Vaccin van J&J ontgoochelt én is schitterend nieuws

Het coronavaccin van het Amerikaanse gezondheidsconcern Johnson & Johnson (J&J) heeft een gemiddelde werkzaamheidsgraad van 66 procent. Dat heeft het moederhuis van Janssen Pharmaceutica laten weten op basis van een interim-analyse van de resultaten van de finale testfase bij bijna 44.000 mensen.

De resultaten zijn superbelangrijk voor ons land, omdat het een van de vaccins is waarvoor België zich via de Europese Commissie heeft ingeschreven. Alleen al met de bestelling bij J&J kan ons land ruim 5 miljoen mensen vaccineren.

Ontgoochelend

Het nieuws dat J&J de wereld instuurde, is ontgoochelend, omdat we verwend zijn door de spectaculaire testresultaten van de vaccins van Pfizer/BioNTech en Moderna. Die vaccins, die intussen al zijn goedgekeurd en worden toegediend in ons land, halen een werkzaamheidsgraad van ongeveer 95 procent. Dat betekent dat de ziekte in de gevaccineerde testgroep met 95 procent is gedaald.

Die knappe resultaten overschaduwen overigens ook het vaccin van AstraZeneca en Oxford University, dat nu het onderwerp is van een bittere woordenstrijd tussen AstraZeneca en de Europese Unie. Het vaccin van AstraZeneca, dat net als derde is goedgekeurd door het Europese geneesmiddelenagentschap EMA en dus vanaf nu ook in ons land kan worden toegediend, heeft een doeltreffendheid van zowat 70 procent. Velen hadden gehoopt dat het vaccin van J&J even efficiënt zou zijn als dat van Pfizer/BioNTech en Moderna. Dat was fantastisch geweest, zeker omdat het ook veel eenvoudiger te bewaren en te transporteren is dan dat van Pfizer/BioNTech en Moderna.

Boven het gevraagde niveau

Schitterend is dat het vaccin van J&J die doeltreffendheid van 66 procent haalt met één enkele dosis, vier weken na de vaccinatie. Daarmee onderscheidt J&J zich van de vaccins van de andere spelers, die telkens twee dosissen vergen. Dat maakt dat de vaccinatie met het vaccin van J&J een stuk eenvoudiger, vooral ook omdat het niet op diepvriestemperatuur hoeft te worden bewaard.

Het gemiddelde van 66 procent ligt overigens ruim boven het niveau van werkzaamheid dat de Wereldgezondheidsorganisatie en het Amerikaanse geneesmiddelenagentschap FDA hadden geëist. Het gemiddelde omvat alle regio’s, inclusief die waar virusvarianten de kop opgestoken hebben. In de Verenigde Staten was de bescherming tegen ziekte 72 procent, in Latijns-Amerika 66 procent, en in Zuid-Afrika 57 procent.

Eén injectie

Dat gemiddelde maskeert enkele spectaculaire resultaten. Uit de studie blijkt dat het vaccin bij volwassenen voor 85 procent beschermt tegen ernstige ziekte, en het biedt volledige bescherming tegen hospitalisatie en overlijden door covid-19. Met andere woorden: niemand van de proefpersonen moest na besmetting met het virus worden opgenomen in het ziekenhuis of is overleden. Om een pandemie snel in te dijken met één injectie, is het vaccin dus uiterst geschikt. Ook al omdat het ook erg effectief blijkt te zijn in alle leeftijdscategorieën.

“De Wereldgezondheidsorganisatie beschouwt een vaccinatie met één injectie als de beste optie in een pandemie”, zegt Paul Stoffels, de chief scientific officer van J&J, in een persbericht. “85 procent werkzaamheid in het voorkomen van ernstige covid-19-ziekte, en het voorkomen van aan covid-19 gerelateerde medische interventies, kan honderden miljoenen mensen beschermen tegen ernstige en fatale gevolgen van covid-19.” Stoffels wijst erop dat het J&J-vaccin zo kan helpen om de druk op de gezondheidszorgsystemen en de samenleving te verlichten. J&J zal trouwens ook verder onderzoeken wat een inenting met twee dosissen oplevert. De resultaten van die studie zullen op zijn vroegst deze zomer bekend zijn.

Ten vroegste in maart in Europa

J&J liet nog weten dat er geen problemen met de veiligheid van het vaccin zijn opgedoken. Een lichte koorts was een bijwerking bij 9 procent van de gevaccineerden. Het bedrijf dient begin februari zijn aanvraag voor versnelde marktautorisatie in bij de FDA. Ten vroegste in maart kan het in Europa op de markt komen.