De Belg Frank Meysman wordt de nieuwe voorzitter van Thomas Cook Group, de op een na grootste vakantiemaker van Europa. Een vergiftigd geschenk bij een kwakkelend concern? Of een terechte keuze, want de Belgische dochter is bijzonder winstgevend?
Boven de Tramstraat in Zwijnaarde hangt een dreigend grijs wolkendek. Zowat elk moment kunnen de druppels vallen. Maar vanuit zijn kantoor op de derde verdieping van Thomas Cook België loert CEO Ulrik Vercruysse vergenoegd glimlachend naar het zwerk. “Het mag nog wat meer regenen. We hebben een heel goede zomer achter de rug. Hoe slechter de zomer in België, hoe beter voor onze business.”
De goede zomer is een fikse opkikker voor de vakantiemaker. Ulrik Vercruysse verwacht in het boekjaar 2011 (dat gaat van oktober 2010 tot en met september 2011) een stevige groei van 5 procent. Dat is merkwaardig na twee jaar dalende cijfers. Dat was twintig jaar lang du jamais vu in de markt van Belgische georganiseerde reizen. “Het consumentenvertrouwen was laag de voorbije twee jaar”, verklaart de CEO van het nummer twee op de Belgische reismarkt (na TUI, annex Jetair). “Dat is een zeer belangrijke indicator voor de bedrijvigheid in onze sector. Daarnaast hadden we de aswolk in IJsland in maart vorig jaar. Een week lang bleven we noodgedwongen aan de grond genageld. Dat had een impact van tien miljoen euro op onze omzet.”
Maar 2011 was dus beter, en toch stijgen er geen juichkreten op vanuit de derde verdieping. “De jongste weken is het consumentenvertrouwen weer sterk gedaald door de eurocrisis en de beursperikelen. Bovendien was het voorseizoen zwak door de Arabische Lente. Egypte en Tunesië maken in een normaal jaar 23 procent van onze omzet.”
Gematigd België
De voorjaarsschrik verdween bij de Belgische toerist nochtans in ijltempo. De voorbije zomer werd weer fiks naar Tunesië geboekt. Egypte is veeleer een winterbestemming. “De Franse markt lijdt nog altijd zwaar onder de Arabische Lente. De Franse toerist durft nog altijd niet te boeken. Zelfs niet voor volgende zomer. België is een gematigder land. Als de economie zwak draait, is de impact op onze business beperkt. Maar dat geldt omgekeerd ook als de economie zeer goed draait.”
Vercruysse onderstreept dat met de cijfers. Het Belgische filiaal van het in Londen genoteerde toerismeconcern lijkt wel een rots in de bijzonder woelige branding. Ondanks een dalende omzet sinds 2007 zijn solide bedrijfswinstcijfers een constante. In het boekjaar 2010 leverde het kleine België zowaar 14 procent van het geconsolideerde bedrijfsresultaat.
Daarmee is het samen met Scandinavië een van de weinige lichtpunten in de groep. Want vakantie maken bij Thomas Cook Group is geen pretje. Sinds de beursintroductie in juni 2007 zag de onderneming circa 90 procent van haar beurswaarde in rook opgaan. De achilleshiel is het Verenigd Koninkrijk. Dat leverde in het vorige boekjaar 35,3 procent van de groepsomzet, maar presteert slecht. En het einde van de ellende is nog niet in zicht. Op 12 juli stuurde Thomas Cook Group een winstwaarschuwing de wereld in. Alweer was het Verenigd Koninkrijk de belangrijkste kopzorg. Nog geen maand later mocht CEO Manny Fontenla-Novoa zijn koffers pakken. Zijn tijdelijke opvolger werd Sam Weihagen. Die leidde niet toevallig Scandinavië, de meest rendabele tak van het concern. En bij de herfststart werd bekend dat de Belg Frank Meysman vanaf december voorzitter wordt van de raad van bestuur.
De man uit Merchtem sprokkelde tonnen internationale ervaring, als lid van het wereldwijde directiecomité bij Sara Lee/DE. Hij is ook een volleerd marketingman, als ex van Procter & Gamble. In een eerste reactie wijst Frank Meysman dan ook op de nood van een sterke merkenprofilering bij Thomas Cook. Een tweede Belgische bestuurder is Martine Verluyten, de huidige financieel directeur van Umicore. “Het klinkt heel vanzelfsprekend, maar je moet de noden van de klant kennen. De eisen van klanten zijn verschillend in de diverse Europese markten.”
Bloedbad in Groot-Brittannië
Gevraagd naar de Britse situatie slaakt Ulrik Vercuysse een diepe zucht. En dan volgt een aarzelend commentaar. “Het is een markt met een duidelijke overcapaciteit. De prijzen staan zeer zwaar onder druk. Er moet gewerkt worden aan het businessmodel. We zitten te veel in het segment waar het bloedbad is, de traditionele pakketreizen. Dat is een verzadigde markt. Daarin kan je niet veel geld verdienen. Dan moet je zo efficiënt mogelijk opereren en kostenleider zijn in je markt. Maar de concurrenten verdienen wél geld in het Verenigd Koninkrijk, met specialere reizen.”
De CEO zegt het niet met zo veel woorden. Maar de aanpak van het Belgische filiaal kan als voorbeeld dienen voor de Britse troebels. “We hebben in de groep een reputatie van grote efficiëntie. We hebben een zeer strikte kostenstructuur. We kunnen intern nog moeilijk besparingen zoeken. Maar we zien dat we als groep nog onvoldoende de schaalvoordelen uitspelen.”
Ulrik Vercruysse was in een vorig leven financieel directeur van de divisie West-Europa. Hij heeft het imago van harde cijferaar. Toch gaat dat niet gepaard met afbouw van het personeel. Integendeel, dat groeide. “Een aantal functies wordt opgedoekt. Maar we creëren nieuwe businessentiteiten. Dat leidt tot nieuwe werkgelegenheid.” Thomas Cook België verhuisde de eenvoudige financiële verrichtingen naar Accenture, in Bangalore. In de plaats kwamen nicheactiviteiten, zoals cruises, culturele of motorreizen. De Thomas Cook Junior Club heeft hotels met animatie van Studio 100-figuren.
Die niches genereren hogere marges, extra jobs en loyaliteit bij de consument. Daarnaast ziet Vercruysse nog heel wat ruimte voor schaalvoordelen in de groep. De Belgische luchtvaartdochter Thomas Cook Belgium Airlines test intelligente software voor zuiniger vliegen. “We besparen 2 tot 3 procent. Het wordt nu in de groep toegepast. Daarnaast heb je evidente schaalvoordelen. We vliegen allemaal naar Tenerife of Hurghada. We onderhandelen gezamenlijk met de afhandelingsmaatschappijen ginds. Of we onderhandelen voortaan op groepsniveau voor hotelboekingen.”
Het lijkt allemaal zo vanzelfsprekend. Wanneer schudden les petits Belges die grote reisgroep met hoofdkantoor in Londen wakker?
WOLFGANG RIEPL, FOTOGRAFIE JELLE VERMEERSCH
