Door de extreem lage rente gaan almaar meer mensen op zoek naar een belegging die meer oplevert. Dan kom je ook bij zogenoemde ‘alternatieve’ beleggingen uit. U bent op die markten beter wat meer op uw hoede als een rendement wordt beloofd dat ver boven het normale rendement ligt. Heel wat alternatieve beleggingen zijn niet gereglementeerd. Ze vallen niet onder het toezicht van de controleautoriteiten. Dan moet u dubbel waakzaam zijn. Beleg nooit een groot deel van uw spaargeld in alternatieve beleggingen en koop alleen zaken die u begrijpt en waarvan u de risico’s kunt inschatten.
Kunst: kies voor originele werken
Voor beleggen in kunst geldt wat in feite geldt voor de meeste alternatieve beleggingen. Er zijn grosso modo twee soorten beleggers: de (super)rijken en de anderen. De regels zijn voor beide groepen totaal anders. De superrijken kunnen zich extreem dure stukken veroorloven. We spreken onder meer over schilderijen van bijvoorbeeld Van Gogh, Cézanne of Warhol. Het zijn vaak die werken die in de media komen als ze voor extreem hoge bedragen verkocht worden. Deze beleggers kunnen zich fouten permitteren.
– Voorzichtigheid troef
Alle anderen moeten veel voorzichtiger zijn. De waarde van kunst kan sterk fluctueren. Dat houdt in dat er grote risico’s gepaard gaan met het beleggen in kunst en dat het van groot belang is kennis van zaken te combineren met een visie op lange termijn.
Kenners noemen het een gouden regel dat het te verkiezen is één origineel stuk te kopen van een ernstig kunstenaar dan een tiental goedkope, maar derdehandse en slecht uitgevoerde werken. Voor een beginnende belegger is het van groot belang daarbij het vertrouwen te schenken aan een galerie met ervaring, geleid door een expert.
Goede kunst is over het algemeen duur. Dat maakt het voor gewone beleggers lastig verschillende stukken te kopen en dus te diversifiëren, wat een erg belangrijke regel is bij het beleggen. Op de beurs kunt u desnoods een klein verlies nemen en een nieuwe positie openen. Bij kunst is dat moeilijk.
Beleggen in kunst brengt niet alleen de kosten van de aankoop mee. U moet doorgaans ook rekening houden met kosten voor het vervoer en de opslag. Een goede beveiliging en een (dure) verzekering van de eigendommen zijn eveneens essentieel.
– Kopen én verkopen
Doorgaans is kunst kopen eenvoudiger dan kunst verkopen. Wanneer een belegger een kunstwerk wil verkopen, zal het vaak een hele opgave zijn een behoorlijke prijs te krijgen. En een belegging die moeilijk te gelde te maken is, is meestal geen goede belegging. De beste strategie bestaat erin te rade te gaan bij uw vertrouwde galerijhouder en, als die het kunstwerk niet wil overnemen, te proberen op een veiling.
Antiek: kijk uit voor modegrillen
Het grote probleem met antiek zijn de modegrillen. Tinnen borden en beelden, oude klokken en Perzische tapijten werden ooit verkocht tegen erg hoge prijzen. Vandaag zijn nog alleen de echte topstukken geld waard.
– Allemaal ‘expert’
Hoe kunt u weten wat vandaag niet al te duur is en wellicht in waarde zal stijgen of minstens zijn waarde zal behouden? Daarvoor is het nodig kennis te vergaren en ervaring op te doen over de objecten die u interesseren. Praat met experts en antiquairs, ga naar antiekbeurzen, bezoek musea, doe eens een bod in een veilingzaal. Er bestaat een heel aantal interessante tijdschriften. Zo is er onder meer het maandblad COLLECT Kunst Antiek Design, dat zijn lezers zo breed mogelijk wil informeren over kunst en antiek. Origine is een interessant Nederlands blad.
Het is absoluut nodig te rade te gaan bij serieuze experts. Het beroep van antiquair of kunsthandelaar is niet beschermd. Iedereen kan zich dus uitgeven voor ‘expert’. Het is mogelijk te controleren of een zelfverklaarde expert aangesloten is bij een beroepsvereniging, zoals de Koninklijke Gilde van Vlaamse Antiquairs. Hun leden moeten een zekere code naleven. Het geeft enige garantie dat u met een ernstig handelaar werkt.
Wie echt vermogend is, kan een beroep doen op gespecialiseerde vermogensbeheerders. Maar als u die mogelijkheid niet hebt, kunt u ook deelbewijzen kopen van beleggingsfondsen die investeren in kunst en antiek. Het kunstfonds Kolibri is zo’n fonds.
– Hele en halve vervalsingen
Een van de grote problemen bij een belegging in antiek zijn vervalsingen (dat geldt ook voor kunst). Er worden vaak attesten van echtheid gegeven, maar die zijn vaak waardeloos. Er zijn zoveel vervalsingen dat experts er zelfs een classificatie van opgesteld hebben. Zo is er de totale vervalsing, waarbij een nieuw werk kunstmatig wordt verouderd en verkocht als een authentiek (antiek) voorwerp. Er is ook de halve vervalsing. Daarbij worden authentieke werken of fragmenten samengevoegd om een nieuw stuk te maken. Een andere techniek bestaat uit het toevoegen van een signatuur van een bekende naam. Middelmatige of slechte stukken krijgen zo veel meer waarde.
