VEEL NATTE-VINGERWERK.

De tabel hierboven geeft aan in welke sektoren van onze ekonomie het Belgische BBP tot stand komt en dit via de benadering met de toegevoegde waarde. Toegevoegde waarde (TW) van een onderneming en/of sektor is het verschil tussen enerzijds de opbrengsten gerealizeerd uit de verkoop van goederen en diensten zeg maar de omzet en anderzijds de aankoopkosten van grondstoffen en intermediaire goederen en diensten.

Op bovengaande algemene regel bestaan enkele belangrijke uitzonderingen. Wat bij de posten Algemene Diensten van de Overheid, Onderwijs en Gewapende Macht doorgaat als toegevoegde waarde is niets meer dan de uitgekeerde loonmassa (plus nog een stukje verrekening van huurgelden). Dit kan men bezwaarlijk als een goed doordachte vorm van berekening beschouwen, maar ze wordt wel internationaal toegepast.

De op één na grootste post, de Dienstverlening aan Gezinnen, bestaat uit een allegaartje gaande van hospitalizatie- en begrafenisuitgaven over horeca- en vrijetijdsbestedingen tot uitgaven voor kansspelen, kappers, herstellingen etc. De post Dienstverlening aan Bedrijven slaat o.m. op de uitgaven voor boekhouddiensten, advokaten, reklame, vuilophaling, reiniging etc. De hoge plaats van deze twee posten mag typerend heten voor de mate waarin onze ekonomie een dienstenekonomie geworden is.

De meest vreemde eend in deze bijt is allicht de post Woongebouwen-Huren. Het betreft hier de toegerekende huur van de totaliteit der bewoonde woningen. De samenstellers van de Nationale Rekeningen gaan ervan uit dat het woningenbestand aan de bewoners ervan diensten verschaft die een onderdeel vormen van de maatschappelijke rijkdom. Vandaar deze post Woongebouwen-Huren die niets anders is dan de vermenigvuldiging van het aantal bewoonde woningen, zowel die in eigendom als de gehuurde, met een gemiddelde huurprijs.

In Schema 1 van de hoofdtekst gebruiken we de gegevens uit bijgaande tabel om een zeer rudimentaire opdeling te maken van deze bronnen van toegevoegde waarde. We katalogeren als pure overheid de drie laatste posten (Administratieve Diensten, Onderwijs en Gewapende Macht). In de gemengde sektor zit allereerst de bonte verzameling Vervoer & Verkeer waarin de overheid via het havengebeuren, de post, Sabena, de NMBS enzovoort een dominante rol speelt.

Ook de Financiële Diensten zijn ondergebracht bij “gemengd” want, hoewel hier de private instellingen duidelijk domineren, kan men toch niet voorbij aan organizaties als het Gemeentekrediet en de GIMV. Ook de sektoren Elektriciteit en Land- en Bosbouw & Visserij namen we omwille van de rol die de overheid daar op diverse niveaus in speelt op in het gemengde deel. Tot slot brachten we hier ook de Medische Beroepen onder. Hoewel de definitie van toegevoegde waarde hier, parallel met de overheidsdiensten, slaat op het inkomen van artsen, geneesheren, tandartsen en apotekers alsmede op de uitgaven voor kinesiterapie en verpleegkunde, speelt de overheid hier via subsidiëring en regulering toch een belangrijke rol.