Vlaanderen wil illegalen weren van huurmarkt: ‘Hiermee slaan we de bal compleet mis’

Vlaams minister van Wonen Matthias Diependaele (N-VA) wil mensen zonder papieren volledig weren van de huurmarkt. Dat om mee te voorkomen dat mensen illegaal in ons land verblijven. Volgens het Vlaams Huurdersplatform mist de maatregel zijn doel: “Mensen zonder papieren zitten in het grijze wooncircuit.”

De voorbije dagen is er opnieuw meer aandacht voor mensen die illegaal in ons land verblijven, omdat de dader van de terreuraanslag in Brussel geen verblijfspapieren had en toch een woning kon huren. Diependaele wil nu dat mensen zonder rijksregisternummer geen woning meer kunnen huren. Vandaag is een verhuurder weliswaar verplicht om het contract te registreren, met rijksregisternummer van de huurder. Maar als dat niet beschikbaar is, volstaat geboortedatum en geboorteplaats. Vlaanderen wil nu in het decreet opnemen dat een geldig verblijfsdocument nodig is.

Trends legde het voorstel van minister Diependaele voor aan Joy Verstichele, de coördinator van het Vlaams Huurdersplatform. “Het is belangrijk om allereerst na te gaan hoe deze mensen huren. Vaak maken zij gebruik van een grijs en informeel wooncircuit. De woonomstandigheden zijn er slecht en de afhankelijkheid van de verhuurder is groot, want er kan geen officiële klacht worden ingediend bij problemen. De minister legt een extra voorwaarde op aan de bonafide verhuurders, maar wat met de verhuurders die bewust onder de radar blijven? Hoe bereikt hij hen?”

Verstichele vreest ook voor negatieve neveneffecten van de maatregel. “Het is nooit een goed idee om het beleid aan te passen op basis van één casus en in de emotie na een aanslag. Het woningrecht wordt nu vermengd in een discussie over terrorisme en veiligheid. Maar de overgrote meerderheid van de mensen zonder papieren heeft hier helemaal niets mee te maken.”

Sterkere wooninspectie

Het weren van mensen zonder papieren als huurder wordt door de minister wan Wonen ook gezien als een manier om de druk op de woningmarkt te doen afnemen. Volgens de coördinator van het Vlaams Huurdersplatform slaat de maatregel ook daar de bal mis. “Zelfs nieuwkomers die erkend zijn en mensen met een tijdelijke verblijfsvergunning hebben al moeite om een woning te vinden op de private huurmarkt. Dat komt door allerlei vormen van discriminatie. Zij komen daardoor terecht in schimmige constructies met tussenpersonen en identiteitsfraude. Dat zijn eigenlijk al omstandigheden waarin niemand zou mogen huren en, het zijn ook geen woningen die mogen vrijkomen voor andere huurders.”

Minster Diependaele stelde in De Ochtend op Radio 1 dat de maatregel zou kunnen helpen om de huisjesmelkers aan te pakken. Dat spreekt Verstichele tegen. Als mensen zonder verblijfsvergunning niet meer kunnen huren, zullen huisjesmelkers nog altijd slachtoffers vinden, beweert hij. Verstichele stelt in de plaats voor dat Vlaanderen de wooninspectie versterkt. “Het is niet mogelijk om illegaal te huren. Wel om illegaal te verhuren, omdat sommige verhuurders de wettelijke normen van woningen niet respecteren. Het zou daarom beter zijn dat er meer mankracht vrijkomt voor de wooninspectie om uitbuiting tegen te gaan.”

Geen duidelijk beeld

“Daarnaast lukt het ook al tien jaar niet om een gestructureerd beeld te vormen van onze Vlaamse huurmarkt, en wie nu eigenlijk huurt en verhuurt”, gaat Verstichele voort. Minister Diependaele wil die bevoegdheid regionaliseren. “De databank werkt niet naar behoren.” Diependaele heeft al een brief gestuurd naar federaal minister voor Fraudebestrijding Vincent Van Peteghem (cd&v), maar die bleef tot nu onbeantwoord, zegt hij.

Lees ook: