Bent u ook zo’n fervente multitasker? Kunt u het echt niet laten tijdens meetings nog wat mails te lezen, de beurskoersen te raadplegen en nog wat te chatten, misschien zelfs met een deelnemer aan de vergadering?
Als we echt naar iets willen luisteren, sluiten we de ogen. Multitasking is dwaas. Weet u ook waarom u toch zo’n ineffectief gedrag vertoont? U doet dit omdat er een shot dopamine in uw hersenen vrijkomt telkens u zo’n nieuwe taak opstart. U bent verslaafd aan snelle beloningen. U bent met andere woorden een junkie. Proficiat, u bent goed bezig.
Veronderstel dat u denkt dat u geconcentreerd met de auto kunt rijden en een zakengesprek per telefoon kunt voeren. Hersenonderzoek toont aan dat u beide duidelijk slechter doet dan indien u alleen zou autorijden of telefoneren. Het geheel is bij mutltasking veel minder dan de som van de delen.
Niet alle onderzoekers zijn even pessimistisch. We kunnen toch koken en telefoneren tegelijk? En mannen kunnen toch perfect én de krant lezen én naar hun vrouw luisteren? Alleen mannen geloven dat fabeltje. Wat het brein wel kan, is één taak op automatische piloot zetten (in een pot roeren, een gaspedaal ingedrukt houden, naar de woorden van je vrouw luisteren) en je concentreren op de andere taak.
Maar een gaspedaal indrukken is iets anders dan autorijden. En naar woorden luisteren is iets anders dan communiceren. In een toprestaurant zie je niet veel koks telefoneren tijdens het koken.
Zelfs de meest optimistische onderzoekers wijzen erop dat twee taken combineren het absolute maximum zou zijn, en dan mogen ze toch niet al te moeilijk zijn. Gelukkig zijn uw vergaderingen zo eenvoudig (er wordt toch maar over de strategie gesproken) en zijn uw e-mails zo simpel dat je die twee dingen wel kunt combineren. De vraag is natuurlijk: zou je niet beter de vergadering over strategie wat meer diepgang geven en de simpele e-mails in bulk afwerken?
Oefening baart kunst. Maar helaas in dit concrete geval de kunst van het zelfbedrog. Onderzoekers van Stanford vergeleken de prestaties op diverse cognitieve taken van studenten die heel veel multitasken met studenten die dat maar beperkt doen. De tweede groep scoorde in alle opzichten beter. Je zou verwachten dat de eerste groep kortere omschakeltijden heeft, dat ze daarin getraind waren, maar net het omgekeerde leek waar. De ervaren multitaskers deden het in alle opzichten slechter.
Dit soort studies is geen aanval op de moderne media. Vele studies hebben al aangetoond dat de leereffecten van intense videospelletjes niet te onderschatten zijn. Het brein wordt dan wel degelijk opgevoed in focus, snel switchen, patronen herkennen, snel verandering opmerken, snel en degelijk beslissen. Maar hebt u al ooit een gamer gezien die tijdens zijn ultieme gevecht om niveau zeven te bereiken, snel nog wat mails leest, naar een voetbalwedstrijd kijkt of wat praat met zijn moeder?
Multitasken put het brein uit. Want het brein is er niet voor gemaakt. Het brein werkt op zijn best als het één cognitieve taak op de voorgrond mag plaatsen en de rest op de achtergrond. Het brein is een slechte springer, we doen het van nature niet goed en het kost dus veel inspanning. Steeds meer onderzoekers zien verbanden tussen multitasken en burn-out, ja zelfs bepaalde vormen van autisme. Want bij echte multitasking komen stresshormonen vrij.
De meest pessimistische onderzoekers beweren zelfs dat te veel multitasking in de jeugd het brein te weinig tijd geeft om stabiele verbindingen te maken die nodig zijn om sociale contacten te leggen. Dergelijke alarmkreten zijn vaak overdreven, maar wie de beschrijvingen leest van het gedrag van traders die haast permanent mutitasken, kan toch niet naast de waarschuwingen heen.
Vreemd genoeg zijn er nauwelijks studies die aantonen dat vrouwen beter zijn in multitasking. Waarschijnlijk ligt de verklaring bij het feit dat al die studies werken met hoogcognitieve taken, en dat complexe opdrachten combineren, zeer moeilijk is voor man en vrouw.
Deze inzichten kunnen maar tot één conclusie leiden. Multitasking is uit den boze. Beter een vergadering van een half uur, zonder blackberry’s, iPhones, laptops of ander speelgoed gevolgd door een kwartier multimediapauze, dan een uur vergaderen waar iedereen op verschillende planeten zijn tijd zit te verprutsen.
Hoe vaag het begrip mindfullness ook is, dit is net het omgekeerde, een intense focus op het hier en nu, op wat echt relevant is. Zaligmakend is het niet. Maar als tegengewicht voor multitasking een must.
DE AUTEUR DOCEERT MANAGEMENT AAN DE VLERICK LEUVEN GENT MANAGEMENT SCHOOL.
Marc Buelens
Steeds meer onderzoekers zien verbanden tussen multitasken en burn-out, ja zelfs bepaalde vormen van autisme.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier