Vlaamse regering haalt 4,6 op 10

Herexamen. Zo luidt het verdict van de examenjury – voor de gelegenheid samengesteld uit de kernredactie van Trends en de lezers van Knack en Trends – over de prestaties van de Vlaamse regering, na een ambtstermijn van vijf jaar. De uitslag: 4,64 op 10. Precies twintig kernpunten uit het regeerprogramma van 1999 werden door de journalisten van dit blad weerhouden en grondig geanalyseerd, en ter beoordeling voorgelegd aan 5524 lezers. Zo’n 47 % reageerde.

Zelfs als we rekening houden met de nieuwe slaagcijfers (10 op 20) die de Vlaamse regering vanaf volgend academiejaar wil invoeren, dan nog zou de regeerploeg van Bart Somers ( VLD) slechts op drie van de twintig ‘vakken’ een vrijstelling hebben gekregen: openbaar vervoer (5,8 op 10), bodemsanering (5,2) en de zorgverzekering (5,3). Voor alle andere beleidspunten scoort de regionale beleidsploeg ruim onvoldoende (zie blz. 44).

Hoe komt dat? Het is bekend dat het personeelsverloop in deze regering niet om aan te zien was. Negen ministers wisselden van post, waardoor het aantal dagen dat een minister gemiddeld aanbleef, zakte naar 906 dagen – iets meer dan een halve legislatuur. Het is ook bekend dat deze Vlaamse regering te vaak de juiste hefbomen mist om een krachtdadig economisch en arbeidsbeleid uit te tekenen. Ze botst daarbij steeds weer op federale veto’s en bevoegdheden.

Dat laatste argument is echter geen voldoende verklaring voor de ondermaatse prestatie. Ook op beleidsdomeinen die puur regionale materie waren, liet deze regering het op opvallende wijze afweten. Op de 7000 hectare nieuwe bedrijfsterreinen – een dure belofte in de Vlaamse beleidsverklaring – blijft het wachten: slechts 39 % is al gerealiseerd. Zonder dringende maatregelen dreigt het brutotekort op te lopen tot 11.450 hectare. Ook van de plannen voor één geïntegreerd gemeentelijk aanspreekpunt of ‘ondernemingsloket’, nog zo’n beleidsengagement, kwam niks in huis. Ze werden abrupt afgevoerd. En er is nog steeds geen Vlaams plan om de doelstellingen van het Kyoto-protocol te halen.

Deze Vlaamse regering had het ook opvallend moeilijk met het eigen huishouden. De operatie ‘Beter Bestuurlijk Beleid’, de tegenhanger van het federale Copernicus-plan, werd afgeblokt toen minister-president Patrick Dewael (VLD) naar het federale niveau verkaste en daar – volledig in strijd met wat aanvankelijk in het regeerprogramma stond – predikte dat de administraties weer onder het primaat van de politiek moesten komen. Ook de belofte om de kabinetten af te slanken was ijdele hoop. In realiteit ging het aantal cabinettards in de periode 2000 tot 2003 verder omhoog.

In de eigen overheidsbedrijven ontbrak een krachtdadig beleid. Al dan niet vermeende schandalen staken de kop op bij de Vlaamse Huisvestingsmaatschappij. Een gedesavoueerde bestuurstop stapt er nu langs de grote poort weer binnen en zet de ploeg van Bart Somers lelijk voor schut. De privatisering van Indaver en Aquafin sleept hopeloos lang aan. Het niet vervangen van de voorzitter en het uitblijven van een contractverlenging (mét resultaatsverbintenissen) blokkeren de goede werking van Aquafin. En van depolitisering in de raden van bestuur van die overheidsbedrijven is er nauwelijks sprake.

De Dienst Investeren in Vlaanderen ( DIV) en Export Vlaanderen waren dan weer een heuse duiventil als het op de aanstelling van toplui aan kwam. Het overkoepelende platform Flanders Investment and Trade ( FIT) werd geconfronteerd met operationele kinderziekten. En van een gescheiden financiering bij de VRT – een kernpunt van paars-groen in 1999 – kwam niks in huis. Sporza, het tijdelijke derde sportnet van de Vlaamse omroep, mag van mediaminister Marino Keulen (VLD) deze zomer nog een extra portie reclame-inkomsten (excuseer, geld van sponsors) binnenrijven.

In principe zou deze slechte leerling van de klas met haar drie vrijstellingen kunnen ijveren voor een tweede zit of een bisjaar. Volgens de oude slaagnormen (de nieuwe gaan pas in vanaf september) moet deze regering echter alles overdoen. Het is maar de vraag of de kiezer haar zelfs dát op 13 juni wil gunnen.

Piet Depuydt

Volgens de oude slaagnormen

(de nieuwe gaan pas in vanaf september) moet deze Vlaamse beleidsploeg

alles overdoen.