Vale

2015 was een annus horribilis voor de Braziliaanse grondstoffengroep Vale, waarin zo goed als alles wat kon tegenzitten ook echt tegenzat. In de eerste plaats waren er de forse prijsdalingen bij ijzererts, koper en nikkel, de grondstoffen waarop het bedrijf draait. Verder was ook de daling van de Braziliaanse real (BRL) tegenover de dollar (USD) erg slecht nieuws voor Vale, omdat vrijwel de volledige schuld in de Amerikaanse munt uitstaat. Alsof dat nog niet genoeg was, zette de mijnramp bij de Samarco-joint venture, waarvan Vale deel uitmaakt, het aandeel nog verder onder druk.

In het vierde kwartaal daalde de omzet met 35 %, tot 5,9 miljard USD. IJzererts staat daarbij in voor ongeveer 65 %, gevolgd door basismetalen (koper en nikkel) met 24 %. De bedrijfskasstroom (ebitda) daalde op jaarbasis met 36 %, tot 1,39 miljard USD. Het nettoverlies kwam over het vierde kwartaal uit op een indrukwekkende 8,57 miljard USD. Dat was volledig toe te schrijven aan afboekingen op activa en verliezen op valutaposities voor een gezamenlijk bedrag van 9,4 miljard USD. De cijfers over het volledige boekjaar kleuren nog roder. De groepsomzet daalde met een derde, tot 25,6 miljard USD, en de ebitda bleef steken op 7,1 miljard USD. Ter vergelijking: in het recordjaar 2011, toen de ijzerertsprijs piekte op bijna 200 USD per ton, bedroeg deze ebitda nog 33,7 miljard USD.

Het nettoverlies over 2015 liep op tot 12,6 miljard USD. IJzererts stond vorig jaar in voor maar liefst 83 % van de ebitda. Vale produceerde 333,4 miljoen ton ijzererts, 4,4 % meer dan een jaar eerder. De ijzerertsprijs is eind vorig jaar teruggevallen naar een dieptepunt van 38,3 USD per ton. Toch zijn de meeste grote aanbieders – naast Vale ook nog Rio Tinto, BHP Billiton en Anglo American – tegen dit prijsniveau operationeel nog altijd winstgevend.

De jongste weken is de ijzerertsprijs weer fors aangetrokken, tot meer dan 60 USD per ton. De meeste analisten zijn het erover eens dat het maar om een tijdelijke opleving gaat, want het overaanbod blijft groot. De prijsstijging bij ijzererts valt samen met een hogere seizoensgebonden vraag in China: niet minder dan 60 % van de Chinese ijzerertsconsumptie is geconcentreerd in de drie maanden tot einde mei. Analisten verwachten ook hogere infrastructuuruitgaven in China om de groeiprognose van 6,5 tot 7 % te bereiken. De prijsstijging bij ijzererts geeft de geplaagde ijzerertsproducenten wat respijt, maar anderzijds lopen de rationalisaties aan de aanbodzijde wel vertraging op.

De groepsschuld van Vale steeg vorig jaar naar 25,2 miljard USD, tegenover 24,7 miljard USD een jaar eerder. Het is de bedoeling om die op termijn naar 15 miljard USD af te bouwen. De groep deed al voor 6 miljard USD aan kostenbesparingen en zal de kapitaaluitgaven bijkomend met 3,6 miljard USD verminderen. Toch is een verkoop van activa onvermijdelijk.

Conclusie

De markt prijsde vorige maand bijna een bankroetscenario in voor Vale, maar dat is helemaal niet aan de orde. De groep gaat nog een moeilijke periode tegemoet maar de lagere uitgaven en de dalende productiekosten moeten de druk van de ketel halen. Ondanks de nog steeds erg lage waardering van 0,6 keer de boekwaarde ging de klim van de ijzerertsprijs op korte termijn te snel om de koers achterna te hollen.

Advies: houden/afwachten

Risico: hoog

Rating: 2C