Tractebel. Agua, por favor

Spanje opteert bij de privatizering van waterzuivering en -distributie voor de “integrale behandeling”. Tractebel España schuift mee aan tafel.

Locatie : Malaga.

De miljoenen buitenlanders die zich jaarlijks aan de Spaanse Costas komen verdringen, beseffen het niet, maar agua (water), is een biezonder schaars goedje. Aan de Costa del Sol bij voorbeeld is er sinds drie jaar geen regen van betekenis meer gevallen. “Het is maar één van de vele problemen die we vandaag in Spanje ondervinden, ” zegt de Belg François Berghmans, technisch direkteur bij Tractebel. Berghmans kent de vliegroute Brussel-Malaga stilaan uit het hoofd. Sinds Tractebel, via haar Spaanse dochter Sedma (Servicios Europeos del Medio Ambiente), belangstelling toonde voor de Spaanse watermarkt, strijkt deze man regelmatig neer aan de Iberische zuidkust. Van een Belgische opmars kan je er moeilijk gewagen. Voorlopig vallen alleen de eerste, relatief kleine, kruimels van tafel. Zoals in het stadje Velez-Malaga, met zijn schier 50.000 inwoners (maar gemakkelijk het dubbele in de zomermaanden). Sedma staat er in voor de “integrale waterbehandeling”, de cyclo integral, wat dus zowel waterzuivering als waterdistributie inhoudt. Het water als dusdanig is afkomstig vanuit de Trapiche-stuwdam, een waterreservoir hoog in de Andaloesische bergen met een totale kapaciteit van 170 miljoen kubieke meter. Een fraktie daarvan (30 miljoen kubieke meter) is bestemd voor Sedma. Maar gezien het jaarlijks verbruik van Velez-Malaga (dat schommelt tussen de 9 en 10 miljoen kubieke meter op jaarbasis), zou bijkomende aanvoer van regenwater in het bassin van Trapiche een meer dan welgekomen verademing bieden. “Water is een dagelijks terugkerend tema in de Spaanse pers, ” merkt Berghmans droogjes op.

GROEIMARKT.

De Spaanse watermarkt is in volle explosie, zoveel is zeker. Er is een hoog groeiritme (5 tot 15 procent) en een toenemende privatizering (vandaag is de markt nog voor 75 procent in overheidshanden). En wie privatizering zegt, denkt daar meteen buitenlandse spelers bij. Het “bescheiden” Tractebel moet in casu opboksen tegen giganten, met de Franse groepen Compagnie Générale des Eaux en Lyonnaise des Eaux in koppositie. Spanje is, qua waterverbruik per hoofd van de bevolking, niet voor niets de nummer drie op de wereldranglijst (alleen Canada en de VS “drinken” nog meer). In naakte cijfers uitgedrukt spreken we, in het geval Spanje, over een business met een tegenwaarde van ruim 52 miljard frank op jaarbasis. De investeringen voor de periode 1993-1998 werden geraamd op 23,8 miljard frank. Hier is met andere woorden big business in het geding. Tractebel-mensen noemen zich tevreden met de voorlopige resultaten van het in 1991 gestichte Sedma. Er is van meet af aan geopteerd voor een “gemengde” aanpak : Belgen (Tractebel houdt de facto 55 procent aan) én Spanjaarden dus samen in één consortium. “En het betoonde professionalisme moet de rest doen, ” zegt François Berghmans. De burgemeester van Velez-Malaga klaagt alvast niet over de aanpak. “Vroeger kenden we dagelijks problemen, ” zegt de man. “Nu zijn die zowat van de baan. We zijn, als pionier in deze regio, voldaan over de optie privatizering. “

Het nog niet eens vijf jaar oude Sedma duwt op uiteenlopende wijzen, en in letterlijk alle uithoeken van Spanje, aan de kar : nu eens via projekten en studies (reeds meer dan 33 dossiers uitgevoerd), dan eens via het aanbieden van een integraal dienstenpakket (zoals in Velez-Malaga), tenslotte ook via het ad hoc uitvoeren van “waterwerken” (optimalizeren van drinkwaterinstallaties, bouwen van zuiveringsstations, enzovoort). Het Sedma-management, onder leiding van José Luis Rodriguez, is fier op de realizatie in Velez-Malaga, dat men als een “visitekaartje” is gaan beschouwen. Amper twee maanden nadat het gemeentebestuur aan Sedma een koncessie had bezorgd (looptijd : 20 jaar vanaf juni 1994), stond al een nieuw filtreringsstation voor het lokale water klaar. François Berghmans : “Het kronisch gebrek inzake watertoevoer is één probleem (vergeet niet dat het te sterk vervuilde grondwater hier niet meer dienst kan doen als bevoorradingsbron). Voorts sleutelen we voortdurend aan het bestaande netwerk, dat als het ware barstte van de lekken. Het rendement moet van 60 procent opgekrikt worden naar een meer aanvaardbaar niveau van zowat 80 procent. En dan zijn er nog de falende watermeters en de slechte betalers. Zowat de helft van de inwoners van Velez-Malaga had de gewoonte zijn waterrekening niet te betalen. Die kultuurschok maken wij nu samen met onze Spaanse klanten door. Afsluiting van toevoer is hier een nieuw begrip, maar het blijkt het meest efficiënte middel te zijn. “

REFERENTIES. WELKE REFERENTIES ?

Sedma haalde in Spanje, benevens 33 uitgevoerde “studieopdrachten”, reeds voor ruim een half miljard frank aan “harde kontrakten” binnen. Het integraal waterbeheer van Velez-Malaga, met een jaarlijkse faktuur van 107 miljoen Belgische frank, is één voorbeeld. Maar het tot hiertoe grootste kontrakt kwam uit de bus in de provincie Alicante, waar Tractebel-Sedma deel uitmaakt van een consortium dat een nieuw waterverdelingsnet “stroomopwaarts” mag ontwerpen, bouwen én uitbaten. Totale waarde van deze deal : 901 miljoen frank. “Hoe spijtig is het dan niet dat we op onze thuismarkt over zo weinig referenties kunnen beschikken, ” zegt François Berghmans. “Ik begrijp dat water bij ons een door de overheid beschermde of afgeschermde sektor is. Ik begrijp Luc Van den Brande als hij deze sektor graag wil verankeren. Maar als kaderlid van een grote groep met ambities in het buitenland zeg ik toch : is dit niet een beetje kortzichtig ? “

K.C.

JOSÉ LUIS RODRIGUEZ EN FRANÇOIS BERGHMANS (TRACTEBEL/SEDMA) Opboksen tegen grote (Franse) groepen op de Spaanse watermarkt.