VLAAMSE BANKIERS IN PRAAG

EXPORT VAN TALENT.

Praag zou Praag niet zijn zonder Vlaams talent in de Middeleeuwen en de Vroeg-Renaissance. De Antwerpse koopman Nicolaas Snouckaert en zijn stadsgenoot en compagnon Hans de Witte waren in Praag rond 1600 de huisbankiers van de Habsburgse keizer Rudolf II. Zij waren de Rothschilds van hun tijd. Hans de Witte deed met de zwier van een sinjoor schitterende zaken in onder meer wapentuig uit België en de geldwissel. Hij woonde aan de voet van de Karelsberg in een stadspaleis.

Vlaanderen en Brabant hebben eeuwenoude betrekkingen met Tsjechië. Brussel, Brugge en Praag ruilden naast bankiers ook goudsmeden, soldaten, schilders, juweliers, geneesheren-barbiers en mooie vrouwen. Voor fuiven, boemelen, op zwier gaan, heeft het Tsjechisch een mooi woord : flamovati. Een pretmaker, zwierbol, fuifnummer is een flamendr. Een smulpartij een flam. Voor boemelpartij hebben de Tsjechen nog een ander woord : breigl en dat komt van Breugel. De Tsjechische generaal Wallenberg bestelde in 1618 soldeniers uit Vlaanderen voor keizer Ferdinand II. Zij lieten een sliert van woorden achter in het Tsjechisch. Aan het hof van de hertogen van Boergondië in Brussel ontdekten de Tsjechen de schaatspret. Dit kreeg ook weer een taalkundig gevolg : een schaats heet brusle in het Tsjechisch, rolschaatsen zijn kolescovi brusle en kunstschaatsen krasobrusleni.

In september ’97 sloot een magnifieke tentoonstelling op de Karelsburcht. Het hof en het leven van de excentrieke Rudolf II stonden in de toonkast. De Habsburgse keizer Rudolf II installeeerde van 1583 tot 1612 zijn hovelingen in Praag. In de zomermaanden was de terugblik op de Rudolfiaanse tijd en zijn invloed op de weelde van Praag, het culturele hoogtepunt van het jaar.

Rudolf II trok Vlamingen naar zijn hof. Over hun levens zijn romans te schrijven. Er waren eerst en vooral de kunstenaars, de meest vermaarde onder hen de Antwerpenaar Bartholomeus Sprangers, Rudolfs favoriete hofschilder. Naast Vlaamse kunstenaars en geleerden (onder meer Anselmus De Boodt : medicus, botanist en musicus) trokken kooplui uit Zuid-Nederland naar Praag. Vlaamse hofleveranciers waren Peter Vivat, Rudolf Alen, Gilles de Meijer, Willem Bordeneux. Een zekere Pierre Chaval uit Antwerpen was de eerste invoerder van farmaceutica in Praag.

De relaties tussen Vlaanderen, Brabant en Bohemen zijn onderbelicht. In 1983 publiceerde Paul Rock een vandaag onvindbaar boekje Praag en Brussel, Over en Weer.

F. Cr.

RUDOLF II LOKTE INTERNATIONAAL TALENT Een bekende hoveling was Giuseppe Arcimboldo met onder meer zijn schilderij Vuur.