Ultieme aanval op de mens

De Keulse ondernemer en schrijver Frank Schätzing pakt uit met een ecothriller, waarin de natuur wraak neemt op de mens. In Duitsland werden al meer dan 700.000 exemplaren verkocht.

Frank Schätzing, De zwerm. Bruna, 927 blz., 24,95 euro.

Dit boek verdient een triomftocht rond de aarde, aldus een enthousiaste recensent in het Duitse Bild am Sonntag. We geven de criticus volkomen gelijk en zien dus ook maar meteen de zwakheden van De zwerm door de vingers. In de ecothriller van Frank Schätzing staan spanning, een lekker verhaal en keurig verwerkte wetenschappelijke informatie centraal. De dialogen rammelen wel eens, de karakters geraken niet voorbij de stereotypen en de clichés liggen voortdurend op de loer. Dat zijn bijzonder grove fouten, en dan nog in een turf van meer dan 900 bladzijden. Toch bekennen we zonder gêne dat we genoten hebben van het boek. (Ongetwijfeld heeft de vakantiestemming geholpen om ons milder te stemmen.)

Wat maakt De zwerm dan zo speciaal? Een ingenieuze plot of een hoogst origineel idee? Niet bepaald, op het eerste gezicht is het concept zelfs een doorslagje van War of the Worlds, H.G. Wells’ klassieke sciencefictionroman, die zopas in een hedendaags Hollywood-jasje gestopt werd door Steven Spielberg. Alleen wordt de mensheid nu niet aangevallen door ruimtewezens, maar door een intelligente soort die in de diepzee leeft. Die wezens voelen zich aangevallen door de mensen, die de natuur vervuilen en finaal dreigen te vernietigen. De diepzeewezens nemen wraak door het manipuleren van heel wat dieren en natuurelementen. Kreeften verspreiden een dodelijke epidemie, walvissen vallen schepen aan, een zeebeving verwoest Europa.

Lijkt een leuk idee voor een sf-avonturenromannetje van dertien in een dozijn. Schätzing heeft dat eenvoudige verhaal verrijkt met mogelijke, wetenschappelijk onderbouwde rampen. Meest tot de verbeelding spreekt een tsoenami die een flink deel van Europa teistert. Het boek verscheen in Duitsland overigens enkele maanden vóór de vloedgolf die op 26 december 2004 een rist Aziatische landen trof en 240.000 doden achterliet. Schätzing, geen bioloog, wel een duiker met een passie voor de diepzee, doorploegde heel wat informatie en raadpleegde diverse wetenschappers.

Op die manier verwerkte Schätzing een schat aan wetenswaardigheden over de natuur. Daarmee oogst hij een dubbele pluk. Primo: op een aangename manier lest hij de dorst naar info over de natuur, het milieu en de ecologische dreigingen. Liefhebbers van National Geography en Discovery Channel zijn dan ook razend enthousiast. Secundo: met die uitleg zorgt hij voor een geloofwaardige achtergrond van zijn verhaal. En sommigen zullen ook wel verder lezen om de milieuwaarschuwing. De 48-jarige Schätzing, die in Keulen nog altijd directeur is van het door hem opgerichte reclamebureau Inventi, die ook muzikant is en al zes romans publiceerde, zal beroemd worden met een trendsettende thriller met een Boodschap.

Luc De Decker