Verhofstadts geheime overleg in Toscane

A ls het er echt op aankomt, kan je alleen op zo’n manier de bakens verzetten, zo poneren Wilfried Martens en Fons Verplaetse in een interview over Poupehan elders in dit blad (blz. 60). “Zo’n manier” slaat op het in een besloten kring voorbereiden en managen van ingrijpende beleidsmaatregelen: een devaluatie van de frank, bijzondere machten in het parlement en een desindexering van de lonen. Elke rechtgeaarde democraat moet zijn wenkbrauwen fronsen bij het pleidooi van Martens en Verplaetse voor de Poupehan-methode. Maar de vraag rijst of er op crisismomenten wel een alternatief bestaat.

Beide heren laten er weinig twijfel over bestaan dat België opnieuw met een enorm structureel probleem opgescheept zit. Eigenlijk is het nooit weg geweest. Verplaetse merkt terecht op dat de tewerkstelling nog even problematisch is als tijdens de grote crisis begin jaren tachtig. Al wat we tot nu toe hebben geprobeerd om de tewerkstelling te stimuleren, heeft nauwelijks zoden aan de dijk gezet. Verplaetse doet daarmee aan zelfkritiek, want ruim de helft van de voorbije twintig jaar woog hij zwaar op de sociaal-economische besluitvorming van de opeenvolgende regeringen.

Hij veegt echter ook de praatjes van Verhofstadt & co. over het “succesvolle” beleid van paars(-groen) zonder pardon onder tafel, net als hun onjuiste cijfers over de evolutie van de tewerkstellingsgraad de jongste jaren.

Vergeet dus bijvoorbeeld de PWA’s, dienstencheques en verlagingen van de sociale lasten die worden gecompenseerd door alternatieve belastingen. Stop met de sociaal destructieve onzin over brugpensioenen: maandag wijst een topminister op de noodzaak van een hogere tewerkstellingsgraad, dinsdag deblokkeert men het sociaal overleg bij Ford door het brugpensioen te verruimen, woensdag doceert een andere topminister over het uitzonderlijke belang van een hogere tewerkstellingsgraad, donderdag paait men syndicale terroristen bij Sigma Coatings met toegevingen over brugpensioen enzovoort. De tijd van prutsen aan de tewerkstellingsproblematiek is voorbij.

Wat eerste minister Guy Verhofstadt zou moeten doen, is enkele van zijn topministers uitnodigen naar zijn stulpje in Toscane en, ver weg van de Belgische media, een ernstig en ingrijpend plan ter stimulering van de tewerkstelling uitwerken. Zoals Martens en Verplaetse in 1982-1983 het ACV onder controle hielden via Jef Houthuys en daardoor het ABVV in een onwerkbaar isolement plaatsten, zo zouden de socialistische excellenties nu het ABVV aan boord moeten houden om het ACV ervan te weerhouden de boel in brand te steken.

Misschien moeten ze nog even wachten tot na de sociale verkiezingen in de lente. De hamvraag luidt echter of vooral de PS bereid zal zijn om het goedkope populisme van mensen als Elio di Rupo en Laurette Onkelinx even terzijde te schuiven en eindelijk eens voor enkele maanden te regeren zoals het echte staatslieden past.

Daan Killemaes Johan Van Overtveldt