Van Katoen Natie naar wijnland

In volle crisis moest Luc Van Dijck opstappen als topkaderlid van Katoen Natie. Met de aankoop van Eurovino/Vinoherck positioneert hij zich in de wijnhandel en -behandeling.

Luc Van Dijck kocht in mei de Antwerpse wijnimporteur en -behandelaar Eurovino/Vinoherck. Van Dijck (43) stond tot een jaar geleden aan het hoofd van de engineering bij Katoen Natie. “Er was geen plaats meer voor mij in de crisis”, klinkt het. “Dat was even slikken. Nu beschouw ik het ontslag als een kans. Wie ergens graag werkt en er grote verantwoordelijkheid draagt, is minder geneigd om ondernemer te worden. Ik heb de leeftijd om erin te vliegen. Het is nu of nooit.”

Vinoherck, in 1944 opgericht door de Antwerpse familie Van Herck, verdeelt wijn, voornamelijk aan de kleinhandel en de voedingsindustrie (marinadewijn, madeira en whisky voor saus). Eurovino beschikt in de haven over 4000 vierkante meter magazijnen en een opslagcapaciteit van 3,5 miljoen liter. “Zonder deze logistieke poot, die ik sterk wil uitbreiden, was ik er nooit aan begonnen”, aldus Van Dijck, die in het nieuwe bedrijf eindelijk zijn diploma als bio-ingenieur kan valoriseren. “Bovendien zet ik ook de commerciële strategie terug op de rails.”

Dat is nodig. De omzet van de groep nam de voorbije drie jaar af van 3,7 naar 2,6 miljoen euro. De bedrijfscashflow – een half miljoen in 2007 – daalde tot een achtste. Luc De Bauw, afgevaardigd bestuurder van Horeca Vlaanderen, signaleert: “Restaurants serveren zeker in de crisis minder dure wijnen en ook meer per glas dan per fles. Dat voelen de zelfstandige wijnhandelaars, die restaurants beleveren. In brasseries wordt dan weer meer wijn geserveerd dan vroeger, zeker bij het eten, maar in dat gat kunnen ze niet springen. Veel grote brouwerijen verplichten gebonden cafés immers hun eigen wijnsoorten aan te kopen. Een middeleeuwse praktijk.”

Gebrek aan management

Heel wat zelfstandige wijnhandelaars op leeftijd doen de boeken dicht bij gebrek aan opvolging. Dat kon Vinoherck niet compenseren. De voorbije maanden deed Van Dijck nota bene voor het eerst sinds drie jaar een ronde bij zijn klanten. Dat gebrek aan management was het gevolg van interne moeilijkheden bij de familie Van Herck.

Een mede-eigenaar, die het bedrijf jarenlang had geleid, wilde de activiteit bestendigen in Antwerpen. Een andere wilde verkopen, hoe sneller hoe liever. Via het Lilse zakenkantoor Atkinson kwam Van Dijck in contact met het bedrijf: “Bij Katoen Natie deed ik veel bedrijfsovernames, dus ik ken het klappen van de zweep. Ik viel niet achterover toen een verkoper plots kapte met de onderhandelingen. Het was een kwestie van afwachten. Wel moest ik de meeste gesprekken afzonderlijk voeren, want de eigenaars waren niet on speakingterms. Dat heeft de prijs, waarover ik discreet moet blijven, gedrukt.”

Een ander onderhandelingsvoordeel was de dit jaar aflopende havenconcessie. Die lag in het gebied dat het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen wilde reserveren voor de staalactiviteiten. Vinoherck moest verhuizen. Via zijn goede contacten kon Van Dijck discreet een driejaarlijkse verlenging onderhandelen.

“Ook voor dit zwaard van Damocles speelde de crisis in mijn kaarten”, zegt hij. “Terwijl er ooit werd gevochten voor havencapaciteit, ligt het staal vandaag op zijn achterste. In plaats van onze site te moeten sluiten, konden we hem herwaarderen.”

De logistiek wordt de toekomst voor de verdere groei en specialisatie. Amper de helft van de ruimte wordt gebruikt. Van Dijck: “Met mijn contacten in het havenmilieu moet het mogelijk zijn om ook voor derden de opslag te organiseren. Het is een technische stiel, die veel behandelaars minder graag doen. Bij wijn komen nogal wat douanetechnische aspecten, inclusief hoge waarborgen, kijken. Er gaapt dus een gat in het aanbod. Momenteel is de logistiek al met 60 procent toegenomen. Dat is pure cashflow. Het was overigens niet zo heel moeilijk om een bankier te overtuigen om mee te stappen in dit groeiverhaal.”

Eerste in wijnbulk

In 1953 was Eurovino de eerste importeur die wijn met tankschepen importeerde in bulk. Schepen kunnen worden gelost via een ondergrondse pijpleiding en voor wagons is er een spoorwegaansluiting. Een deel van de import is in flessen, de rest wordt gebotteld in het havengebied. Ook die bottelinstallatie is onderbenut en kan drie keer meer produceren dan vandaag. Bovendien hoopt Van Dijck in samenspraak met andere groothandelaars grote partijen in bulk aan te voeren, die dan onder hun eigen merk worden verdeeld.

Vinoherck is de exclusieve importeur van wijnen in het middensegment. Het is marktleider in marsala, madeira, malaga en miswijn, die een speciale bisschoppelijke stempel nodig heeft. In de haven produceert het bedrijf ook aperitiefwijnen, door aan bestaande producten een door de klant gewenste receptuur toe te voegen.

Van Dijck: “We zijn voortdurend in de weer met het lanceren van nieuwe producten, zo’n 25 sinds de overname. Het slechtste wat onze wijn kan overkomen, is dat hij plots beschikbaar is in de supermarkt. Dan daalt onze omzet zienderogen, omdat de restauranthouders immers het gros van dat product aankopen in de ketens en niet in de kleinhandel. Toch zijn die niet echt duurder. ( Grinnikt) Ik kan alleen maar raden hoe een en ander fiscaal wordt verrekend.”

Gewezen zaakvoerder Wilfried Van Herck bleef bestuurder van de groep. Die heeft overigens een zeer mooie verhouding tussen eigen vermogen en vreemd vermogen als gevolg van het uitblijven van een dividendenpolitiek op het hoogtepunt van de familieruzie. “Zijn expertise is wezenlijk voor de handel”, weet Van Dijck. “Zelf zal ik een en ander bijsturen op het vlak van rapportering. Bij Katoen Natie was dat dagelijkse kost, maar hier was men tevreden als het geld op de rekening stond. Er was geen fiscale planning, noch schatkist- of cashflowbeheer. Het zal wel lukken Met een wat modernere managementaanpak stomen we dit bedrijf klaar voor de volgende vijftig jaar.”

Door hans brockmans, fotografie Thomas legrève

Het was niet zo heel moeilijk om een bankier te overtuigen om mee te stappen in dit groeiverhaal.

Vinoherk is marktleider in marsala, madeira, malaga en miswijn.