Uit het gips

Na de verloren gipsslag in 1992 diversifieert Prayon-Rupel, dat nieuwe aandeelhouders heeft, vandaag in een verfpigmentenfabriek.

Na negen jaar onderzoek en een investering van 1 miljard frank start Prayon-Rupel, de internationale marktleider in gezuiverd fosforzuur en fluorzout, deze week zijn productie-eenheid voor ultramarijnpigmenten in Engis (het Luikse bekken) op. De nieuwe fabriek, waar op termijn 35 werknemers aan de slag moeten kunnen, maakt op basis van een eigen technologie poeders om plastics te kleuren. Het afval zwaveldioxyde (SO2) wordt gebruikt om de zwavelzuurfabriek te voeden. Het gaat met andere woorden om een ecologische nuloperatie.

Jean Leroy, gedelegeerd bestuurder van Prayon-Rupel : “We proberen voortdurend afval te vermijden en wat overblijft zo goed mogelijk te zuiveren.” De beruchte gipsberg in 1992 was voor ons een aanleiding om de fosfaatafdeling in Puurs te sluiten. Daardoor moesten 175 mensen afvloeien. “Na een herstructurering, die in het totaal meer dan 900 miljoen frank kostte, halen we vandaag opnieuw onze oude productiecijfers,” zegt zeteldirecteur Jules Joos : “Vandaag werken weer 215 van de oorspronkelijke 300 personeelsleden in Klein-Brabant. De vraag naar fosforzuur zit in de lift. Ondanks onze handicap wij moeten nu fosforzuur aankopen om het te veredelen ( nvdr vroeger verwerkte Puurs rechtstreeks de uit Marokko afkomstige ertsen) stijgt onze verkoop.”

Vorige maand nog vond er een eigenaarswissel plaats bij Prayon-Rupel. Generale-dochter Recticel trok zich terug en verkocht haar participatie van 32,5 % aan de andere aandeelhouders. Dat zijn respectievelijk het Marokkaanse staatsbedrijf Office Chérifien des Phosphates (45,3 %), de Waalse investeringsmaatschappij SRIW (45,3 %) en Zinchem Benelux (9,4 %), een commerciële dochter van Prayon-Rupel. Verspreid over negen entiteiten in België, Frankrijk en Marokko, stelt de groep 1150 mensen tewerk. Prayon-Rupel is wereldleider op het gebied van fosfaatproductie en haalt een geconsolideerde omzet van 14,9 miljard frank en een bruto toegevoegde waarde van 3,3 miljard frank. Zo’n 80 % van de omzet komt uit exportactiviteiten.

DIVERSIFICATIE.

Prayon-Rupel heeft een lange geschiedenis van vallen en opstaan achter de rug. Opgericht in 1828 fuseert de Société Métallurgique d’Engis (dat zink en lood verwerkt) zeventien jaar later met de zinkmijnen van Nouvelle Montagne. Deze Société de la Nouvelle Montagne specialiseert zich in de productie van zwavelzuur en meststoffen, twee sectoren die tussen de twee wereldoorlogen een hoge vlucht nemen. In ’64 verandert de naam in Société Prayon met drie exploitatiebedrijven : Engis, Trooz en Ehein. Tien jaar later slorpt de groep de Société Anonyme des Produits Chimiques et Métallurgiques du Rupel op, een producent van zwavelzuur gevestigd in Puurs. Maar dan gooit de oliecrisis roet in het eten. In ’82 wordt een concordaat aangevraagd en een nieuwe juridische entiteit opgericht : Société Chimique Prayon-Rupel. Sindsdien kent de groep een gestage groei. Sleutelfactoren voor dat succes zijn : de bouw van de Silox-fabriek in Engis (productie van zinkoxide), een participatie in het Braziliaanse Fosbrasil (gespecialiseerd in de aanmaak van fosforzuren) en diverse samenwerkingsakkoorden (onder andere met Tessenderlo Chemie en Rhône-Poulenc).

Leroy : “Wij zijn nu de grootste wereldproducent van ammoniakfosfaten (97 % export naar 49 landen) en fluorhoudende producten (50 % komt op de Amerikaanse markt). Daarnaast is onze groep de grootste exporteur van geraffineerde fosforzuren die worden gebruikt in de fosfordompelbaden voor autokoetswerken. Op het vlak van de aanmaak van zinkoxiden, die worden gebruikt bij het vulkanisatieproces in de bandenindustrie, staat Prayon op de tweede plaats in Europa. Producten met het Prayon-Rupel-label treft men voorts nog aan in productiesectoren zoals suiker, papier, textiel, kunststoffen, detergenten, gist enzovoort. Zo’n 60 % van de wereldproductie van fosforzuren wordt aangemaakt met een door Prayon ontwikkeld procédé.”

Dankzij zijn O&O (in 1995 investeerde het bedrijf daarin 150 miljoen frank) diversifieert Prayon-Rupel steeds meer naar aanverwante producten. Meststoffen vertegenwoordigen nog slechts 25 % van de totale productie, tegenover 33 % voor fosforzuren en 29 % voor fosfaatzouten. De rest zijn afgeleide producten van zwavel. Met de start van de nieuwe productie-eenheid van ultramarijnpigmenten breidt de groep haar gamma verder uit. Joos : “Op termijn staat ook een siliciumproject (basis voor informaticachips) op stapel.”

TE/ERP

JEAN LEROY (PRAYON-RUPEL) Diversificatie naar verfpigmenten.