Uitgeverij Brepols omhelst kunst

Bruegel en Bourgondië.

Brepols is 201 jaar. De jongste dochter, toch al weer bijna een halve eeuw oud, van het kranige drukkersbedrijf is Brepols Publishers, volwaardig internationaal actief sinds 1975. Een wetenschappelijke uitgever zit niet in de pulpmarkt en combineert lage drukkosten, hoge verkoopprijzen, hoge winstmarges en geen of lage publicatierechten (het leeuwendeel van de auteurs wandelt in de hemel). De beleggers kunnen dat uittesten. De Uitgeverij Brill in Leiden, een 300 jaar oud bedrijf, ging op 30 juli 1997, naar de effectenbeurs. Brill werd wereldberoemd met de integrale uitgave van de Dode-Zeerollen op microfiche. Wetenschappelijk uitgeven is geen muffe bezigheid van doetjes.

Brepols Publishers grifte in de jaren vijftig en zestig een naam in de kleitabletten van de geleerdheid met het Corpus Christianorum, een reeks van kritische edities van geschriften van patres (kerkvaders) gestart in 1953. De Civitas Dei van Augustinus is zo’n boek. Pater Eligius Dekkers, de hoofdredacteur van deze reeks, is 82 jaar, en zijn levenswerk zal verankerd worden bij Ufsia, de KU Leuven en andere universiteiten ; het abdijpatrimonium schuift naar de universiteit. In de stijl van de christelijke bronnen startte het Corpus Fontium Manichaeorum, een tekstenverzameling van Mani, de Babylonische ketter uit de derde eeuw, onder de internationale leiding van de Kempense vorser Aloïs Van Tongerloo.

Laurent Bols, uitgever : “De Vlaamse specialiteit in het wetenschappelijke uitgeven is de humanitas, de zogenaamde Alfa-wetenschappen. De Nederlandse fusiepartners Reed Elsevier en Wolters Kluwer zijn uiterst belangrijk in de nutsgerichte Alfa-wetenschappen, de medische en de juridische kennis voor geneesheren en advocaten. Wij publiceren voor de niet-utilitaire markt, waar minder snelle en schokkende doorbraken gebeuren. Wat niet beduidt dat zij menselijk, maatschappelijk minder relevant zou zijn dan de utilitaire alfa’s.” Zucht Bols : “Elsevier was als uitgever in de jaren zestig niet veel groter dan wij. Wij kennen Elsevier van binnenuit en hebben bij Brepols duizenden encyclopedies gedrukt voor hen.”

De jongste omzet van Brepols Publishers is 200 miljoen frank in Turnhout en 50 miljoen frank bij de Parijse dochter, wat de uitgeverij brengt op 7 à 8 % van de Brepols-omzet. Het nettoresultaat op de boekenomzet is 15 %. De moeder geraakte vorig jaar uit de verliesput en zal over dit boekjaar opnieuw winst draaien.

De omzet van Brepols Publishers groeit door drie initiatieven : één, de diversificatie naar Orientalia, twee, de entree op de kunstmarkt, drie, de grotere aandacht voor electronic publishing. Voor het jaar 2000 is de omzet begroot op 300 miljoen frank. In ’97 staat in het uitgavenschema opnieuw een publicatie van UCL-Cetedoc, de Cetedoc Index of Latin Forms aan 75.000 frank (de helft voor particulieren), oplage 500 stuks. Op de schijven staan 70 miljoen vormen van 1000 auteurs uit 3400 literaire werken. Laurent Bols : “Wij hebben daarin miljoenen geïnvesteerd, de nieuwe index is erg belangrijk voor de ideeëngeschiedenis, de linguïstiek, de lexicografie. Met die index kan je bijvoorbeeld de wortels van de Europese volkstalen ontrafelen”. De Thesaurus Diplomaticus, een uitgave onder meer van de Koninklijke Commissie voor Geschiedenis, met 13.000 charters, zal het licht zien aan 50.000 frank (oplage 150 stuks). In de kunstsfeer verschijnen vier cd-roms De Gulden Librije, 6000 miniaturen in kleur, met analyses en biografieën, uit de boekenschat van de hertogen van Bourgondië : 200.000 frank met een startoplage van 200 stuks, later kunnen dat er 500 worden. Trots wijst Laurent Bols naar de nieuwe Bruegel Zeichnungen, bol van de gedegen teksten : “Kunstboeken zijn bij ons niet in de eerste plaats kijkboeken, ze blijven wetenschappelijk.” Het nieuwe standaardwerk is werkmateriaal voor de auteurs van de kunstboeken bij Lannoo en Mercator. Brepols Publishers volgt actief de congressen van de Amerikaanse College Art Association. De uitgever was voor twee jaar present op 50 wetenschappelijke colloquia, vandaag zijn er redacteuren van de uitgeverij aanwezig bij 100 wetenschappelijke ontmoetingen.

Organisatorisch staat Brepols Publishing niet stil : “We stelden een software op punt voor de commercialisering, Smart. Hij zit bij alle kaderleden op hun pc. Zo bouwen we een historiek op van onze verkoop : welke contracten zijn gesloten met wie en door wie. Onze verkoper op zijn hotelkamer in New York heeft dat ter beschikking.” Brepols Publishers is de Belgische koploper van het elektronisch uitgeven : in ’90 vijf procent van de omzet, vandaag 15 procent. Zoekprogramma’s en indexeringen maken cd-roms tot nieuwe scalpels voor vorsers.

De vijf grote markten van de uitgever zijn : de Benelux ; Frankrijk en Spanje en Portugal ; Italië en Griekenland en het Midden-Oosten ; Duitsland en zijn hinterland ; de Angelsaksische wereld. Internationaal worden nu eigen verkoopkantoren ingeplant. Groot-Brittannië wordt bewerkt door Simon Forde een 35-jarige mediëvist vanuit Saltaire bij Leeds. De Midden-Engelse universiteit is een centrum van uitmuntendheid voor de mediëvistiek. In Duitsland werkt een halftijdse man voor Brepols in Bochum. In Italië wordt rondgekeken in Florence. Italië blijft een hoogtepunt van de humanities, een breder begrip dan menswetenschappen.

LAURENT BOLS (BREPOLS PUBLISHERS) De uitgeverij bezoekt jaarlijks 100 wetenschappelijke colloquia om manuscripten op te sporen.