Diamanten zijn voor altijd
Voor een doorsneeparticulier is het niet eenvoudig de eerste stappen te doen als ‘diamantbelegger’. We geven de liefhebbers enkele nuttige tips.
– Kies de juiste kwaliteit. Een diamant van de hoogste kwaliteit is niet noodzakelijk ook de beste diamant als belegging. Kies voor de optimale prijs-kwaliteitverhouding. Wie toch in de beste kwaliteit wil beleggen, kiest het best voor grotere diamanten.
– Kies de juiste kleur. Hoe witter de diamant, hoe waardevoller. Maar sommige gekleurde diamanten (de fancy coloured diamanten) worden almaar duurder. Ze zijn zeldzamer dan de witte en de vraag naar gekleurde diamanten neemt toe.
– Kies het juiste gewicht. Het gewicht wordt uitgedrukt in karaat. Een belegger kiest niet noodzakelijk het best voor de zwaarste (= de duurste) diamant. Hij koopt het best diamanten van 1 tot 5 karaat. Die zijn het makkelijkst door te verkopen.
– Kies de juiste proporties. Een diamant die niet de juiste proporties heeft, kan er dof uitzien. Daardoor daalt de prijs. Een diamant als belegging heeft de proporties van minstens VG (Very Good).
– Geheimzinnig
Rond de prijs van diamanten wordt vaak geheimzinnig gedaan. Er bestaat geen eenheidsmarkt. De prijs van diamant wordt uitgedrukt in Amerikaanse dollar per karaat. De prijs per karaat stijgt naarmate de steen zwaarder is. Zo kost een briljant van 3 karaat niet drie maar tot wel vijf keer zoveel als een steen van 1 karaat. Een briljant is de slijpstijl van een diamant (doorgaans 56 facetten).
– De juiste prijs
Een diamantair zegt het zo: “Diamanten zijn kostbaar, zeldzaam, mysterieus, mooi en magisch en gelden als romantische tekens van liefde. Over het algemeen zorgen diamanten voor een gevoel van schoonheid, luxe, geborgenheid, passie en liefde. Geen enkele andere financiële belegging doet dat na.” Daar staat tegenover dat een belegging die niet of nauwelijks te realiseren valt, niet voor iedereen geschikt is.
Oude munten: koop bij voorkeur gouden munten
De markt van de numismatiek (munten) is veel kleiner dan die van de filatelie (postzegels). Daardoor is ze voor de meeste beleggers minder geschikt. Bovendien is een waardevolle en -vaste verzameling aanleggen veel duurder dan bij zegels. En omdat het over veel geld gaat, is het aantal vervalsingen zo mogelijk nog groter dan bij postzegels.
De adviezen van experts in munten zijn als volgt samen te vatten: koop in hoofdzaak oude, gouden munten. Daar bestaat doorgaans veel lectuur over, ze hebben een geschiedkundige waarde en de waardestijging is relatief zeker. Maar de tijdshorizon die ze voorhouden, bedraagt ten minste 15 jaar. Dat is een relatief lange periode.
– Munten van voor 1940
De bekendste gouden munten zijn de krugerrand en de maple leaf. Hun waarde bedraagt ten minste de waarde van hun gewicht in goud. Enkele nuttige tips voor liefhebbers van oude munten. Beleg in munten van voor 1940. Koop als belegger, niet als verzamelaar. Laat u deskundig adviseren. Consulteer catalogi. Koop geen te dure munten. Dure munten zijn moeilijker verhandelbaar. Let goed op voor vervalsingen.
Postzegels: toegankelijk voor iedereen
Postzegels blijken in tijden van inflatie en recessie vrijwel elke andere belegging te kunnen kloppen. Momenteel is de inflatie erg laag. Maar een verzameling goed geselecteerde oude zegels staat garant voor stabiliteit die in het verleden elke aanval van economische crisis heeft weerstaan.
Er zijn beurzen, veilingen, catalogen, handelaren, kortom er bestaat een enorme business rond de vodjes papier. En er gaat veel geld in om. Juist daardoor kunnen postzegels in sommige gevallen beschouwd worden als beleggingen. Er bestaat een geregelde markt waarop iedereen vlot zegels kan kopen en weer verkopen. Dat heeft ook nadelen. Een waardevolle zegel kopen tegen een heel lage prijs, is onmogelijk. De verkopers kennen de geldende prijzen.
– Voor iedereen
Een van de voordelen van postzegels is dat vrijwel iedereen erin kan beleggen, rijken en minder rijken, ouderen en jongeren. Maar zegels hebben enkele grote problemen. Ze hebben geen intrinsieke waarde omdat ze in se een stukje bedrukt papier zijn. De meeste (oude) munten daarentegen hebben nog een beetje metaalwaarde. Sommige exotische staten geven prachtige zegels uit met een gouden stempel al voorgedrukt. Ze zijn totaal waardeloos voor een belegger.
De filatelie worstelt met een probleem dat ook veel andere ‘alternatieve’ beleggingen teistert. Dat zijn de malafide figuren die de markt vertroebelen.
Vroeger moesten zegels afgestempeld zijn. Nu is dat een zonde. De originele gom moet nog op de zegel zitten. Vervalsingen zijn ook schering en inslag. Eis daarom altijd een certificaat van echtheid.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier