Terwijl u rustig van het vliegtuig stapt, wordt er op Zaventem stevig om uw bagage gebikkeld. Aviapartner en Sabena hebben de tarmac in hun greep, maar Globeground en Worldwide Flight Services vechten voor meer beenruimte. Mogen de grote jongens binnenkort hun koffers pakken?
In zijn auto toert Yves Pinoy door de nog grotendeels onafgewerkte fabriekloods. Pal tussen concurrenten Aviapartner en Sabena in bouwt de managing director van SFS Belgium een gloednieuw magazijn. Het nieuwe pand van 8000 vierkante meter vergt een investering van 200 miljoen frank, en betekent een verviervoudiging van de huidige capaciteit van de Zaventemse afhandelaar.
Met de nieuwe loods, die in augustus in gebruik wordt genomen, pikt SFS Belgium gretig in op de kansen die de liberalisering van de Europese markt van de afhandeling biedt (zie Trends, 16 september 1999). De Europese richtlijn 96/67 verplicht sinds begin 2000 minimum één onafhankelijke handlingmaatschappij op een luchthaven, die jaarlijks meer dan 75.000 ton vracht verwerkt. Die onafhankelijke speler is een afhandelaar die geen financiële banden heeft met de plaatselijke luchthavenuitbaters, of met de nationale luchtvaartmaatschappij. In Zaventem interpreteert de luchthavenuitbater Biac de bepaling minimum als maximum: de koek wordt vandaag de facto onder Aviapartner en Sabena verdeeld. Half februari werd een openbare uitbesteding aangekondigd, die meer kandidaten voor de afhandeling zou toelaten. De tender werd normaal in de lente afgesloten, maar zover is het nog steeds niet. Biac wou geen commentaar kwijt op de gang van zaken.
“We kunnen nog altijd geen volledig dienstenpakket aanbieden. Dat speelt duidelijk in ons nadeel bij klantenwerving,” zucht Werner Rutzky, managing director van de NV GlobeGround Brussels. “Vandaag hebben we een marktaandeel van zes procent. We willen dat verhogen, maar worden wettelijk geremd. GlobeGround voelt zich in Brussel als een dwerg onder de reuzen.”
Wereldwijd is GlobeGround allerminst een dwerg (zie kader: Walvissen in Brusselse vijver). Ook in Zaventem groeit het filiaal van Lufthansa Commercial Holding flink, al worden de activiteiten wettelijk beperkt tot passagiersafhandeling in het passagiersgebouw. Check-in, dienstverlening bij verloren bagage en het beheer van de lounge zijn de belangrijkste taken. Daarnaast wordt ook de administratie geregeld voor het zusterbedrijf Lufthansa Cargo. Het personeel is de voorbije twee jaar verdubbeld. Dat heeft niet alleen met de groei van het eigen concern te maken. De luchtvaartalliantie Star Alliance bracht de partners Austrian Airlines, SAS en Tyrolean Airways binnen bij GlobeGround. De zware investeringen die daarbij hoorden, zetten in 1998 een domper op de winstmarge (zie cijfertabel).
Rutzky, die pas sinds april het Brusselse filiaal leidt, is tevreden over die toename. “Maar voor de werkzaamheden op de tarmac moeten we op Sabena terugvallen. Er is dus wel degelijk ruimte voor een derde afhandelaar in Zaventem, want de klanten zijn vandaag niet altijd tevreden over de dienstverlening.”
Bij SFS hebben ze blijkbaar minder problemen met de Grote Twee. “Wij komen goed overeen met Aviapartner en Sabena,” sust Yves Pinoy van SFS Belgium. “Waarom zouden we activiteiten op de tarmac moeten ontplooien? De vraag is of een derde afhandelaar in Zaventem wel economisch haalbaar is. De investering in de apparatuur bedraagt honderden miljoenen, die je in maximaal acht jaar moet afschrijven.” Pinoy wijst er ook op dat Brussel met zijn duopolie geenszins duurder is dan vergelijkbare Europese luchthavens. “De afhandelaars werden de voorbije drie jaar steeds meer onder druk gezet, vooral door de alliantievorming in de luchtvaart. Maar tegelijk wensten de luchtvaartmaatschappijen een verhoogde kwaliteitszorg.”
SFS Belgium biedt alvast een ruimer pakket aan dan GlobeGround. De hoofdbrok van de activiteiten bestaat uit het laden en lossen van vrachtwagens buiten de tarmac. Daarnaast verleent het bedrijf assistentie aan douaneagentschappen, en laadt het containers en vliegtuigpalets. Alleen al de huidige groei – naast de tarmac – kan SFS Belgium met moeite bolwerken. In 1999 behandelden de 45 werknemers bijna 30.000 ton. De huidige twee locaties, samen 2000 vierkante meter klein, barsten uit hun voegen. Het nieuwe gebouw, dat in augustus in gebruik wordt genomen, heeft een capaciteit tot 100.000 ton vracht. Als dat cijfer wordt bereikt, haalt SFS Belgium toch nog altijd amper 54% van het volume van Aviapartner in 1999. “Als we aan een marktaandeel van tien procent geraken, zijn we al zeer tevreden,” zegt Pinoy nuchter.
Werner Rutzky van GlobeGround ziet geen heil in zoveel bescheidenheid: hij wil de wereld veroveren. Overnames van de Zaventemse spelers behoren tot de mogelijkheden. “Maar we willen beginnen met een samenwerking, die kan leiden tot overnames van bepaalde afdelingen. Een lokaal partnership met Sabena heeft geen invloed op het voortbestaan van onze luchtvaartalliantie Star Alliance.”
Ook met andere spelers, waaronder SFS Belgium, voert GlobeGround gesprekken. De twee jongste buitenlandse acquisities van GlobeGround GmbH tonen welke richting het bedrijf uitwil: in Groot-Brittannië werd een joint venture gesloten met het Britse vrachtbedrijf Menzies Transport Services, waarbij beide bedrijven in gemeenschappelijk beheer zullen werken. En in Nederland nam het Aero Groundservices, de afhandelaar voor passagiers en bagage op Schiphol, van VCK Holding BV over.
FOTO 2
wolfgang riepl
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier