Vlaamse Beweging. EENDRACHT DOOR OVERLEG. Verdeeldheid is troef

De Vlaamse Beweging is geen partij. Ze heeft een eerbiedwaardig verleden en ontstond als het ware uit noodzaak samen met de Belgische staat. Ze is ook veel ruimer dan de partijpolitiek, want ze heeft aanhangers in alle Vlaamse partijen.

Ook na de jongste verkiezingen, die geen grote verschuivingen meebrachten, blijft de Vlaamse Beweging onmisbaar. De staatshervorming, begonnen in 1970, blijft immers onvoltooid. Het federalisme, dat eindelijk in de grondwet werd ingeschreven, is geen volwaardig federalisme.

Een belangrijke verworvenheid is wel de nieuwe rechtstreeks verkozen Vlaamse Raad. Deze kan een dynamiek ontwikkelen die het zelfbestuur van de Vlaamse deelstaat uitbreidt en voltooit. Het konfederalisme ligt misschien binnen handbereik, en het is nu de hoofdtaak van de Vlaamse Beweging dat af te dwingen.

LINZENSOEP.

De drie traditionele Vlaamse partijen zijn nog sterk belgicistisch, en de staatshervorming kwam vrijwel niet aan bod in hun verkiezingspropaganda. De twee partijen die zich op het Vlaams nationalisme beroepen, verdedigden traditiegetrouw de stellingen van de Vlaamse Beweging hoewel niet altijd met de nodige krachtdadigheid. Des te meer energie hebben zij besteed aan het bekvechten met elkaar.

De Volksunie verschrompelde verder, maar haalde nog ruimschoots de 300.000 stemmen die zij als minimumgrens had gesteld. Het bewijs werd aldus geleverd dat deze partij, opgericht in 1954, diepe wortels heeft geschoten in de Vlaamse bodem en beschikt over een legertje militanten die van geen wijken willen weten.

Des te meer is het nodig dat de VU een ernstig en diepgaand onderzoek verricht naar de oorzaken van haar verval. Zij zou er goed aan doen hierbij iedere arrogantie over het verleden achterwege te laten. Resultaten werden voorzeker bereikt, maar de programmapunten kwamen in de regel van de brede, niet-partijgebonden Vlaamse Beweging.

In haar glorietijd heeft de Volksunie wel het programma van de Vlaamse Beweging onderschreven en krachtdadig verdedigd in het parlement. Later heeft zij echter meer dan eens nagelaten essentiële Vlaamse doelstellingen te helpen afdwingen, in ruil voor het bord linzensoep van de regeringsdeelname. Het meest recente voorbeeld is de splitsing van de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde, die “vergeten” werd in het Sint-Michielsakkoord.

HAATCAMPAGNE.

Het Vlaams Blok zet zijn opmars voort, ondanks de nu al jaren voortdurende hetze. Deze nooit geziene haatcampagne wordt duidelijk georkestreerd door het Belgisch establishment en heeft in feite als doel de Vlaamse Beweging te fnuiken, mede dankzij de nieuwe multikulturele heilsleer. Mensen die zich verzetten tegen een onbeperkte immigratie van vreemdelingen en ekonomische vluchtelingen, kiezers die protesteren en gewoon gebruik maken van hun demokratisch recht, worden dag na dag uitgekreten voor racist, nazi en fascist. Dat is een schande ; samen met vele anderen weiger ik mee te doen aan een dergelijke hetze die totalitaire trekken vertoont.

Het toppunt is wel dat andere partijen tijdens de jongste kiesstrijd de standpunten van het Vlaams Blok inzake immigratie en veiligheid soms woordelijk hebben overgenomen en gekopieerd. De haatcampagne tegen het Vlaams Blok is dan ook een flop geworden. Het sukses van deze partij zou evenwel groter geweest zijn indien zij zich inzake het vreemdelingenprobleem van meet af aan had beperkt tot enkele klare, door de meerderheid der bevolking gesteunde stellingen, en indien zij in haar propaganda niet de indruk had gewekt dat alleen separatisten welkom zijn in haar rangen. Wil zij evenwel haar rol vervullen als nationalistische zweeppartij, dan moet zij aan haar leden en sympatizanten de keuze laten tussen konfederalisme en separatisme. Vele overtuigde flaminganten willen de scheuring slechts aanvaarden nadat gebleken is dat de twee deelstaten Vlaanderen en Wallonië niet kunnen samenleven in een konfederaal staatsverband.

IJZERBEDEVAART.

Alles wat voorafgaat, betekent geenszins dat de Vlaamse Beweging de steun van de politieke partijen zou kunnen ontberen. Integendeel : het is zelfs haar taak die te verwerven. De Vlaamse Beweging wordt slechts overbodig wanneer alle (of de meeste) politieke partijen haar essentiële doelstellingen definitief tot de hunne hebben gemaakt. Zover zijn we nog lang niet. Bovendien is ook in de Vlaamse Beweging verdeeldheid troef, al doet het overkoepelend Overlegcentrum van Vlaamse Verenigingen (OVV) ernstige pogingen om de volstrekt noodzakelijke eendracht te herstellen.

Ergerlijk is de breuk die ontstaan is in de schoot van het IJzerbedevaartkomitee. De IJzerbedevaart zelf, die door haar pluralistisch karakter een unieke verzamelplaats was van de Vlaamse Beweging, wordt in haar bestaan bedreigd. Het is de plicht van alle flaminganten deze absurde toestand uit de wereld te helpen. De beslissingen die in het pas opgerichte IJzerbedevaardersforum getroffen zullen worden, moeten een einde maken aan de beroering en de IJzerbedevaart redden.

Tot slot nog dit : bij de verkiezingen voor de Vlaamse Raad haalden Vlaams Blok en Volksunie samen 21,3 % van de stemmen, tegenover 19,4 % voor de SP en 20,2 % voor de VLD. Een eendrachtig Vlaams-nationalistisch kartel zou men voortaan moeilijk “in quarantaine” kunnen houden en blijven stigmatizeren als “pestlijders”. Wanneer gaan Vlaams Blok en Volksunie rond de tafel zitten voor een rustig gesprek ?

ALOIS GERLO

Aloïs Gerlo is ere-rektor van de Vrije Universiteit Brussel en oud-voorzitter van het Overlegcentrum van Vlaamse Verenigingen.