Thuis in Vlaanderen en elders

Als alles goed gaat, wordt deze week Christian Vermeulen als nieuwe topman van Export Vlaanderen voorgesteld. Eigenlijk had de officiële voorstelling aan de Vlaamse pers afgelopen maandagmiddag moeten plaatsvinden. Maar op de valreep verschoof het kabinet van Vlaams minister van Economie Jaak Gabriëls ( VLD) de persconferentie tot na de volgende ministerraad. Volgens het kabinet om geen procedurefouten te maken.

Die voorzichtigheid kan van pas komen, want de jongste tijd blijven toplui van Export Vlaanderen niet lang op hun stoel. Martin Van Houtte struikelde over zijn eigenzinnige reputatie en heeft tegenwoordig zijn eigen bedrijf. En Vermeulens directe voorganger, Marc Van Craen, werd eerder dit jaar teruggeroepen door de federale minister van Buitenlandse Zaken en is nu tijdelijk geparkeerd als speciaal adviseur bij het Internationaal bureau voor Douanetarieven. Dat vertaalt vooral handelsreglementeringen.

Het is de vraag of Christian Vermeulen in het zadel zal blijven bij de hervorming van de Vlaamse exportorganisatie. Die wil minister Gabriëls immers samenvoegen met de Dienst Investeren in Vlaanderen. Bovendien pleit het Vlaams Economisch Verbond (VEV) ervoor om de missie van Export Vlaanderen bij te sturen: minder exportbegeleiding en meer marktinformatie.

De nieuwe nummer één van Export Vlaanderen heeft alvast de bagage om die storm te doorstaan. “Ik ben een echte change manager,” zegt hij zelf. In ieder geval is Vermeulen niet aan zijn proefstuk toe en heeft hij een uitgesproken internationaal profiel. Al onmiddellijk na het behalen van zijn diploma handelsingenieur in Leuven – hij kreeg nog een Franstalige opleiding – trok hij de wereld rond. Die wereldreis was geen hippietrip, zegt Vermeulen, maar verliep gestructureerd. “Toch heb ik maar zes keer in een hotel geslapen. Overal logeerde ik bij lokale mensen. Dat heeft me gescherpt in het respect voor andere culturen. Sindsdien is het een punt van eer voor mij om de lokale taal te leren van de landen waar ik werkte.”

Zijn professionele carrière begon hij in 1976, als IT-consultant bij Société Informatique et des Systèmes ( SIS). Omdat de focus er nogal sterk op de Benelux lag, hield Vermeulen het er na twee jaar voor bekeken. Volgende halte was Bell Telephone, later opgekocht door Alcatel en een plek voor mensen met internationale aspiraties. Hij kreeg er een commerciële taak en was vanuit Antwerpen nauw betrokken bij de expansie in Korea. Zelf zegt hij dat hij in Korea heeft leren onderhandelen.

Na twee jaar hield hij het opnieuw voor bekeken. “Ik hou ervan om te worden afgerekend op mijn daden,” zegt Vermeulen. Bij Bell was dat niet het geval, omdat hij er een junior was. Hij trok daarom naar Gelicom, een Belgische onderneming voor de installatie en het onderhoud van liften. Als verkoop- en marketingdirecteur werkte hij mee aan een agressieve marktbenadering die het bedrijf, met een omzet van 10 miljoen euro en 120 werknemers, katapulteerde naar de marktleiderspositie in België. Toen Schindler het bedrijf opkocht, besloot Vermeulen van job te veranderen.

Daarna kon het grote werk beginnen. Hij trok naar Agfa, waar hij tot 1985 als vice-president sales & marketing mee verantwoordelijk was voor de uitbouw van een filiaal in Singapore. Daarna stuurde de beeldvormingsgroep uit Mortsel hem naar Buenos Aires als verkoopdirecteur voor Latijns-Amerika. Aan die tijd bewaart hij goede herinneringen. Agfa had in Buenos Aires een eigen productieafdeling. Bovendien heerste er in Zuid-Amerika destijds een woelig economisch klimaat met linkse en rechtse dictators en een inflatie die opliep tot 200% per maand.

Uiteindelijk keerde Vermeulen eind jaren tachtig terug naar Europa. “Het waren de tijden van het Witboek van Jacques Delors,” zegt hij. “Je voelde de dynamiek van de Europese eenheidsmarkt. Ik wilde daarbij niet aan de kant blijven en wou terug naar Europa.”

Vermeulen kreeg een opdracht als general manager van Agfa Denemarken. Hij hertekende er mee de organisatie in de Scandinavische landen. In 1993 leidde dat tot het samensmelten van de landelijke organisaties tot een Nordic Region met slechts één general manager. Vermeulen klom verder op in de hiërarchie en ging wereldwijd de afdeling medische beeldvorming leiden. In de zes jaar dat hij er aan het roer stond, groeide de tak uit tot de speerpuntdivisie van Agfa, een afdeling die vandaag voor ongeveer de helft van de groepswinst zorgt.

In 1999, bij de beursgang van Agfa en na de acquisitie van het Amerikaanse Sterling Diagnostic Imaging, kreeg Vermeulen een nieuwe rol. “Aangezien Agfa een onderdeel van Bayer was, moesten we de centrale diensten op informaticagebied en het rapporteringssysteem hertekenen. Alle businessprocessen werden herbekeken. Daarbij kwam mijn ervaring uit Scandinavië van pas. Begin 2000 kreeg hij er de opdracht van directeur corporate communications bij. Voor de vakbonden binnen het bedrijf een teken dat hij op een zijspoor werd gezet. Zelf ziet hij dat anders: “Agfa was een beursgenoteerd bedrijf. Wij hadden toen zelfs geen typisch kanaal voor investor relations; er was dus duidelijk nood aan iemand die het bedrijfsimago voor de buitenwereld vertaalde.”

Toch bleef dat niet duren. Sinds begin dit jaar is Vermeulen niet meer bij Agfa. Zelf zegt hij te zijn opgestapt omdat hij een nieuwe wending aan zijn carrière wou geven. “Ik was toe aan een nieuwe uitdaging. Naar het buitenland wilde ik om familiale redenen niet, en de plaatsen op de board in Mortsel zijn nu eenmaal beperkt.”

Maar was zijn vertrek geen onderdeel van het Horizon-plan, de grote herstructurering waarin Agfa zich bevindt? “Ik ben in de beste verstandhouding weggegaan en ben zelfs nog altijd bestuurder voor Agfa bij de Antwerpse Modenatie,” ontkent Vermeulen.

In vakbondskringen valt te horen dat Vermeulen bij het personeel niet zo hoog stond aangeschreven. Hij zou nukkig en wispelturig zijn. De nieuwe topman ziet dat anders en verwijst naar Ludo Verhoeven voor een evaluatie van zijn jaren bij Agfa. Die laatste weigerde echter commentaar te geven. Maar volgens het rapport van het selectiebureau Egon Zehnder is Vermeulen juist een goede communicator. Zegt Vermeulen: “Efficiëntie is mijn devies. Ik heb doelgesprekken en functioneringsgesprekken in mijn afdelingen geïntroduceerd. Mijn visie is dat iedereen zijn eigen vooruitgang moet kunnen meten, zodat iedereen weet of hij of zij goed bezig is.”

Roeland Byl [{ssquf}]

Zal Christian Vermeulen ook in het zadel blijven bij de hervorming van de Vlaamse exportorganisatie?