Titus

‘Titus’ is een barokke en geïnspireerde Shakespeare-adaptatie.

Shakespeare behoort zowat tot de meest verfilmde en geciteerde auteurs. Sommige regisseurs behouden letterijk de tekst en situeren het drama in hun tijdskader, anderen breken de originele tekst open en gebruiken hedendaagse elementen en locaties. In Titus laat de regisseuse Julie Taymor haar acteurs de Shakespeare-tekst debiteren tussen Romeinse ruïnes en het decor van hedendaagse lunaparken en blitse clubs.

Ze opent haar eigenzinnige bewerking met een jongen die op de keukentafel oorlogje speelt. Zijn speelgoedsoldaatjes laat hij tegen elkaar lopen, hij hakt hoofden af en strooit stroop en suiker over zijn figuurtjes. Op de klankband luiden artillerievuur en bombardementen. Het is een kleine stap om van dit onschuldig hedendaags tafereel dat escaleert in geweld, over te stappen naar het Colosseum, waar de tragedie zijn aanhef (en einde) kent.

De generaal Titus Andronicus (rol van Anthony Hopkins), keert na zijn overwinning tegen de Goten terug naar Rome. Hij verloor echter vier zonen in de strijd en zijn oudste zoon herinnert Titus eraan dat hun geloof het offer van een gevangene eist. Titus kiest de oudste zoon van Tamora ( Jessica Lange), de koningin van de Goten, die samen met haar drie zonen en de Moor Aaron ( Harry Lennix) gegijzeld werd. Nadat Tamora’s zoon van zijn ledematen ontdaan wordt en zijn ingewanden aan het vuur geofferd worden, zweren de koningin en haar overgebleven zonen vergelding. Hierop hoeven ze niet lang te wachten, want als Titus het keizerschap weigert en de eer overdraagt aan Saturninus, kiest die laatste Tamora als zijn bruid.

Er van uitgaand dat het nieuwe Rome geconstrueerd werd op de ruïnes van het oude Rome, plaatst Taymor haar wreedaardige wraakhistorie tussen herkenbare elementen – auto’s, riotguns, neonlicht of een biljarttafel – en de overblijfselen van het Rome anno 400. Taymor bespaart de toeschouwer de gruweldaden. Ze toont het resultaat in poëtische beelden. In Titus gaan surrealisme, pompeuze barok en strak classicisme hand in hand. Taymors potpourri van verschillende stijlen en tijdselementen is bijzonder geslaagd. Haar mise-en-scène oogt indrukwekkend.

Taymor stamt uit het experimenteel theater, de mime en de Broadway-musical. Hoewel de hand van de theatermaker in design en settings duidelijk terug te vinden is, is Titus op geen enkel moment theatraal. Het eclecticisme van Taymors vertelstijl vindt ook zijn weerklank in de schitterende score van haar echtgenoot Elliot Goldenthal.

piet goethals