Van wijn ga je zingen

“Italiaanse kwaliteitswijnen, daar geeft een mens zijn geld toch niet aan uit zeker? Je mag al blij zijn als je er geen hoofdpijn van krijgt.” De Italiaanse Limburger Antonio Etneo moest de voorbije zeven jaar heel wat vooroordelen uit de wereld helpen. Maar zelfs Andrea Bocelli raakte overtuigd.

A ntonio Etneo (42) heeft sinds zijn achttiende een voorliefde voor Italiaanse wijnen. Zeven jaar geleden zette hij zijn zinnen op een wijnimportzaak. Het fascineerde hem dat de betere en duurdere wijnen uit zijn vaderland bij ons nauwelijks te krijgen waren. Vandaag staat zijn Selezione Vini Italiani aan de top in de Benelux. De naam Etneo is in degusterend België en Nederland een begrip geworden.

Antonio Etneo ging tot zijn zestiende naar school en studeerde mechanica. Hij werkte zestien jaar in het betonbedrijf Echo in Houthalen. “Vanaf mijn achttiende ging ik ook als kelner in de betere restaurants werken. Daar is mijn passie voor wijn geboren. Ik reisde naar Italië om er de grote wijnbeurzen te bezoeken en legde er de eerste contacten met de wijnproducenten. Ik leerde de Italiaanse wijncultuur van binnenuit kennen en zag wat er op de Belgische en Nederlandse markt ontbrak.”

In 1992 kocht Etneo een winkel in Hasselt, huurde een garage om er zijn wijnen op te slaan en begon met de eerste twee wijndomeinen, Armani en Fontodi. Al vlug importeerde hij ook de eerste Gaja‘s, de topper van de Italiaanse wijnmarkt. Selezione Vini Italiani was geboren. Drie jaar lang rooide hij het in zijn eentje. Vandaag geeft zijn bedrijf werk aan zes mensen.

Sinds een goed halfjaar zijn de hoofdactiviteiten van Selezione Vini Italiani gecentraliseerd op de ambachtelijke industriezone De Waerde in het Limburgse Zonhoven – een investering van 36 miljoen frank. Voor dat geld kreeg Etneo een bedrijfsruimte in Toscaans-Umbrische stijl, 800 vierkante meter magazijn met een gecontroleerde temperatuur van 16 graden, een degustatie- en toonzaal en een degustatiekelder waar plaats is voor zijn privé-collectie. Etneo beschikt naar eigen zeggen over een constante stockaankoop ter waarde van 35 miljoen. Zijn importzaak zit in de lift. Twee jaar geleden boekte zijn bedrijf een omzet van 85 miljoen frank. In 1999 was dat 100 miljoen en voor 2000 mikt hij op een stijging van nog eens 20 procent.

De Italiaanse wijnmarkt heeft volgens Etneo in ons land een marktaandeel van 19%. Selezione Vini Italiani is daarin intussen uitgegroeid tot marktleider. Globaal komt Italië op de tweede plaats na Frankrijk, goed voor 60% van de totale wijnmarkt. “Toch is de tijd dat de Fransen de wijnkaarten domineerden definitief voorbij. De Italiaanse wijn heeft zijn kwalijke reputatie afgeschud. “Voor Italianen was wijn een dagdagelijkse drank,” legt Etneo uit. “Italiaanse wijnbouwers schonken dan ook weinig aandacht aan kwaliteit. Gelukkig is daar sinds het einde van de jaren zestig met legendarische Italiaanse wijnboeren als Angelo Gaja en Edoardo Valentini verandering in gekomen.”

In zijn kelders is niet alleen de Italiaanse top vertegenwoordigd maar duiken ook kleine, minder bekende wijnhuizen op die goede kwaliteit leveren. In totaal verdeelt Etneo een zestigtal verschillende wijndomeinen. “Ik bied een breed gamma aan waarin kwaliteit het enige criterium is. Concurrenten geloofden niet in de sterkte van dure Italiaanse wijnen – daar gaf een mens zijn geld niet aan uit. Ik wou bewijzen dat ook een Italiaanse wijn de moeite waard is. Om mijn gelijk te halen moest ik de eerste jaren zwaar investeren. Het geld kroop niet alleen in de aankoop van de wijnen maar ook in degustaties en diners. Zo heb ik een cliënteel opgebouwd en heb ik het vertrouwen van veel restaurateurs gewonnen. Het was niet de makkelijkste weg, maar ik heb wel bijgedragen tot een mentaliteitsverandering. De appreciatie is er nu wél en dus mag het meer kosten. Dat hebben de andere importeurs nu ook begrepen.”

Het bedrijf van Etneo mikt op een specifiek publiek. “Tot mijn klanten reken ik op de eerste plaats de betere restaurants. Daarnaast verkoop ik ook aan particuliere klanten met een kritische en open geest. Ik concentreer mij op de Benelux maar dat belet niet dat ik ook vanuit Engeland, Frankrijk, Zwitserland en Italië, en zelfs van buiten Europa particulieren op bezoek krijg.” Supermarkten laat Etneo links liggen. Dat zouden zijn leveranciers niet appreciëren en hij wil zijn aanbod exclusief houden.

Als zijn bekendste klant citeert Etneo de Italiaanse tenor Andrea Bocelli. “Ik heb zijn volledige wijnkelder samengesteld en hem in contact gebracht met verschillende wijnbouwers. Zijn lievelingswijn is een Brunello di Montalcino. Van mij ook, trouwens.”

De prijzen

van de Italiaanse kwaliteitswijnen liggen vandaag tussen de 200 frank voor een fles witte Falerio en de 6000 frank voor een fles rode Gaja Barbaresco Sori Tildin. De toppers in de Benelux zijn volgens Etneo de klassiekers uit Toscane en Piemonte. Tegelijk ziet hij de jongste twee jaar een kentering. Ook wijnen uit andere regio’s zoals Sicilië en Sardinië doen het dankzij hun prijs-kwaliteitverhouding steeds beter. De bestverkopende Italiaanse wijnen zijn vandaag de rode Brunello’s en de echte Toscaanse wijnen.

Een belangrijk onderdeel van Etneo’s werkwijze heeft te maken met de wijnproducenten. Etneo: “Ik heb nooit gewerkt met agenten. Ik wil zélf de mens achter de wijn ontmoeten en begrijpen. Achter iedere grote wijn zit immers een mens met een ziel. Daarom ga ik nu nog altijd een veertiental keer per jaar naar Italië. De persoonlijke band met de grote jongens van de Italiaanse wijnindustrie is bijzonder belangrijk. Als ik een verbintenis met een nieuw wijnhuis aanga, is dat het resultaat van een paar jaar studie. Als het engagement er dan is, wil ik het zo lang mogelijk houden.”

johan tits