UITPUTTINGSSLAG

AFGEZET.

In september ’88 worden Marc en Lionelle Devos-Debackere van het Autobedrijf Devos, een Opel-verdeler in Menen, op de Antwerpse hoofdzetel van General Motors (het huidige Opel Belgium) ontboden. Daar krijgen zij te horen dat GM hun koncessiekontrakt opzegt, of dat zij, zoals dat in het verdelers-jargon heet, worden afgezet.

Het echtpaar Devos-Debackere beweert dat zij (onterecht) aan de kant geschoven werden omdat ze systematisch wagens verkochten via een gemandateerde. Zo’n gemandateerde is een bemiddelaar die met een volmacht of mandaat van zijn klant-eindgebruiker, een nieuwe wagen aankoopt bij eender welke leverancier, over de dealernetwerken heen. Profiterend van de bestaande prijsverschillen, zoekt de gemandateerde naar de goedkoopste oplossing. Dat is perfekt legaal, maar tegen de zin van de autokonstrukteurs die zo hun marktkontrole verliezen.

Herman De Backer, marketingdirekteur bij Opel Belgium, noemt het “manifest onjuist” dat de reden voor de beëindiging van het dealerkontrakt met Devos te maken zou hebben met de verkoop via gemandateerden. Zonder te verduidelijken wat er dan wel schortte, stelt hij : “Het is immers nog altijd zo dat wij niet ten eeuwigen dage kunnen gedwongen worden om een relatie verder te zetten die op een heleboel belangrijke vlakken mank loopt.”

VERGOEDING.

Wat er ook van zij, bij afzetting dient een konstrukteur de dealer een billijke vergoeding te betalen voor het opgebouwde klantenbestand. Daarnaast moet hij een redelijke opzegtermijn hanteren (minimum 12 maanden voor het opzeggen van een koncessie van onbepaalde duur, luidens een EU-verordening ; en sinds juli ’95 bedraagt de termijn zelfs 24 maanden), zoniet een vervangende schadevergoeding betalen. Hoewel het echtpaar Devos 18 jaar Opel-dealer was geweest en een omzet haalde van 155 miljoen, kreeg het een opzeg van 9 maanden en een dading van 3 miljoen aangeboden. “Onaanvaardbaar laag”, oordelen Marc en Lionelle, die GM dagvaarden. GM voert de dading nog wat op opdat ze de dagvaarding zouden laten vallen, maar ze willen van geen wijken weten.

De zaak komt voor, en in november ’89 kent de Antwerpse rechtbank Devos een voorschot van 4 miljoen toe als voorlopige schadevergoeding, een gerechtsdeskundige zal de totale geleden schade ramen. GM moet de door Devos bestelde wagens die het sinds het verstrijken van de opzegtermijn in juni ’89 had tegengehouden, leveren op straf van een dwangsom.

De zaak moet dan ten gronde gevoerd worden een uitspraak van de rechter is er vandaag nog steeds niet. Devos, intussen onafhankelijk garagist, zal, mede door die hele situatie, zijn garage moeten sluiten. Als Opel-dealer werkte hij met 5 mecaniciens en 2 bedienden, inmiddels heeft hij zijn enig overgebleven mecanicien en 2 halftijdse bedienden hun opzeg gegeven.

Het voorgaande is slechts een samenvatting van alle bijkomende processen, procedureslagen en onderhandelingen tussen de advokaten van beide partijen die in deze zaak al die jaren tot op vandaag gevoerd werden. Daar gaat een fortuin in aan honoraria en andere kosten. “Dat is precies de bedoeling,” zegt Lionelle. “GM hoopt dat je moe gestreden geraakt en instemt met een dading.” Wat door de tegenpartij ontkend wordt : “Wij laten het over aan de rechterlijke instanties om naar recht te oordelen binnen een door hen gekozen termijn. Er is voor ons geen sprake van een uitputtingsslag,” laat Opel Belgium de redaktie weten. Maar Lionelle Devos houdt voet bij stuk : “GM zei ons : We hebben veel tijd en veel geld. En dan spreek ik nog niet over de plagerijen, zoals de boycot door GM van de wagens die we nog hadden besteld net vóór het verstrijken van onze opzeg. GM schreef toen aan onze klanten dat hun nieuwe wagen sneller zou geleverd worden als zij van dealer veranderden. Wij kregen straf, omdat we strikt de wet naleefden, alleen zinde het GM niet. We geven niet op. We weten dat vele andere dealers onder de knoet zitten van hun konstrukteur, en dat willen we aan de kaak stellen.”

VRIJBUITERS.

De Gentse advokaat Philippe Vlaemminck, die samen met de advokatenassociatie Deceuninck en Verraes uit Menen het Autobedrijf Devos verdedigt, behandelde al vaak dergelijke geschillen. “Het is telkens een uitputtingsslag die zo lang kan aanslepen dat heel wat dealers hun schadevergoeding zelf niet meer zien,” zegt Vlaemminck. “Konstrukteurs willen macht uitoefenen over hun dealers. Gemandateerden zijn echter vrijbuiters die dat netwerk doorkruisen. Verkoopt een dealer te vaak aan gemandateerden, zoekt de konstrukteur een incident dat hij dan opblaast. Zoiets is dagdagelijkse praktijk.”

MARC DEVOS Steekt een fortuin in juridisch gevecht tegen Opel Belgium.