deze natuurlijke energiebron aan belang. Zo is de omzet van de Egypt General Petroleum Company het Egyptisch overheidsbedrijf dat voor de gasdistributie zorgt op enkele jaren verdrievoudigd. Bovendien heeft het product een aantal technologische voordelen : minder onderhoudskosten, geen opslagplaatsen, ecologisch zuiverder en hogere rendementen.”

Jordanië zit in de lift (zie kader : Vredesdividend). Elke week landen in Amman honderden zakenlui van over heel de wereld. Zij komen echter minder voor het Hashimitisch Koninkrijk Jordanië van Husayn ibn Tallal ibn Abdullah (Hoessein) grote promotor van het vredesproces tussen Israël en zijn Arabische buurlanden dan voor Irak. Sinds deze zomer zijn olie-in-ruil-voor-voedsel-deals tussen Sadam Hoessein en de Verenigde Naties mogelijk. Nu de Verenigde Staten zijn wurggreep van een economische embargo op Irak langzaam loslaat, beginnen internationale investeerders hun sprong naar het voormalig Mesopotamië naast Iran het grootste en machtigste land uit de regio met 20 miljoen inwoners en één der grootste olievoorraden ter wereld voor te bereiden. Bovendien is Jordanië een belangrijke hub naar Gaza en de Westelijke Jordaanoever. De helft van de 4,5 miljoen inwoners zijn Palestijnen. Maar voorlopig komt deze handel niet van de grond als gevolg van de harde politieke lijn van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu.

Tractebel onderhandelt

intussen al over nieuwe contracten in de regio. Zo is de groep betrokken bij een studie voor een interregionaal elektriciteitsnetwerk van Egypte tot in Syrië (met connecties naar Israël toe). Maar onder druk van president Hosni Moebarak is dit onderzoek tijdelijk stopgezet. Geen nood echter, Van Kerckhoven stelt binnenkort opnieuw enkele nieuwe projecten voor. Maar daarover kan de regional manager nog niets zeggen. Je mag het vel niet verkopen vooraleer de beer geschoten is.

ERIC POMPEN

ERIC VAN KERCKHOVEN (TRACTEBEL GAS & ELEKTRICITEIT INTERNATIONAL) Op termijn hoopt Tractebel de hele regio van het Nabije Oosten met gas te kunnen bedienen.